Güncelleme Tarihi:
Ünsüz düşmesinin iki temel nedeni vardır. Bunlardan ilki hem zamana hem de farklı yerlerdeki telaffuz farklılıklarına bağlı olarak ortaya çıkar. Örneğin Yunus Emre'nin ''Öldü diyeler, kaydım tutalar'' şiirindeki ''diyeler'' sözcüğü günümüzde ''derler'' şeklinde kullanılır. Aynı şekilde ''tutalar'' ile ''tutarlar'' kelimelerinde de ''R'' harfi yazılmamıştır.
Ünsüz Düşmesi Nelerdir?
Ünsüz düşmesi bir kelimenin sonuna gelen ek ile birlikteki sondaki sessiz harfin düşmesi demektir.
Ünsüz Düşmesi Konu Anlatımı
Türkçede genellikle -cık - cik eki alan sözcüklerde ünsüz düşmesi olur. Bunun dışında birçok işteş fiilin sonundaki ünsüz harf de, çekim ya da yağım eki aldığında düşer.
Son olarak eski Türkçe ile günümüz Türkçesi arasında deyiş farklılıkları vardır. Bu da birçok ünlü ve ünsüz düşmesine neden olur. Kelimeleri doğru yazmak için telaffuz etmek için bu harfler yazılmamalı ve okunmamalıdır.
Ünsüz Düşmesi Örnekler
1- Küçültme eki ile oluşan ünsüz düşmesi:
Yumuşak kelimesi -cık - cik eki aldığında:
Yumuşakcık * Yanlış
Yumuşacık - Doğru
2- Ünsüz düşmesine uğrayan bazı kelimeleri teaffuz edildiği gibi yazmak yanlıştır.
Gelicem- Yanlış
Geleceğim - Doğru
Olucam - Yanlış
Olacağım
Her iki kelimenin söylenişinde de ''ğ'' harfi düşer. Ancak kelimeleri yazarken söylendiği gibi yazılmamasına dikkat edilmelidir.
Ünsüz Düşmesi Örnek Cümleler
1- Balonlar gökyüzüne doğru yükselmeye başladı.
Yüksek - Yükselmeye - Düşen ünsüz: K
2- Bulutlar alçaldı, güneş yüzünü gösterdi.
Alçak - Alçaldı - Düşen ünsüz: K
Ünsüz Düşmesi Örnek Sorular ve Cevapları
1- Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünsüz düşmesi kuralına uyulmamıştır.
A,C,D ve E şıklarında yer alan kelimeler ünsüz düşmesine kuralına uygun bir şekilde yazılmıştır. B şıkkında ise ''minicik'' şeklinde yazılması gereken kelime ''minikçik'' olarak yazılmıştır.
Doğru cevap: B şıkkı
2- Aşağıdaki cümlelerin hangisinde hem ünlü hem de ünsüz düşmesi vardır?
Ağız - Ağzım
Fikir - Fikrini
Gönül - Gönlüm
Burun - Burnumun
Kelimelerinde sadece ünlü düşmesi var. E şıkkında ise:
Sıcak - Sıcacık - (K harfi) - Ünsüz düşmesi
Şükür - Şükretmelisin - (Ü harfi) - Ünlü düşmesi
Doğru cevap: E şıkkı
3- Aşağıda cümlelerin hangisinde birden fazla kelimede ünsüz düşmesi vardır?
Gülüş - Gülücük
Öpüş - Öpücük
Her iki kelimede de ''ş'' harfi düşmüştür.
Doğru cevap: C şıkkı