Güncelleme Tarihi:
Uzay mekiği, Columbia uzay mekiği ilk uzay mekiği olarak da bilinir. Bu araçlar, uzayda çeşitli araştırmalar gerçekleştirmek ya da uzaya uydu yerleştirmek için kullanılabilir.
Uzay Mekiği Nedir ve Ne İşe Yarar?
Uzay mekiği, astronotları uzaya taşıyarak astronotların uzayda deney yapmasını sağlayan araçlardır. Bu araçlar tıpkı bir bilim laboratuvarı gibi görev görür. Uzay mekikleri uydu gibi büyük yükleri yörüngeye taşımaya yarar. Aynı zamanda gerektiği durumlarda ise, onarım yapılabilmesi için geri gelecek şekilde tasarlanmıştır.
Columbia uzay mekiği, uzaya fırlatılmış olan ilk uzay aracı olarak da biliniyor. Uzaya gidip gelebilen ve tekrardan kullanılabilen insanlı uzay araçlarına uzay mekiği ismi verilir. Uzay mekikleri, roket gibi kalkan ve uçak gibi inen araçlardır. Bu araçların kendi roket motorlarının yanı sıra yakıt tankları da vardır. Uzay mekiğinde görevli olan astronotlar 45 dakikada bir Güneş'in doğuşunu ve batışını görüyor.
Uzay Mekiği Nasıl Yapılır ve Nasıl Çalışır?
Uzay mekiği, yüksek teknoloji ile üretilen araçlardır. Uzaya, şimdiye kadar pek çok araç gönderilmiş, her denemede de bu araçların hata payları azaltılarak gerekli geliştirmeler sağlanmıştır. Uzay mekiklerinde ısıyı yansıtma özelliği bulunuyor. Aynı zamanda farklı kompozit malzemelerden ve yalıtkan silisyum seramik karolardan meydana gelen ve yeniden kullanılabilen ısı kalkanları kullanılır.
Gemini, Apollo gibi uzay araçlarında kullanılan plastik reçinelerden üretilen ve kullanıldıktan sonra tahrip olan ısı kalkanları belli bir sıcaklığa maruz kaldığı zaman yanmaya başlar. Kimyasal tepkime sonucunda ortaya çıkan sıcak gaz, uzay aracından zamanla uzaklaşarak yüksek ısının uzay aracına zarar vermesini önler. Uzay mekiği, roket gibi kalkar, uçak gibi yeryüzüne iner.
Uzay Mekiği Hızı ve Özellikleri
Uzay mekiği, 100.000 kg’lık ağırlığı ile 300 km irtifadaki yörüngesinde saniyede 7700 m hızla hareket etme özelliği olan bir araçtır. Bu aracın Dünya’ya geri dönerken hızından ve yüksekliğinden kaynaklanan büyük enerjisini çok kısa bir süre içinde kaybeder. Uzay mekikleri, görevlerini tamamlayarak Dünya’ya geri dönerken kütle çekim kuvveti nedeni ile atmosferde çok yüksek bir hıza ulaşır.
Atmosferde bulunan havada yer alan parçacıkların yüksek bir hızda oluşturduğu sürtünme nedeni ile uzay araçlarının yüzeyinin sıcaklığı ortalama olarak 2000°C’ye kadar çıkar. Uzay araçlarında bulunan ısı kalkanları, uzay araçlarını yüksek sıcaklığın zarar verici etkisinden korur. Aynı zamanda uzaya gidecek astronotların uzaydaki koşullara uyum sağlayabilmesi için özel bir kıyafet giymesi gerekir. Bu sayede aynı zamanda uzayın zararlı ışınlarından da uzak kalırlar. Bu kıyafet hem vücut ısısını hem de hava basıncını sabit tutar.
Uzay Araştırmaları Nedenleri
Uzay araştırmaları pek çok nedenden dolayı yürütülüyor. İnsanlığın gelişmesi için yapılan araştırmalar ile geleceği şekillendirecek önemli ipuçları elde edilir. Uzay araştırmalarından vazgeçmeden sürdürülmesi çok önemlidir.
Güneş sistemimize araştırmak ve gezegenlerin yapısını, işlevini, görevlerini öğrenmek.
Dünya dışında herhangi bir yaşam olasılığını araştırmak.
Fizik, biyoloji, kimya, tıp ve endüstri gibi farklı pek çok alana önemli katkılar sağlamak.
Galaksiler, yıldızlar ve kara delikler ile birlikte tüm uzayı incelemek.
Uzayda yaşanan doğal olayların ölçülmesi ve anlaşılması.
Dünyanın dışında bulunan uzaydaki başka gezegenlerde insanlık için yararlı olabilecek kaynakları ve enerjileri bulmak.
Dünyadaki yer altı ve yer üstü kaynaklarının daha kolay bir şekilde tespit edilmesi.
Meteoroloji ve haberleşme ile birlikte enerji amaçlı araştırmalar yapmak.
Denizlerden faydalanmak.