Üreme Nedir Ve Nasıl Gerçekleşir? Üreme Çeşitleri Ve Örnekleri

 Biyolojinin esas ilkelerinden biri "bütün canlılar kendisinden önce bulunmuş olan canlılardan meydana gelir" şeklinde olan sözüdür. Hayatın temel taşı fertlerin çoğalması ile birlikte gelecek döllerin oluşturulması ve bu sayede genetik bilginin sonraki nesle aktarılmasından geçmektedir. Üremenin birimi olan ve taşıyıcısı konumundaki hücre, türlere özgünlüğün aktarılabilmesini sağlamakta olan ise kalıtım materyalidir.

 Üreme Nedir?

 Üreme, herhangi bir canlının cinsiyetli ya da cinsiyetsiz bir şekilde birleşerek yeni bir canlı meydana getirebilme olayına verilen isimdir. İki temel üreme çeşidi bulunmaktadır. Bu çeşitler eşeyli üreme ve eşeysiz üremedir. Bu çeşitler de kendi aralarında alt sınıflara ayrılmaktadır.

 Eşeysiz Üreme Nedir?

 Eşeysiz üreme herhangi bir canlıdan döllenme süreci gerçekleşmeden diğer bir canlının meydana gelmesine verilmekte olan bir isimdir. Eşeysiz üremenin farklı türleri mevcuttur. Bununla birlikte çeşitli fonksiyonları da bulunmaktadır. Eşeysiz üreme gerçekleştirebilen canlılarda döllenme durumunun meydana gelmeden yeni bir bireyin oluştuğu görülmektedir. Eşeysiz üremede üreyen bir canlı ile aynı nitelikleri taşıyan yeni bir birey ortaya çıkmaktadır.

 Bu sebeple bu üreme türünde kalıtsal çeşitlilik görülmesi olanaklı değildir. Eşeysiz üremelerde aynı zamanda mitoz bölünme görülmektedir. Ana canlının aynı fonksiyonlarına sahip olan yeni birey ortaya çıkmaktadır. Eşeysiz üremelerde canlıların bütün fonksiyonları aynı biçimde öbür canlılara aktarılmaktadır. Bu üreme biçimi ile çoğalan canlıların ortam koşullarına uyum gösterebilmesi çok az olmaktadır. Eşeysiz üremenin görüldüğü parazitler ile paramesyumlar eşeyli bir biçimde de üreyebilmektedir.

 Eşeysiz Üreme Çeşitleri Nelerdir?

 Canlılarda eşeyli ve eşeysiz çoğalma dahil olmak üzere iki çeşit üreme bulunmaktadır. Bu kapsamda eşeysiz üreme çeşitleri şu şekilde sıralanmaktadır:

Tek hücrelilerde bölünerek çoğalma

Tomurcuklanarak çoğalma

Rejenerasyon ile çoğalma

Sporla çoğalma

Vejetatif çoğalma

Şeklinde ifade edilmektedir.

 Eşeyli Üreme Nedir?

 Eşeyli üreme, iki tane canlı organizmanın arasında genetik nitelikteki malzemelerin birleştirilmesi sureti ile yeni bir canlının meydana gelmesi olayına denir. Burada iki temel süreç bulunmaktadır. Bu süreçler; kromozom sayısını yarıya kadar indirebilen mayoz bölünme ile birlikte iki gametin birleşmiş olduğu ve eski kromozom sayılarına eriştiği döllenmedir.

 Eşeyli Üreme Çeşitleri Nelerdir?

 Eşeyli üreme çeşitleri şu şekilde sıralanmaktadır:

Krosingover

Homolog kromozomların rastgele paylaşımı

Döllenmenin gerçekleşmesi

Mutasyonların ortaya çıkması

Ayrılmama

Olayları ortaya çıkmaktadır. Mutasyonlar ile ayrılmama sık sık gerçekleşebilen olaylar değildir. Eşeyli üreme neticesinde bireylerin ortama uyum niteliği esasen adaptasyon kabiliyetleri ile birlikte artmaktadır.

 Üreme Örnekleri Nelerdir?

 Arılarda partenogenez adı verilen üreme şekli iki tür arı tarafından gerçekleştirilmektedir Kraliçe arı (2n)'dir ve erkek arı ise (n)'dir. Bölünmeye uğrayarak yumurta ile spermlerini birleştirmektedirler. Bunlardan birkaç tane yumurta erkek arıyı, birkaç tane yumurta ise kraliçe arıyı, öbür yumurtalar ise işçi arıları meydana getirmektedir. Mikroskobun bulunuşu ile birlikte ve mikroorganizmaların saptanması neticesinde canlıların üremelerinin kökeni ile alakalı görüşlerden bir tanesi; abiyogenez ya da kendi kendine oluştur; diğeriyse biyogenez ya da kendisinden önceki bir canlıdan oluş şeklinde ifade edilmektedir. Daha sonraları ise fizikçi Francesco Redi'nin ünlü kavanoz çalışması kapsamında, açık kapta yer alan ette sinek kurtçuklarının meydana gelmesi ve etin steril edilmesinin ardından kapalı ortam içerisinde ette herhangi bir canlının kendi kendine oluşmadığının gözlemlenmesi ile burada gerçekleşen durumun abiyogenez olmadığı ortaya çıkmıştır.