Güncelleme Tarihi:
Günümüzde teknolojinin de gelişimi sayesinde insanların ulaşım imkânı oldukça artmış ve ulaşımda kullanılan yöntemler de çeşitlilik göstermeye başlamıştır. Bu yolların en bilinenleri taksi, otobüs, metro, tramvay, uçak, helikopter şeklindedir.
Ulaşım çeşitleri içerisinde bulunan bu yöntemlerin kullandığı bazı terimler vardır ve bunlardan birisi de vatman kelimesidir. Vatman Fransızca kökenli bir terim olup, tramvay sürücüsü olarak dilimize geçmiştir.
Vatman Nedir? Vatman Ne İş Yapar?
Genellikle şehir içlerinde yolcu taşımacılığı yapan, özel raylar üzerinde hareket eden ve elektrik gücüyle çalışan ulaşım araçlarına tramvay denir. Bu ulaşım araçlarını yani tramvayları kullanan kişilere ise vatman adı verilir.
Günümüzde tramvayın yaygın olarak kullanılması ve raylı sitemler üzerinde ulaşım görevini üstlenen diğer taşıma araçlarının artması nedeniyle vatman ihtiyacı da oldukça çoğalmıştır. Ancak vatman olarak görev yapabilmek için birtakım becerilere sahip olmak ve bununla ilgili sıkı bir eğitim almak gerekmektedir.
Vatmanlar özellikle yaya ve diğer taşıma araçlarının çok olduğu şehir içi yolculuklarında oldukça dikkatli davranmalı, olası bir kazanın önüne geçmek için elinden geleni yapmalıdır. Vatmanlar genellikle kendileri için ayrılmış bir bölümde işlerini icra etseler de tramvay/metronun tüm bölümlerinden sorumludur. Vatmanlık hem beceri hem dikkat hem de özel yetenekler gerektiren bir meslektir. Vatmanın birçok sorumluluk ve yetkilerinin yanı sıra uymak zorunda olduğu birçok görevi de bulunmaktadır. Bunlardan en önemlileri ise şunlardır;
Kullandığı türe göre tramvay ya da metroyu yolculuğa başlamadan önce kontrol etmek
Seyir esnasında gidilmesi gereken azami hız sınırını ayarlamak, duraklarda beklenmesi gereken zamana riayet etmek ve kullandığı tramvay veya metronun varış noktasına zamanında ulaştırılmasını sağlamak
Yol güzergahlarını sürekli olarak kontrol eden yetkililer ile irtibata geçmek ve yolların güvenli olduğu bilgisini almak
Seyir halindeyken, güzergahlar için tehdit oluşturabilecek durumları yetkililere iletmek
Yol güzergahı üzerinde bulunan uyarı ve levha işaretlerine dikkat etmek, güzergâh üzerinde aniden oluşabilecek durumlara karşı sürekli tetikte olmak
Talimat ve tedbirlere harfiyen uymak
Tramvay ya da metronun bakım kartlarını tutmak
Gerekli olması halinde yolcuları bilgilendirmek ve yönlendirmek
İş sağlığı güvenliği konulara uymak ve bu kurallara uyulmasını sağlamak
Metro ya da tramvayda meydana gelen teknik problemleri yetkililere aktarmak
Seyir halinde oluşabilecek tüm aksaklıklar hakkında bilgi toplamak, durumun kritiğini yapmak ve çözümün bir parçası olmak
Tren Sürücüsü Nasıl Olunur?
Vatman/tren sürücüsü olabilmek için en az lise ve dengi bir okuldan mezun olmak, erkek adayların askerlik görevini tamamlamış olması, 35 yaşından büyük olmama ile bedensel ve zihinsel herhangi bir engelinin bulunmaması gerekmektedir.
Vatmanlar bağlı bulundukları şehir belediyelerinin bünyesinde istihdam edilmektedir. Belediyeler vatman ihtiyacı hasıl olduğu zamanlarda ilana çıkarlar ve belirli şartlar taşıması kaydıyla kişilerin vatmanlık için başvuruda bulunmasına olanak sağlarlar. Başvurusu sonrasında belirtilen şartlara uygunluk gösteren adaylar, bir kursa alınırlar.
Vatman olabilmek için gerekli olan bilgi, beceri ve yeteneklerin öğrenildiği bir kurstur. Bu kurs sayesinde adaylar vatman olabilme vasıflarına erişebilir ve vatmanlık bilgilerini öğrenebilirler. Kurs sonucunda sözlü ve yazılı bir mülakat gerçekleştirilir. Burada adaylar, öğrendiklerini hem fiziki ortamda uygulayabilme hem de kâğıt üzerine dökebilme becerilerine göre değerlendirilirler. Mülakattan başarılı bir şekilde geçen adaylar vatman olarak görevlerini icra edebilirler.