Uzmanlar TYT’de sorulan soruları değerlendirdi

NESİBE AYDIN OKULLARI
Nesibe Aydın Okulları uzmanları, 2022 Temel Yeterlilik Testi’nde (TYT) bilginin yanı sıra okuduğunu anlama, yorum yapabilme, gündelik hayatla ilişkilendirebilme, çıkarımda bulunabilme becerilerini ölçen sorulardan oluştuğunu söyledi. Sınavdan sonra öğrencilerin, 2022 TYT’nin geçen seneden daha yapılabilir bir sınav olduğunu belirten uzmanlar TYT’yi şöyle yorumladı:

GEÇEN YILA GÖRE DAHA KOLAY SORULAR YER ALDI
2022 TYT sınavında Matematik sorularında müfredat dışı soru olmayıp, beklediğimiz konulardan geldi. Sorular, bilgiyi yorumlama, analiz, mantıksal çıkarımlara dayalı sorulardan oluştu. Okuduğunu anlama ve denklem kurma yeteneğini ölçen tarzda sorular olup, ‘Sayılar’ konusundaki soru sayılarında artış gözlemledik. Soru tipi ezberlemeyen, analitik düşünme yöntemlerini kavramış, okuduğunu hızlı anlayan öğrencilerin başarılı olduğu bir sınav gerçekleşmişti. Geometri sorularında ise, yeni nesil sorulara yer verildiği ve bu sorular geçen yıla göre daha kolay sorulardan oluştuğu öğrenciler tarafından ifade edildi. Genel olarak bu yılki TYT sınavı geçen yıla göre daha kolay sorulardan oluştuğunu söylemek mümkün.

FİZİK BELİRLEYİCİ NİTELİKTE
Fizik soruları beklendiği gibi 9 ve 10’uncu sınıf Fizik dersi müfredatından seçildi. Ancak soru sayısının azlığı nedeniyle her konudan (Fizik Bilimine Giriş, Hareket, İş-Güç Enerji, Genleşme, Sıvıların kaldırma kuvveti ve Elektrik akımı) sorunun yer alamadığını gördük. Beklediğimiz gibi sorular temel fizik bilgileri kullanılarak günlük hayat problemleri ve bunların yorumlanması üzerine kurgulandı. Öğrencilerden alınan bilgilere göre sorularda bilimsel herhangi bir çelişki bulunmuyor. Sınavın Fen Bilimleri bölümünde, geçtiğimiz yıllarda olduğu gibi Fizik dersinin belirleyici nitelikte olacağını tahmin ediyoruz. 2022 TYT Fizik bölümünde Elektrostatik ve 2021’de olduğu gibi optik sorusunun Türkiye genelinde zorlayıcı ve belirleyici nitelikte olacağını tahmin ediyoruz.

ÇÖZÜLEBİLİR DÜZEYDE SORULARDAN OLUŞUYOR
Kimya sınavında çıkan sorular 9 ve 10’uncu sınıfların Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) kazanımlarına uygun olarak hazırlandı. 2021 TYT sınavı ile benzer zorlukta bir sınav olduğunu söyleyebiliriz. Düzenli çalışan ve kazanım eksiği olmayan öğrenciler için çözülebilir düzeyde sorulardan oluşmuştu.

YENİ NESİL SORU TİPLERİ YER ALMADI
Biyoloji sorularının sayısal ve eşit ağırlık öğrencileri tarafından rahatlıkla çözüldüğünü tespit ettik. Sınavın, temel bilgileri ölçen sorulardan oluştuğunu gözlemledik. 9 ve 10’uncu sınıf müfredatının her 3 ünitesinden de birer soru soruldu. Sınav klasik soru tiplerini içermekte olup, yeni nesil soru tipleri bu sınavda yer almadı. Geçen seneye göre soruların zorluk derecelerinin benzer olduğunu söyleyebiliriz.

ANLAM BİLGİSİ SORULARI BELİRLEYİCİ BİR ÖNEME SAHİP
Türkçe testinde dil bilgisi sorularının çok zor olmadığı; ses bilgisi, cümle türleri ve anlatım bozukluğu dışındaki konuların tarandığı bir sınav olduğunu gördük. Anlam bilgisi konularıyla ilgili soruların çok uzun paragraflardan oluşmadığı, ancak çeldiricilerin güçlü olduğu, bundan dolayı birkaç orta düzey soru dışında, sınavın üst düzey zorlukta olduğu saptadık. Genel olarak değerlendirildiğinde Türkçe sorularının orta seviyenin üstünde zorluğa sahip olduğu tespit ettik. Sonuç olarak anlam bilgisi sorularının daha belirleyici öneme sahip olduğunu bir kez daha vurgulamaktayız.

SORULARIN ÇOĞU YORUMA DAYALIYDI
Tarih testinde bu yıl sınavda çıkan 5 tarih sorusundan 3’ü yoruma dayalıydı, 2 soru Tarih bilgisinin yanı sıra kavram ve coğrafya bilgisi içeriyordu. Soru dağılımı, geçen yıllarda olduğu gibi yine bu yıl da 9’uncu sınıftan 2, 10’uncu sınıftan 1 ve 12’nci sınıftan 2 soru şeklinde geldi. Özellikle kavram ve coğrafya bilgisi gerektiren soruların belirleyici olduğu görüyoruz.

ETKİLİ BİR HARİTA OKURYAZARLIĞI GEREKTİRDİ
Coğrafya alanındaki sorular, temel kavram ve ilkeleri kullanma becerisi ile etkili bir harita okuryazarlığı gerektirdi. 9’uncu ve 10’uncu sınıf müfredatına bağlı kalınmış olup, soruların çoğu 9’uncu sınıf konularından soruldu. Sorular net, anlaşılır, bilgiyi kullanmaya ve birden fazla konuyu birbiriyle ilişkilendirmeye yönelik nitelikteydi. Uzun süredir sorulmamış olan ‘Ekonomik Faaliyet Türleri’ ünitesinden 1 adet soru soruldu. Sosyal bölüm içinde, coğrafyanın zorluk derecesinin orta seviyede olduğu görüldü.

ÖĞRENCİLERİN ZORLANDIKLARI SÖYLENEBİLİR
Felsefe soruları 10 ve 11’inci sınıf müfredatına uygundu. Sınavda çıkan soruların zorluk derecesi 2021 TYT’ye göre biraz daha yüksek olduğundan öğrencilerin zorlandıkları söylenebilir. Sınav sorularından 3 tanesi kavram ve filozof bilgisi, diğer 2 soru ise bilgi temelli yorum yapmayı gerektirdi. Soruların çözülebilmesi, temel bilgi, bilgiyi yorumlama ve filozof görüşlerinin felsefi analizini yapabilme gücüne dayalıydı. Sınav sorularının bir kısmı yaşamsal örnek içeren metinlerden oluştu. Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM), kavram bilgisi ve metin analizi gerektiren soru sorma tavrını korudu.

BİLGİYİ ÖLÇME, ANLAMA VE YORUMLAYA YÖNELİK SORULAR
Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi alanında son yıllarda görüldüğü üzere yeni nesil soru tarzıyla birlikte bilgiyi ölçme, anlama ve yorumlamaya yönelik sorular soruldu. Sınavda ÖSYM, ‘yeni nesil soru’ modelini öğrencilerin bilgilerini aktif kullanarak muhakeme yeteneği ile çözmesini amaçladı. Hem bilgi hem sosyal-kültürel birikim ve ayetleri anlayıp muhakeme etmelerini istendi. Bunun yanında öğrencilerin dini kavram ve kelimeleri bilmesinin önemi de bir kez daha görüldü. ‘Allah İnancı ve İnsan (Zati ve Subuti Sıfatlar), Gönül Coğrafyamız, İslam’da Bilginin Kaynakları (İman-Bilgi İlişkisi), Allah İnancı ve İnsan (Sorumluluk), İslam ve İbadet (İbadetin Maksadı)’ çıkan konulardı. Bu alanda öğrencilerin; ‘Allah’ın Sıfatları’ konusundaki ‘zati’ ve ‘subuti’ sıfatların ayrımı ile ‘Gönül Coğrafyamız’ ünitesinden harita verilen iki soruda öğrencilerin zorlanmış olduklarını tespit ettik. Diğer soruların paragrafa dayalı yorum olmasından ötürü nispeten daha kolay olduğu kanaatine ulaştık.

DOĞA KOLEJİ
Doğa Koleji Lise Bölüm Başkanları, Yükseköğretim Kurumları Sınavı’nın (YKS) ilk aşaması olan Temel Yeterlilik Testi’ni (TYT) şu şekilde değerlendirdi:

SINAVIN BELİRLEYİCİSİ TÜRKÇE OLDU

Bugün uygulanan YKS'nin 1’inci oturumu olan TYT’de Türkçe sorularını değerlendiğimizde anlam soruları bu sene de sınavın en önemli belirleyicisi oldu. Paragraf sorularının zor ve çeldiricilerinin güçlü olması öğrencilerimizin beklediği durumdu. ÖSYM’nin daha önce farklı sınavlarda uyguladığı bir paragrafta iki sorunun yer aldığı sorular karşımıza çıktı. Doğa Koleji olarak kendi kaynaklarımızda ve uyguladığımız denemelerde öğrencilerimiz bu tip sorulara önceden hazırlıklıydı. Anlamsal sorular; muhakeme, okuduğunu anlama, yorumlayabilme ve akıl yürütme becerilerini ölçen sorulardı. Dil bilgisi sorularını incelediğimizde ise soruların kazanımlara uygun olduğu ve bir önceki yıla nazaran dil bilgisi soru sayısının azaldığı görüldü. Türkiye’nin dört bir tarafındaki kampüslerimizdeki öğretmen ve öğrencilerimizden aldığımız dönütlerden de yola çıkarak sene boyunca uyguladığımız sınavlarımızın ve kullandığımız yayınların sınav soruları ile paralellik gösterdiğini söyleyebiliriz.

OKUDUĞUNU ANLAYIP YORUMLAYAN MATEMATİKTE BAŞARILI OLACAK
TYT 2022 matematik soruları günlük hayatla ilişkilendirilmiş ve okuduğunu anlamaya dayalı bir sınav olarak karşımıza çıktı. Sınavda öğrencilerimiz 30 matematik 10 geometri sorusuna cevap verdiler. Problem soruları hem okuduğunu anlamayı ölçen hem de akıl yürütme ve yorum yeteneğini değerlendiren, mantıksal çıkarımlara dayalı; birkaçı hariç çözümleri kısa olan sorulardı. ÖSYM’nin önceki yıllardaki sorularına paralellik gösterdiği öğrencilerimiz tarafından belirtildi. Geometri sorularında günlük hayattaki nesneler kullanılmış, düşünme becerileri ölçüldü. Geometri sorularının matematiğe göre daha seçici olduğu da belirtildi. Silindir sorusunun TYT’de gelmesi dikkat çekiciydi. Türkiye’nin dört bir yanındaki öğrencilerimizden aldığımız dönütlere göre sınav geçen yıla nazaran daha kolay bir sınavdı. TYT 2022 matematik sınavı uyguladığımız deneme sınavlarına ve Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) tekrar testlerine uyumlu bir sınav olarak öğrencilerimizin karşısına çıktı diyebiliriz.

FİZİK SORULARININ GERÇEK HAYATLA İLİŞKİ KURULMUŞ OLMASI DİKKAT ÇEKTİ
2022 TYT fizik soruları MEB’in açıkladığı kazanımlara uygun, 9 ve 10’uncu sınıf konularından, tamamı gerçek hayatla bağlantılı olup okuduğunu anlama becerisini ön plana çıkaracak bağlamsal sorulara yer verildi. Okul denemelerimize paralel, günlük hayatın içinde yer alan fizik kanunlarını yorumlamaya dayalı ve adayların analiz edebilme gücünü ölçen sorular soruldu. Öğrencilerden aldığımız yorumlara göre soruların ayırt ediciliğinin ve zorluk derecesinin orta düzey olduğunu söyleyebiliriz. Fizik soruları; 9’uncu sınıf 'Madde ve Özellikleri, Kuvvet ve Hareket, Isı ve Sıcaklık, Elektrostatik' ünitelerinden, 10’uncu sınıf konularından geçen seneki gibi 'Optik, Dalgalar, Basınç ve Kaldırma Kuvveti' ünitelerinden soruldu. Çıkan sorulardan 10’uncu sınıf optik ve 9’uncu sınıf elektrostatik sorularının ayırt edici olacağını düşünüyoruz.

KİMYA SORULARI ÇOK TANIDIKTI
TYT kimya soruları öğrencilerden aldığımız bilgilere göre 9 ve 10’uncu sınıf müfredatından geldi. Sınavda süreyi doğru kullanan ve kimyaya yeterli zamanı ayıran öğrenciler temel kazanımlara dair sorular karşısında çok zorlanmadı. Öğrencilerimizin deneme sınavlarımızda karşılaştığı soru türlerine benzer sorular karşılarına çıktı. Soruların geneline bakılınca geçtiğimiz yılların sınavlarının zorluk derecesine benzer olduğunu fark ettiğimizi söyleyebiliriz. Bu bilgilere göre yine geçen yıllarda olduğu gibi bilgi ve analiz düzeyinde soruların çoğunlukta olduğunu söylemek mümkün.

BİYOLOJİ’DE BİLGİ YİNE ÖN PLANDAYDI
Biyoloji sorularının müfredata uygun, zorluk derecesi kolay ve orta düzeyde olan sorulardan oluştuğu söylenebilir. Soruların önceki yıllarla paralellik gösterdiği, temel biyoloji konularına hâkim, yorumlama gücü iyi, kavramsal sıralama bilgisine sahip, görseli yorumlayabilen ve dikkatli olan öğrenciler için yapılabilir düzeyde olduğunu gördük. Biyoloji sorularının önemli bir kısmı doğrudan öğrencinin bilgisini kullanma becerisini ölçerken bir kısmının bilgiyi yorumlamaya dayalı olduğu gözlemledik. Önceki TYT sınavlarında olduğu gibi soruların 4 yıllık biyoloji dersi programındaki 9 ve 10’uncu sınıf MEB müfredatına uygun sorular olduğu, sınıf ve ünite bazlı dengeli bir dağılım gösterdiği belirledik. Çıkan 6 biyoloji sorusundan 3 tanesinin 9’uncu sınıf ‘Yaşam Bilimi Biyoloji, Hücre, Canlılar Dünyası’; diğer 3 tanesinin ise 10’uncu sınıf ‘Hücre Bölünmeleri, Kalıtımın Genel İlkeleri, Ekosistem Ekolojisi ve Güncel Çevre Sorunları’ ünitelerinden geldiğini gördük. Temel biyoloji kazanımlarına hâkim olan öğrencilerin bu sınavda başarı düzeylerinin yüksek olacağını düşünüyoruz.

KAVRAM BİLGİSİ VE OKUDUĞUNU ANLAMA BECERİSİ BELİRLEYİCİ OLDU
Tarih sorularında konulara göre dağılım şu şekildeydi: yüzde 40’ı 9’uncu sınıf, yüzde 20’si 10’uncu sınıf ve yüzde 40’ı 12’nci sınıf konularından geldi. Buna göre, geçen yıl da olduğu gibi bu yıl da 11’inci sınıf ünitelerinden TYT sorusu sorulmaması dikkat çekiciydi. Okuduğunu anlama ve kavram bilgisi tarih soruları için belirleyiciydi. Sahabe, yürütme, atama, turfan gibi kelimelerin içerdiği anlamların bilinmesi, ilgili soruların çözümünü daha da kolaylaştırdı. Soruların tamamında ön bilgi paragrafları vardı. Ayrıca bu yılki TYT tarih sorularının yüzde 40’ı öncüllü soru denilen soru tipindeydi. Genel olarak baktığımızda bu yılki TYT tarih sorularının genel olarak orta zorlukta olduğunu söyleyebiliriz.

HARİTA OKURYAZARLIĞI ÖN PLANDAYDI
Sosyal Bilimler Testi içerisinde temel kavram ve ilkeleri kullanma becerilerini ölçmeye yönelik 5 coğrafya sorusu yer almıştır. 9 ve 10’uncu sınıf kazanımlarının hâkim olduğu sınavda, müfredat dışı soru bulunmamış olup, düzenli çalışan, harita okuryazarlığı ve coğrafi sorgulama becerileri gelişmiş olan öğrencilerin rahatlıkla çözebilecekleri sorular yöneltildi. Sınavda; coğrafyanın alt dalları, harita bilgisi, iklim tipleri, ekonomik faaliyet türleri ve afetlere yönelik kazanımlara yer verildi. Sorular zor değildi ve anlaşılır nitelikteydi. Yıl boyunca uyguladığımız deneme sınavları ve yayınlarımızdaki sorular ile sınav sorularının paralellik gösterdiğini gözlemledik.

BU YILKI FELSEFE SORULARI GEÇEN YILA GÖRE BİRAZ ZORDU
Felsefe soruları temel yeterlilik, felsefe okur yazarlığı ve paragraf yorumlama şeklinde sorulardan oluşmuştu. Geçen yıla göre paragraflar daha zordu çünkü analitik düşünme ve derinlik gerektiren felsefi paragraflardı. Konu dağılımı olarak iki tane yirminci yüzyıl felsefesinden, bir tane orta çağ felsefesinden iki tane de 10’uncu sınıf müfredatından sorular soruldu.

YORUM VE ANALİZ ÖNE ÇIKTI
Din kültürü ve ahlak bilgisi sorularının bilgi ile birlikte öğrencilerin algılama becerisini ve yorum kabiliyetini ölçecek nitelikte sorulardan oluştuğunu gördük. Soruların 9 ve 10’uncu sınıf müfredatından hazırlandığı ve müfredat dışı soru olmadığını söyleyebiliriz. Harita perspektifli soru ile müfredata dayalı bilgi, analiz, genel kültür ve gözlem becerisi ölçülmüş; Allah'ın sıfatları ile ilgili soruda bilgi ve çıkarım yapma becerisi istenmiş; tahkiki iman, ibadetlerin kapsamı, İslam'da insanın görev ve sorumluluğu ile ilgili sorularda da bilgiden ziyade, okuduğunu anlama ve yorum yapma becerisi ön plana çıktı. Genel olarak baktığımızda din kültürü ve ahlak bilgisi sorularının 3 yorum, 2 bilgi sorusundan oluştuğu gözlemledik. Din kültürü ve ahlak bilgisi sorularının zorluk derecesinin orta düzeyde olduğunu; bir sorunun nispeten zor, diğerlerinin daha kolay olduğu söyleyebiliriz.

NAZMİ ARIKAN FEN BİLİMLERİ EĞİTİM KURUMLARI
Nazmi Arıkan Fen Bilimleri Eğitim Kurumları Üniversite Hazırlık Bölüm Başkanları Temel Yeterlilik Testi’nde (TYT) yer alan derslerin Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) müfredatına uyumlu olduğunu belirterek şu yorumlarda bulundu:

SEÇİCİ VE ELEYİCİ SORU SAYISI AZ
Matematik testi geçen seneye göre daha ortalama sorulardan oluşmuştur. Temel kazanımları ölçen, okuduğunu anlayıp, yorumlamaya dayalı soruların ağırlıklı olduğu bir sınav olmuş. Seçici ve eleyici soru sayısı oldukça az.

ÖĞRENCİLERİN ZORLANMAYACAĞI BİR SINAV YAPILMIŞ
Geometri soruları geçen yıllara göre daha kolay ve işlem gerektirmeyen sorulardan oluşuyor. Okuduğunu anlayan, problem çözme yeteneği olan öğrencilerin zorlanmayacağı bir sınav yapılmış.

BAZI SORULARIN UZUN OLMASI DİKKAT ÇEKİCİYDİ
Fizik soruları 9’uncu ve 10’uncu sınıf müfredatına uygun sorulmuştu. Sorular, yeni nesil soru olarak nitelendirdiğimiz, günlük hayattan olayların fizik bilgileriyle yorumlandığı sorular tarzında geldiğini söyleyebiliriz. Bazı soruların uzun olması dikkat çekiciydi. Sınavın genel olarak fizik bilgilerini sindirmiş öğrencilerin zorlanmadan çözebileceği sorulardan oluştuğunu söylemek mümkün.

SORULAR BİLGİ AĞIRLIKLIYDI
Kimya soruları 9’uncu ve 10’uncu sınıf müfredatından soruldu. Soruların dili anlaşılır ve bilgi ağırlıklıydı. Bilgiyi özümsemiş öğrencilerin problem yaşamadan kolaylıkla çözebilecekleri sorulardı.

TEMEL BİYOLOJİ BİLGİSİNİ ÖLÇMEYE DAYALI
Biyoloji soruları 9’uncu sınıf ve 10’uncu sınıf MEB öğretim programındaki kazanımlarla uyumluydu. Soruların ünitelere göre dağılımı eşit ve adayların temel biyoloji bilgisini kullanma becerisini ölçmeye dayalıydı. Sınavda adayların karşısına, ‘Canlıların Yapısında Bulunan Temel Bileşenler (Nükleik Asitler), Hücre (Bitki Hücresi-Hayvan Hücresi Karşılaştırılması), Canlılar Dünyası (Mantarlar Alemi), Hücre Bölünmeleri (Mitoz-Mayoz Karşılaştırılması), Kalıtımın Genel İlkeleri (X’e Bağlı Kalıtım), Ekoloji’ ünitelerine ait sorular geldi. Soruların zorluk düzeyi ise, sınava iyi hazırlanan öğrencilerin zorlanmadan yapabileceği nitelikteydi.

PARAGRAF SORULARI ÖĞRENCİYİ YORACAK ŞEKİLDE DEĞİL
Türkçe soruları beklendiği gibi çoğunlukla anlam konularından geldi. 33 anlam bilgisi sorusunun yanında yazım ve noktalamadan 4, dil bilgisi konularından ise 3 soru sorulduğunu gördük. Paragraf soruları önceki birkaç yılda olduğu gibi öğrenciyi yoracak metinlerden oluşmamış sadece bunların çokluğu biraz zaman kaybına yol açmış olabilir. Kullanılan metinlerde Türkçe dersinin müfredatında yer alan yazım ve noktalama kurallarına uyulmaması dikkat çekici.

SORULAR YORUM YAPMAYA YÖNELİKTİ
Tarih sorularında soru dağılımı müfredata uygundu. Sorular daha çok yorum yapmaya ve bazı kavramları kullanmaya yönelikti. Öğrencilerin çok zorlandığını düşünmüyorum. 

KONU DAĞILIMI GEÇEN YILLARA BENZER
Coğrafya sorularında konu dağılımı geçmiş yıllara benzer oluşturulmuş. Temel coğrafya bilgisi ile harita üzerinde mekan analizi yapmaya yönelik sorular kolay ve orta zorlukta.

AÇIKLAYICI NİTELİKTE YORUM SORULARINDAN OLUŞMUŞ
Felsefe soruları, genel olarak açıklayıcı nitelikte yorum sorularından oluşmuş. Parçaların dili kolay anlaşılmakla birlikte, kavram sorularının da açıklamasına yer verilmesi soruların rahatlıkla çözülmesine olanak sağladığını söyleyebiliriz. Sorular felsefe müfredatıyla uyumluydu.  

BİLFEN LİSELERİ
Bilfen Liseleri Bölüm Başkanlarının sınava giren öğrencilerden aldıkları bilgiler ve yaptıkları değerlendirmeler doğrultusunda Temel Yeterlilik Testi’nin (TYT) 2021 yılında olduğu gibi üst düzey düşünme becerilerini ölçen soru yapılarının bu sene de kullanıldığını söylediler. Bu sınavda da analiz yapma, akıl yürütme, yorum yapma gibi beceriler gerektiren sorularla karşılaşıldığını belirten bölüm başkanları 2022 TYT’yi şöyle yorumladı:

SINAVIN SEÇİCİLİĞİ ORTAYA KOYULDU
2022 Temel Yeterlilik Sınavı’nın Türkçe soruları MEB müfredatına ve ÖSYM formatına uygun olarak hazırlandığını gördük. TYT Türkçe sorularının 33’ü anlama ve yorumlamayı; 7’si dil bilgisini ölçtü. Dil bilgisi soruları; 2 yazım, 2 noktalama, 1 cümle ögesi, 1 karma sözcük türü ve 1 soru da yapı bilgisinden oluştu. Anlam sorularının 26’sı paragraf 7’si ise sözcük ve cümlede anlam sorularından oluştu. Paragraf sorularının 1’i paragrafı ikiye bölme, 1’i anlatım akışını bozan cümle, 1’i sıralama sorusu, 10’u olumlu köklü soru, 3 paragrafa bağlı 6 soru, 2 soru ise boşluk doldurmadan olarak yer aldı. Bu soru dağılımına baktığımızda geçen seneki sınavla örtüştüğünü görüyoruz. Bu seneki Türkçe sorularında edebiyat ve sanatla ilgili metinlerin fazla olduğu gözlemledik. Olumlu köklü paragraf sorularının fazla olması; metnin tamamına hâkim, yorumlama gücü iyi, analiz ve sentez yapabilen öğrenci istenmesinden kaynaklanıyor. Bunun yanında cevap seçeneklerinde güçlü çeldiricilerin olması, Türkçe açısından sınavın seçiciliğini ortaya koymuştur.

İYİ HAZIRLANMIŞ BİR SINAVDI
Tarih soruları beklendiği gibi TYT mantığına uygun olarak soruldu. Soruların genel olarak tarihî kavramlar, dönem bilgisi ve temel bilgilerin yorumlanması üzerine kurgulanmış olduğu gördük. Müfredat dışı herhangi bir soruya yer verilmediğini ancak, Türklerin İslamlaşması ile ilgili son dönem araştırmaları ölçüt alınarak yeni bir bilgi sorgulandığını gördük. Tarih soruları geçmiş yıllarda olduğu gibi 9’uncu sınıf kazanımlarından 2 soru 10’uncu sınıf kazanımlarından 1 soru, 12’nci sınıf kazanımlarından 2 soru olarak soruldu. Sorularda temel kavram bilgisi ve tarihin gerektirdiği temel bilgilere ve olaylar arası kronolojik dizine hâkim olma durumu ölçüldü. Bu bağlamda, zorluk derecesi orta düzeyde, genel olarak iyi hazırlanmış bir sınavdı diyebiliriz.

SORULAR NET VE ANLAŞILIR NİTELİKTEYDİ
Coğrafya soruları, 9’uncu ve 10’uncu sınıfların kazanımlarına uygun olarak hazırlandığını gördük. Coğrafya dersinin temel kavram ve ilkelerini kullanma, harita okuma ve bilgiyi yorumlama becerilerini ölçmeye yönelik sorular yer aldı. MEB müfredatına uygun hazırlandığı görüldü. 3 soru 9’uncu sınıf kazanımlarından, 2 soru da 10’uncu sınıf kazanımlarından soruldu. Sorular kavram düzeyinde, çok zor olmayan, net ve anlaşılır nitelikteydi. Kazanımlarla ilgili temel bilgilere hâkim olan ve bilgiyi yorumlayabilen öğrencilerin çözebileceği, zorluk derecesi orta düzeyde, genel olarak iyi hazırlanmış bir sınavdı.

BAZI SORULARDA İKİ ŞIK ARASINDA KALINABİLİR
Sınavda müfredat dışı soru sorulmadığı ve ortak sorular, din kültürü yerine olan sorular, 10 ve 11’inci sınıf müfredatından sorulduğu görüldü. Ortak sorular, genel olarak bilgi gerektiren, paragraflar uzun, anlaşılması zor ve çeldiricileri güçlü sorulardan oluşmuştu. Soruların üç tanesi zor, iki tanesi orta düzeydeydi. Din kültürü yerine olan sorular, birinci bölüme göre göreceli olarak daha kolay diyebiliriz. İki soru zor, üç soru orta düzeydeydi. Genel olarak sınav metinden sonuca ulaşma, akıl yürütme, kavram kullanabilme becerisini ölçmeye yönelik sorulardan oluşmuştu. Şıklarda çeldiriciler kuvvetli verildiği için bazı sorularda öğrenci iki şık arasında kalabilir. Öğrencilerin zorlanacağı bir sınav olmuş diyebiliriz.

KAVRAM KULLANABİLME BECERİSİNİ ÖLÇMEYE YÖNELİKTİ
Din Kültürü ve Ahlak Bilgisinden çıkan soruların 2’si bilgi, 3’ü yorum ve analize dayanıyor. Zorluk derecesine bakıldığında 2 sorunun zor, 3 sorunun orta derecede olduğu görüldü. Genel olarak sınav metinde sonuca ulaşmak, akıl yürütme ve kavram kullanabilme becerisini ölçmeye yönelikti. Sınavda müfredat dışı soru sorulmadı. Sorular 9’uncu ve 10’uncu sınıf müfredatından geldi.

ÖĞRENCİLERİN EMEKLERİNİN BOŞA ÇIKMAYACAĞI BİR SINAVDI
Öğrencilerimizden aldığımız ilk değerlendirme, sınavın geçen yıl yapılan sınava göre daha kolay olduğu ve müfredat dışı soru bulunmadığı şeklinde oldu. 2018’ de değişen soru yapısı bu sınavda da kendini göstererek, modelleme ve hikâye kurgusu yapıldı. Bu seneki sorular geçen yıla göre daha anlaşılır düzeydeydi. Sorularda çeldirici yoktu ve çözümleri de uzun değildi. Temel kavramlara sahip ve matematiğe yeterli zaman ayırabilen iyi öğrencilerin emeklerinin boşa çıkmayacağı bir sınavdı. Fakat akademik seviyesi orta ve ortanın altı olan öğrencilerin zorlanabileceği bir sınav gibi gözüküyor. Geometri sorularının ise, 2021 TYT geometri sorularına kıyasla daha kolay olduğu gözlemlendi. Yeni nesil soruların daha anlaşılır olduğu ve öğrencinin soruya başlangıç yapabilmesi için verilen ipuçlarının geçen yıla göre daha net olduğu görüldü. Sözel sorunun sorulmadığı, 4 sorunun günlük hayattan esinlenerek sorulduğu gözlemledik.

ELEKTROSTATİK SORUSU BİRÇOK ÖĞRENCİYİ ZORLAYABİLİR
Fizik sorularını incelediğimizde şu sonuçlara ulaştık: ÖSYM öğrencilerin gündelik yaşam deneyimleriyle, fizik bilgilerini ilişkilendirmelerini gerektiren sorular sormaya devam ettiğini söyleyebiliriz. Fizik soruları; önceki senelerde sorulan sorulara benzer olarak kavramsal becerileri gelişmiş, kavramları içselleştirmiş, günlük yaşamla bağlantı kuran ve okuma alışkanlığı olan öğrencilerin zorlanmayacağı şekilde hazırlandığını gördük. Soruların metinleri uzun tutulmuş ve çoğunlukla görsellerle desteklenmiş. 7 sorunun dördü 9’uncu sınıf (Madde ve Özellikleri, Isı ve sıcaklık, Elektrostatik ve Kuvvet hareket), üç tanesi 10’uncu sınıf (Basınç, Optik ve Dalgalar) kazanımlarından çıktığını söylemek mümkün. Sorulardan altı tanesi sıklıkla karşılaşılan sorulardandı, ÖSYM soruları yaşamın içerisine çok iyi adapte ederek sorduğunu da belirtebiliriz. Elektrostatik sorusunun birçok öğrenciyi zorlayabilecek, sınavın en seçici soruları arasında olabileceğini düşünüyoruz.

DİKKATLİ ÖĞRENCİLER ÜSTESİNDEN GELEBİLİR
Kimya sorularının 9’uncu ve 10’uncu sınıf kazanımlarına paralel olarak hazırlandığı gördük. 9’uncu sınıf konularından 4 soru, 10’uncu sınıf konularından 3 soru soruldu. Sorular bilgi ağırlıklı olup bu bilgiyi yorumlayabilme gücü yüksek olan öğrencilerin yapabileceği nitelikteydi. İşlem yapılmasını gerektiren 2 soru bulunuyordu. Kimya soruları müfredata uygun olarak hazırlanmış ve sınavın zor sorularının aynı zamanda öncüllü olması yapılmasını zorlaştırmış olabilir. Konulara hâkim olan, düzenli çalışan ve dikkatli öğrencilerin üstesinden gelebileceği bir sınavdı diyebiliriz.

SORULARIN İFADESİ ANLAŞILIR BİR DİLDEYDİ
Biyoloji dersinden sorulan 6 sorunun tamamının kazanımlara uygun olarak hazırlandığı, soruların temel bilgi ve kavrama düzeyinde olduğu gözlemledik. 9’uncu ve 10’uncu sınıfa ait üç ünitenin her birinden birer kazanım temel bilgi ve kavrama düzeyinde sorgulandı. Soruların ifadesinde anlaşılır bir dil kullanıldı.

UĞUR OKULLARI
Yükseköğretim Kurumları Sınavı’nın (YKS) ilk oturumu olan Temel Yeterlilik Testi (TYT) bugün gerçekleşti. Tüm yurtta saat 10.15’te başlayan sınav, tek oturumda 165 dakika sürdü. TYT'de adaylara 40 Türkçe, 40 Matematik, 20 Sosyal Bilimler (Din Kültürü Ahlak Bilgisi dersinden muaf öğrenciler için ekstra 5 Felsefe), 20 Fen Bilimleri sorusu soruldu. Sosyalde 5 Tarih, 5 Coğrafya, 5 Felsefe ile 5 Din Kültürü Ahlak Bilgisi; Fen Bilimlerinde ise 7 Fizik, 7 Kimya, 6 Biyoloji sorusu yer aldı. Uğur Okulları Uzmanları ve Lise Akademik Kurulu, öğrencilerden alınan bilgiler doğrultusunda TYT’yi şöyle değerlendirdi.

ANLAŞILIP ÇÖZÜLEBİLECEK MATEMATİK SORULARI
Matematikteki sorularda temel bilgiler sorgulanarak öğrencinin soruyu doğru okuyup matematik bilgisi ile yorumlaması ve matematiksel modelleme yaparak sonuca gitmesi istendi. Öğrenciler, geçmiş yıllara göre daha net bir şekilde anlaşılıp çözülebilecek matematik sorularının var olduğunu belirttiler. Geometride günlük hayatla ilişkilendirip modelleyerek geometriksel düşünmeyi ön plana çıkaran sorular yer aldı. Matematik testi geçen yıla göre daha kolay ve geometri orta seviyede soru sorulmuş olup bazı soruların çözümünde gerekli olan formül ve tanımlar sorularda verildiği gözlemlendi. Matematik ve geometri soruları ağırlıklı olarak 9’uncu ve 10’uncu sınıf MEB kazanımlarına uygun hazırlanmış olup 11’inci sınıf müfredatında yer alan Bileşik Olasılık ve Silindirin Hacmi konularından 2 soru soruldu. Matematik soruları okuduğunu anlayabilme, mantıksal akıl yürütme, verileri birbiriyle ilişkilendirme, matematiksel olarak ifade etme ve matematiksel işlem yapabilmeye yönelikti. Öğrencilerimiz geçmiş yıllara göre daha net bir şekilde anlaşılıp çözülebilecek matematik sorularının var olduğunu belirttiler.

SORULARIN ZORLUK DERECESİ ORTA SEVİYEDEYDİ
2022 TYT, Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) formatına ve Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) müfredatına uygun bir şekilde yapıldı. Türkçe ve tarih dersi sorularının tüm kademelerden, felsefe dersi sorularının 10’uncu ve 11’inci sınıf kademesinden ve matematik dersinde 9,10,11 sınıf kademelerden diğer derslerin ise 9’uncu ve 10’uncu sınıf kademesinden oldu. Türkçe sorularında ağırlık yine okuma ve okuduğunu anlayıp yorumlama üzerineydi. Sınavda öğrencilerimizden aldığımız duyumlara göre sözcükte anlam, cümlede anlam, paragraf yorumlama soruları ağırlıkta olup bu soruların zorluk dereceleri önceki senelerle benzerlik göstererek orta seviyede olduğu sonucuna vardık. Yaklaşık 7 soru dil bilgisi iken geriye kalan sorular paragraf, cümlede anlam ve sözcükte anlam sorularından geldiği; anlam bilgisi sorularında kullanılan dilin açık ve anlaşılır bir dil olduğu belirtildi. Bu sorulardan birkaç tanesinde çeldiricilerin güçlü olduğu öğrencilerimizden gelen ilk görüşlerden oldu. 2022 TYT’deki dil bilgisi sorularının konu dağılımında 2021 TYT’den farklı olarak ses bilgisine yer verilmediği ancak noktalama işaretleri, sözcük türleri, cümlenin ögeleri ve yazım kuralları kazanımları ile ilgili soruların önceki yıllarla benzerlik gösterdi. Sorulan dil bilgisi sorularında aynı soruda birden çok kazanımın yoklanmış olması öğrencilere zaman kaybettirmiş olabilir ancak bu soruların da zor olarak nitelendirilecek tarzda sorular olmadığı görüldü.

DÜZENLİ ÇALIŞAN ÖĞRENCİLERİN BAŞARI ORANI YÜKSEK OLABİLİR
Fizik sorularının öğrencilerimizden aldığımız bilgilere göre MEB’ in yayınlamış olduğu kazanımlar çerçevesinde temel düzeyde fizik bilgilerini günlük hayattaki örnekleri üzerinden soran, bilgiyi kullanma ve yorumlama becerisini ölçer nitelikte olduğu görülüyor. 9’uncu ve 10’uncu sınıf müfredatlarına uygun, işlemlerden arındırılmış, okuma ve yorumlama üzerinden sorulan soruların belli konularda birikmediği mümkün oldukça tüm müfredata dağıtıldığı söylenebilir. Bu açıdan sınava düzenli çalışan öğrencilerde başarı oranı yüksek olabilir.

BEKLENİLMEYEN BİR SORU YOKTU
Kimya soruları geçen yıl olduğu gibi 4 tane 9’uncu sınıf, 3 tane 10’uncu sınıf müfredatında yer alan konulardan hazırlanmış ve yine önceki yıllarda olduğu gibi temel bilgileri sorgulayacak şekilde soruldu. Beklenilmeyen bir soru yoktu. Öğrenciler soruların ifadesinin net ve anlaşılır olduğunu belirtti. Ayrıca soruların normal düzeyde, bilgi ağırlıklı olduğunu ve çalışmalarının sonucunu iyi bir şekilde alacaklarını ifade ettiler.

ÖĞRENCİLER SÜRPRİZ BİR SORUYLA KARŞILAŞMADI
Biyoloji soruları 9’uncu ve 10’uncu sınıf müfredatını kapsıyordu. Altı sorudan üç tanesi 9’uncu sınıf, üç tanesi ise 10’uncu sınıf müfredatına aitti. Sınavda TYT Biyoloji müfredatına ait her üniteye değinilmiştir. Biyoloji sorularının genel olarak kolay olduğu söylenebilir. Sınavda yer alan altı sorudan bir tanesinin yorum, diğer beş tanesinin ise temel bilgi düzeyinde olduğu düşünüyoruz. Soruların müfredat kazanımları ile uyumlu ve beklenilen ÖSYM formatında olduğu tahmin ediyoruz. Öğrenciler sürpriz bir soruyla karşılaşmadı.

HARİTA OKURYAZARLIĞI ÖN PLANDAYDI
Coğrafya soruları, beklendiği gibi 9’uncu ve 10’uncu sınıf ortak müfredatını ve ünitelerini kapsadı.  9’uncu sınıf kazanımlarından 3, 10’uncu sınıf kazanımlarından 2 soru yöneltildi. Her ünite başlığından soru sorulmuş oldu. 5 sorunun üçünde harita okuryazarlığı ön plandaydı. Düzenli olarak çalışan, test pratiği olan, harita ve coğrafya okuryazarlığı gelişmiş olan öğrencilerin rahatlıkla çözebileceği sorular yöneltildiği belirlendi. Ayrıca öğrencilerden aldığımız duyumlara göre tartışmalı herhangi bir soru bulunmuyor.

PARAGRAF AĞIRLIKLI SORULAR SORULDU
Öğrencilerimizden aldığımız duyumlara göre, Tarih sorularında müfredata uyumlu olup öğrencinin yorum yapmasını sağlayacak paragraf ağırlıklı sorular soruldu. Bunun dışında öncüllü soru da yer aldı. Öğrencinin bilgiyi doğru bir şekilde yorumlayıp analiz etmesini ölçen bir sınavdı. Sorular daha önceki TYT’ler gibi tüm sınıf düzeylerinden geldi. Sorularda açık, net ve anlaşılır bir dil kullanıldı. Görsel soru sorulmadı. Bir tane eleyici bilgi sorusu soruldu. İki soruda öğrencinin tarih bilgisi yanında temel düzeyde coğrafya bilgisi de ölçüldü. Sınav; alanına hakim olan, soru kökünü doğru okuyan, temel kavramları doğru yorumlayarak akıl yürüten ve düzenli çalışan öğrencilerin kolaylıkla yapabileceği nitelikte olup orta düzey zorluk seviyesindeydi.

SORULAR BİLGİYE DAYALI ELEME YAPILABİLECEK ŞEKİLDEYDİ
Öğrencilerimizden aldığımız duyumlara göre Felsefe soruları 10’uncu ve 11’inci sınıf müfredatına uygundu. Sorular bilgiye dayalı yorum gücünü ölçen, paragrafı dikkatli ve doğru okuma becerisi gerektiren nitelikteydi. Felsefenin temel kavramlarını bilmeyi ve bunlara dayanarak akıl yürütüp yorum yapmayı gerektiren bir sınavdı. Soruların ifade biçimi açık ve anlaşılırdı. Zorluk düzeyi orta derecede olup, seçenekler bilgiye dayalı olarak eleme yapılabilecek şekilde düzenlenmişti.

ZORA YAKIN BİR DÜZEYDE OLDUĞUNU SÖYLEYEBİLİRİZ
Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi sorularının içerisinde yer alan iki soru bilgi gerektiren, öğrenciyi zorlayacak tarzda hazırlandığı belirlendi. “Allah-İnsan İlişkisi” ve “Gönül Coğrafyamız” ünitelerine ait bu soruları öğrencilerin yorum yaparak çözebilmesi mümkün değildi. Diğer üç soruda ise öğrencilerin okuma, anlama ve yorumlama becerilerini ölçen sorulara yer verilmişti. Yorum gerektiren sorularda öğrencinin muhakeme yeteneği ölçülmek istendi. Yine yoruma dayalı soruların içerisinde “Bilgi ve İnanç” ünitesine ait sorunun öğrencileri zorlayabileceğini söylemek mümkün. Din kültürü ve ahlak bilgisi soruları için genel bir değerlendirme yapmak gerekirse sınavın zora yakın düzeyde olduğunu söyleyebiliriz.