Güncelleme Tarihi:
Vital bulgular; hayati belirtiler ya da yaşamsal belirtiler olarak adlandırılmaktadır.
Vital Bulgular Nedir ve Nelerdir?
Vital bulgular yani hayati belirtiler; nabız hızı, vücut ısısı, solunum hızı, kan basıncı gibi vücudunuzun temel işlevlerinin basit ölçümleridir. Hemen hemen tüm hekimlerin herhangi bir fizik muayeneye başlamadan önce ölçtüğü dört yaşamsal belirti vardır. Bunlar;
Vücut ısısı
Nabız sayısı
Solunum sayısı
Tansiyon
Vital bulguların normal sınırlarda görülmesi, olması gerektiği gibi vücudunuzun çalıştığını gösterir. Ancak yaşınız için tipik olanın dışında kalan aralıklar tıbbi bir sorunun işareti olabilir.
Vital Bulgular Nasıl Ölçülür ve Normal Değerleri Nasıldır?
Vücut Isısı
Vücutta bulunan ısı miktarı onun sıcaklığıdır. Çoğu insan vücut ısısını 97.7°F ila 99.5°F (36.5°C ila 37.5°C) arasında değişmektedir. Cinsiyet, yaş, günün saati ve hatta fiziksel aktivite vücudunuzun sıcaklığını etkileyebilir. Bazı insanlar daha sıcak bazıları ise daha soğuk olabilir. Yani sizin için normal olan, başkası için normal olandan farklı olabilir. Vücut, normal sıcaklığınız ne olursa olsun korumada çok iyidir. Hava durumuna bakmaksızın ayarlamalar yapar. Ancak sıcaklığınız çok yüksek veya çok düşükse, altta yatan bir tıbbi duruma işaret edebilir.
Aşırı yüksek veya düşük vücut sıcaklıkları, tehlikede olabileceğinin sinyalini verir. Bir tıbbi geçmişin kullanılmasıyla, bir doktor endişe nedeni olup olmadığını veya durumun standart bir tedavi seçeneği ile ortadan kaldırılıp kaldırılamayacağını belirleyebilir.
Nabız Sayısı
Kalbinizin dakikada kaç kez attığını ölçtüğünüzde, nabzınızı ölçersiniz. Nabız hızınız ayrıca,
Kalp ritmi - çoğu yetişkinde dakikada 60 ila 100 atış arasındadır.
Nabzın gücü – kalbinizin ne kadar verimli çalıştığını gösterir.
Nabzınız egzersiz, hastalık, yaralanma ve duygularla dalgalanabilir. Yaş, cinsiyet ve atletizm de nabız hızını etkileyebilir. Bir kişi yaşlandıkça nabız hızındaki değişiklikler beklenir, ancak çok fazla değişiklik veya herhangi bir yaşta beklenmedik bir değişiklik bir kalp rahatsızlığının veya başka bir tıbbi sorunun geliştiğine işaret edebilir.
Solunum Sayısı
Kalbinizin dakikada kaç kez attığını saymaya benzer şekilde, solunum hızınız da bir dakika içinde aldığınız nefes sayısıdır. Diğer hayati belirtiler gibi, solunum hızları da ateş, hastalık ve diğer tıbbi durumlardan etkilenebilir. Tıbbi personelin bir solunum hızı alırken kontrol ettiği bir şey, bir kişinin nefes almada zorluk çekip çekmediğidir. Dinlenme halindeki yetişkin bir kişi için ortalama solunum hızı dakikada 12 ila 16 nefes arasındadır.
Tansiyon
Hipertansiyon olarak teşhis edilen yüksek tansiyon, genellikle sessiz katil olarak adlandırılır çünkü bir kişi genellikle herhangi bir semptom yaşamaz. Kontrolsüz olarak, bu daha yaygın tıbbi durumlardan bazılarına yol açabilir. Bunlar;
Anevrizma,
Kalp krizi veya kalp yetmezliği,
Felç,
Hafıza veya anlama ile ilgili sorun,
Kan basıncı iki sayıdan oluşur. En yüksek sayı olan sistolik kan basıncı, bir doktora veya diğer nitelikli sağlık hizmeti sağlayıcısına, kalp attığında kanınızın atardamar duvarlarınıza ne kadar baskı uyguladığını söyler. Alt sayı olan diyastolik kan basıncı, kalp atışlar arasında dinlenirken kanınızın arter duvarlarınıza ne kadar basınç uyguladığını gösterir.
Ulusal Sağlık Enstitüleri'nin (NIH) Ulusal Kalp, Akciğer ve Kan Enstitüsü (NHLBI),yetişkinler için neyin yüksek tansiyon olarak kabul edildiğini tanımlayan bir kuruluştur. Buna göre;
140 mm Hg veya daha yüksek sistolik basınç (en üstteki sayı),
90 mm Hg veya daha yüksek diyastolik basınç (alt sayı) olarak hesaplanmıştır.