Uygulamalı eğitime 'uzaktan' çözümler... Evde damar yolu açıyor, diş oyuyorlar

Hacettepe Üniversitesi, tıp öğrencilerinin cerrahi dikiş, enjeksiyon, damar yolu açma gibi becerilerini evlerinde geliştirebilmesi için 'klinik beceri bireysel eğitim seti' hazırladı. İstanbul Medipol Üniversitesi Diş Hekimliği öğrencileri evlerine aldıkları malzemelerle diş oyarak pratik yapıyor.. İstanbul Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi öğrencileri uygulamalı dersleri ve bir hastaya yapılan müdahaleyi dijital gözlükle canlı yayında evinden izleyebiliyor. Altınbaş Üniversitesi Eczacılık Fakültesi öğrencileri hastanın eczaneye gelişinden ilaçları alışana kadar ki uygulamayı uzaktan yönetebiliyor.

ENJEKSİYON YAPIP, SONDA TAKACAKLAR
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Bülent Altun, öğrencilerin beceri çalışmaları için hazırladıkları klinik setini şöyle anlattı:
"Covid-19 pandemi sürecinde uygulamalı eğitimlerde zorlanıyoruz. Tıp fakültesinde uygulamalı eğitimler ön planda. 1, 2 ve 3'üncü sınıfta klinik öncesi mesleki beceriler eğitimi veriliyor. Dikiş atma, enjeksiyon yapma, sonda takma gibi 12 mesleki beceri var. Salgın sürecinde bu eğitimler aksayınca biz de uzaktan eğitim olanaklarını kullanarak öğrencilerimize küçük gruplar halinde eğitim verebilir miyiz diye düşündük. Klinik beceri bireysel eğitim setleri hazırladık. Bu becerilerin eğitim videoları öğrencilere ulaştırdık. Öğretim üyelerimiz çevrimiçi ders esnasında öğrencilerle küçük gruplar halinde bir araya gelecek. 8, 10 öğrenci çevrimiçi derse katılacak. Örneğin, hoca 1 numaralı paketi alın diyecek. Eş zamanlı bir şekilde uygulama eğitimini yapacaklar. Öğrencilerin malzemeleri ellerinde olduğu için istedikleri zaman uygulama çalışması yapmaları da bir avantaj olacak. 4, 5 ve 6'ncı sınıflar hastanede yapılan staj ve intörnlük dönemi oluyor. 4 ve 5'inci sınıf stajlarını ikiye böldük. Teorik kısmını uzaktan alıyorlar. Bundan sınava girecekler Şubat'tan sonra aynı stajın pratik kısmını almaya başlayacaklar. Bunun sonunda da sınava girecekler ve bunların ortalaması alınacak. Stajın teorik kısımlarını öne koyduk, uygulamalı kısımlarını Şubat'tan sonraya aldık. Son sınıflar şu anda aktif olarak hastanelerde eğitimlerine devam ediyorlar."

EVDE DİŞ PRATİĞİ YAPIYORLAR
Diş hekimliği birinci sınıf öğrencileri de pratik eğitimlerini evdeki malzemelerle hocaları izleyerek yapıyor. Aldıkları malzemelerle diş oyuyor, çalışmalarını hocalarına gösteriyorlar. İstanbul Medipol Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Sina Uçkan, diş hekimliğinde pratik uygulamaların çok önemli olduğunu vurgulayarak şunları söylüyor:
"Dersler online veriliyor. Hocalarımız uygulama demo videoları çekiyor. Hoca protez ya da farklı bir uygulama çalışması yapıyor. Öğrenciler de evlerinde gerekli malzemeleri alıp hocanın yaptığını tekrar ediyor. 1'inci sınıfta sabundan diş oyuyorlar. Evde pratik çalışma yaparlarsa okula gelme süreleri azalıyor. Örneğin diş yapımı dersi. Öğrenci evde çalışıyor. Çalışmayı bitirdiğinde hocaya gösteriyor. Okula getiriyor ya da yolluyor. Buna göre bir not alıyor. Okulda çalışma sürelerini minimumda tutuyoruz. 4 ve 5'inci sınıflar klinikte. Klinikleri ağustos ayında açtık. Erken açarak süreyi uzattık, öğrenci ve hasta sayısını azalttık. En önemli kısmı klinik. Diş hekimliği öğrencisinin hasta görmeden mezun olması mümkün değil. Dolgusu, diş çekimi diş hekimliğinde her şey uygulama."

DİŞ VE ÇENE MODELİYLE EVDEN UYGULAMA
İstanbul Bilgi Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Müdürü Prof. Dr. Zeynep Şimşek, öğrencilere dağıtılan diş ve çene modelleriyle laboratuvar derslerindeki uygulamaları evlerinden de yapabildiklerini belirterek şunları söylüyor:
"Kampüsler öğrenciye açık olduğu için, laboratuvar büyüklüğü esas alınarak derse katılmak isteyen öğrenciler de pandemi kurallarına uygun şekilde laboratuvar derslerine katılabiliyorlar. Bazı programlar için hazırlanan özel kitler sayesinde uygulamalı derslere öğrenciler evlerinden online olarak katılabiliyorlar. Diş Protez Teknikerliği Bölümü için, laboratuvarda dişlerden ve çene modellerinden oluşan kitler hazırlanarak tüm öğrencilerin evlerine gönderildi. Akademisyenler tarafından laboratuvarda ders işlenirken öğrencilerin de ev ortamında bu kitler üzerinde aynı uygulamayı yapması hedeflendi."

DİJİTAL GÖZLÜKLE KLİNİKTEYMİŞ GİBİ DERS
İstanbul Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi öğrencileri uygulamalı dersleri ve klinik uygulamalarında bir hastaya yapılan müdahaleyi dijital gözlükle canlı yayında evinden izleyebiliyor. Diş Hekimliği Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Gülsüm Ak, şunları anlatıyor:
"Öğrencilerimizin aldığı eğitimin kalitesini arttırmak ve aynı zamanda sağlıklarını da korumak amacıyla dijital ve teknolojik imkanları daha fazla kullanmayı hedefledik, uygulamalı derslerde ve klinik uygulamalarda dijital gözlük ile canlı yayınlar yapmaya başladık. Özellikle 3, 4 ve 5'inci sınıflarımız için uygulamalı eğitim çok önemli. Dijital gözlük yardımıyla derslerimizi işliyoruz. Bu gözlükte bir kamera var bu kamera sadece onu kullanan kişinin gördüğü şeyleri canlı yayına aktarıyor. Örneğin, ben diş çekimi ya da dolgu yapıyorum. Yaptığım işlemler benim gözümden kamerayla öğrencilerimize aktarılıyor. Öğrenciler yapılan işlemi aynı anda canlı bir şekilde izleyebiliyor."

ECZANE SİMÜLASYONU
Altınbaş Üniversitesi Eczacılık Fakültesi öğrencileri eczaneye gitmeden de uygulama çalışmalarını simülasyonla yapıyor. Hastanın eczaneye gelişi, ilaçları alışına kadar tüm sürecin uygulamayla görülebildiğini belirten Klinik Eczacılık Anabilim Dalı Dr. Öğretim Üyesi Nilay Aksoy, şöyle anlatıyor:
"Uygulama, hasta ve hekimin ilk biraraya geldiği andan, hastalara eczacı tarafından ilaçların ve profesyonel tavsiyenin verilmesine kadarki tüm süreci destekliyor. Öğrenciler uygulama eczanesinde olmasalar bile uygulamalarını tamamlayabiliyorlar. Etkileşimli ilaç hazırlama egzersizleri öğrencilerin becerilerinin ve yetkinliklerinin geliştirilmesine olanak veriyor. Uygulama Türkiye'de günümüzde sıklıkla kullanılan en az 100 ilacı içeriyor."