Üniversitelerde salgın için sağlık ve temizlik kriterleri

Yükseköğretim Kurulu (YÖK) ile Türk Standardları Enstitüsü (TSE) arasında, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını ve bulaşıcı hastalıklarla mücadele kapsamında yükseköğretim kurumlarının yerleşkelerinde sağlıklı ve temiz ortamların geliştirilmesine yönelik tedbirleri içeren genel standartları belirlemek amacıyla işbirliği protokolü imzalandı. Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank ve YÖK Başkanı Prof. Dr. Yekta Saraç'ın imzaladığı protokolle küresel Kovid-19 salgını ve bulaşıcı hastalıklarla mücadele kapsamında yükseköğretim kurumlarında sağlıklı ve temiz ortamların geliştirilmesi, hijyen koşullarının sağlanması, enfeksiyon kontrol önlemlerinin uygulanması ve takibi için gerekli altyapının geliştirilmesine katkı sağlamak amacıyla eğitim ve belgelendirme alanlarının belirlenmesi, çalışma programlarının oluşturulması ve bunların gerçekleştirilmesi için gerekli düzenlemelerin yapılması amaçlanıyor. Protokol kapsamında, TSE ile yapılacak ortak çalışmalar neticesinde belirlenecek hijyenik ortamlara yönelik genel standartları içerecek kılavuz, yükseköğretim kurumları için örnek bir çerçeve niteliği taşıyacak.

YÖK Başkanı Prof. Dr. Yekta Saraç, törendeki konuşmasında, küresel salgın sürecinde dünyadaki bütün üniversitelerin çok farklı açılardan etkilendiğini söyledi. Teorik eğitimleri, uygulamalı eğitimleri, stajları, iş yerlerinde mesleki eğitimleri buna örnek olarak belirten Saraç, şöyle konuştu:
"Tüm bunların yanı sıra belki de dünyanın en çok ihtiyacı olduğu dönemde üniversitelerin araştırma ve geliştirme faaliyetleri de kampüs yaşamı da etkilenmiş durumda. Bütün dünyada, 2020-2021 eğitim ve öğretim süreçlerine yönelik pek çok konu tartışıldı. Yükseköğretim sistemi çok iyi düzeyde olan ülkelerde bile fikir birliği bulunmuyor. Dün aldıkları kararı değişen verilere göre bugün değiştiriyorlar. Tüm bu süreçte Yükseköğretim Kurulumuz salgının dinamik seyrine paralel dinamik bir süreç kurgulamış ve güçlü koordinasyon, esnek yönetimle süreci yönetiyor. YÖK'ün salgına tepkisini dört aşamada değerlendirilebiliriz. Bunlar, ‘yakın izleme, hazırlık, acil eylem ve yeni normalleşme sürecinin koşullarını oluşturma’.

Birinci aşama olan yakın izleme döneminde, Aralık 2019-Ocak 2020 tarihlerinde Çin'deki yeni salgını yakından izlendi, Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) 30 Ocak'ta küresel acil durum ilan etmesiyle birlikte konuyu farklı açılardan ele alan toplantılar yapıldı. İkinci aşama olan Şubat-10 Mart 2020 hazırlık döneminde ise Türkiye'de henüz vaka olmamasına karşın özellikle uluslararası toplantılar yapılarak üniversitelerin değişim programları ve toplantı katılımları konularında YÖK koordinasyonunda önlemler alındı. DSÖ'nün pandemi ilan etmesi ve Türkiye'de ilk vakanın görüldüğü tarihle birlikte üçüncü aşamaya geçildi. Rektörlerle sürekli ve doğrudan temaslar gerçekleştirildi, üniversitelerde koronavirüs komisyonları oluşturulduğu, bunlar YÖK ile doğrudan irtibatlandırıldı. Bu süreçte online eğitime geçildi. YÖK bünyesinde bir uzaktan eğitim komisyonu oluşturularak bir yol haritası hazırlandı ayrıca YÖK Dersleri Platformu'nun hayata geçirildi.

Dekanlarla ve öğretim üyeleriyle de sürekli alan bazında toplantılar yapılarak sahanın nabzı tutuldu. Uzaktan eğitim merkezleri olmayan üniversitelerde bu merkezler oluşturuldu, buralara kadro tahsisleri sürdü ayrıca Anadolu'da 2006'dan sonra kurulan üniversiteler için daha önce başlatılan Dijital Dönüşüm Projesi'nin kapsamı genişletilerek eğiticilerin eğitimine geçildi. Yükseköğretim sistemini karma eğitime/hibrit eğitime geçirdik. Bu sadece bu dönemle sınırlı değil çok köklü ve radikal bir değişiklik bu. Halihazırda pandemi devam ediyor ve şimdi dördüncü evre olan yeni normalleşme sürecindeyiz. Salgın henüz birçok ülkede gerilemedi, aktif devam ediyor ama birtakım önlemlerle hayat devam ettirilmeye çalışılıyor. Mevcut salgının ciddiyetini ve bunun yol açtığı halk sağlığı krizini küçümsemeden, sağlıklı ve güven ortamını sağlayarak yükseköğretim kurumlarında eğitimin ve araştırma-geliştirme çalışmalarının devam etmesi gerekiyor. Elbette dijital imkânlar ve uzaktan öğretim eş zamanlı olsun olmasın, örgün öğretimin alternatifi olamaz. Fakat yükseköğretimin içinde bulunulan şartlarda devamı için her türlü tedbiri almak ve her türlü imkandan istifade etmek de gerekiyor.

BİRTAKIM STANDARTLARIN GELİŞTİRİLMESİ GEREKTİĞİ DE MUHAKKAK
YÖK, ‘Küresel Salgında Yeni Normalleşme Süreci’ adıyla bir rehber yayımladı. Buna göre salgının bölgesel ve yerel seyri, üniversitelerin altyapı imkânları ve ilgili programlardaki öğrenci sayılarına göre 2020-2021 akademik yılında planlamalar yapacağız. Bu süreçte sağlıklı ortamların sunulması için birtakım standartların geliştirilmesi gerektiği de muhakkak. Bu standartlar, isteyen üniversitelerimiz için bir çerçeve niteliği taşıyacak. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımız ile birlikte hazırlayacağımız Yükseköğretim Kurumlarında Sağlıklı ve Temiz Ortamların Geliştirilmesi ve Enfeksiyon Kontrol Önlemleri Kılavuzu, gerek bu Kovid-19 salgını gerekse diğer bulaşıcı hastalıklarla mücadele kapsamında önemli bir adımdır. Amacımız, üniversite kampüslerinin ve eğitim-öğretim ortamlarının sağlıklı ortamlar olmasını sağlamak."

YÖK Başkanı Saraç, konuya katkı sağlayan Sanayi ve Teknoloji Bakanlığına ve TSE'ye teşekkür etti.