Üniversitede oryantasyonun önemi

ÖĞRENCİLERİN YAŞADIKLARI ZORLUKLAR
Öğrenciler üniversite yaşamlarının henüz ilk haftasında 4 veya 6 yıl öğrenim görecekleri binalarda derslikleri bulamaz, kaybolurlar. Yabancılık çektikleri için üst sınıflara, öğretim üyelerine veya asistanlara bir şey soramazlar. 'Çaylak' etiketi biraz da bu çekingen tavırları yüzünden üzerlerine yapışır. Nefes alabildikleri ve kalabalıklara saklandıkları tek yer kantindir, ama her biri ötekine yabancı olunca orada da yalnızlık bir süre devam eder. Oysa öğrencisi oldukları üniversitenin kültürüne ve öğrenim görecekleri fakülte ya da yüksekokula kısa sürede uyum göstermeleri, derslere girmeleri beklenir. Bu uyum sürecini sağlamak için yapılacak tüm faaliyetler oryantasyon adı verilen bir plan ve programın ana konusunu oluşturur.

ORYANTASYON SÜRECİNDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
Ülkemizde, bir elin parmakları kadar üniversiteyi saymazsak neredeyse çoğu üniversitede bu konu maalesef ideal şekliyle uygulanamaz. Üniversiteli oldukları ilk ayda gençlere verilecek bilgi ve hizmetlerin ana bileşeni olan oryantasyon faaliyetleri, örneğin Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa Birliği ülkelerinde şöyle uygulanır. Üniversite öğrenimi için kampüse gelen öğrenciler için en az iki hafta ile bir ay arasında sürebilen, öğrencinin kente giriş noktasında karşılanmasından yurt ve barınma sorunlarının çözümüne, sosyal çevre oluşturmasından kampüs imkanlarının tanıtılmasına kadar kapsamlı bir destek programı uygulanır. Bu oryantasyon programı öğrencilerin dâhil oldukları yeni ortamda yabancılık hissetmeden kendilerini ifade etmeleri ve bazı problemlerle uğraşmaksızın akademik ve kültürel gelişimlerini sağlamaları için izlenecek pratik yol ve uygulamalar hakkında detaylı bilgiler içerir.

ÜNİVERSİTELERE DÜŞEN GÖREVLER
Çok farklı çevre ve sosyal kesitlerden üniversiteye gelen her öğrencinin, gelmeden önce bilgilendirilmesi, kente ideal ve ekonomik ulaşım şekli hakkında bilgi verilmesi, öğrencinin otogar ve havalimanlarında kurumsal masalarda danışma noktası bulabilmesi, barınma sorunlarına destek verilmesi, kısa bir kent ve detaylı bir kampüs turu ile yeni çevrenin tanıtılması gerekir.
Bu hizmetler yeni öğrencinin doğal hakkı iken üniversite yönetimlerinin de görevidir. Üniversiteler son yıllarda adaylar tarafından tercih edilmek için çok farklı tanıtım, reklam, kampanya faaliyetleri yaparken, kendilerini tercih etmiş öğrenciye iyi bir adaptasyon/oryantasyon süreci sağlamakta geri kalmamalıdır. Üniversitenin yemekhane, kütüphane, sosyal ve kültürel alanları ile bölüm başkanı, danışman ve yönetim birimleri, öğrenci hizmetlerini alabileceği tüm ofislerin eşlik eden tecrübeli bir öğrenci ile tanıtılmasını içeren aktiviteler yapılması çok önemlidir. Öğrencinin yeni geldiği kampüse, bölüme ve yeni arkadaşlık ortamına uyumlaştırılması akademik başarı ve sosyal başarı için şart olup aynı zamanda rektörlük ve dekanlıklar için ciddi bir görevdir.

ÖĞRENCİ İLK HAFTALARDA NELERE İHTİYAÇ DUYAR?
İlk gün ve izleyen birkaç gün içinde yeni öğrenci hemen her konuda yoğun bilgilendirilme ihtiyacı hisseder. Oryantasyon programı ile üniversite ve kampüs yaşamı, kampüsteki hizmet organizasyonu, yemek, ulaşım, barınma, yurtlara yapılmış başvuruları fiilen takip etme, kayıtlandığı fakültenin fiziki yapısı ve bölümleri ile öğrencilerin hakları; çalışanların, ofislerin fonksiyonları, çalışma düzeni gibi konularda öğrenciye bilgilendirmeler yapılmalıdır. Dekanlıklar ve yüksekokul müdürlükleri sorumluluğunda yürütülen oryantasyon programında kampüse yeni gelen öğrencilere yardımcı olmak üzere aynı bölümden gönüllü/deneyimli öğrencilerin, “oryantasyon rehberi” olarak görevlendirilmesi iyi bir çözüm olabilir. Sadece web sitelerine yazılan kural ve kısa videolarla öğrenci bilgi ihtiyacı karşılanamaz çünkü vize-final gibi sınav adları dahil onlarca yeni kavram ekrandan okuyarak anlaşılamayabilir.
Gönüllü rehberler sayesinde, derslere kayıtlanma detay ve düzeltmeleri, ders geçme ve devam koşulları, sağlık hizmetleri alabileceği Sağlık Kültür ve Spor Daire Başkanlığı ile Mediko birimlerinin yeri ve konumu, yemekhane, derslik, amfi, toplantı salonları, kampüs internet sistemine dahil olacağı bilgi işlem prosedürleri, uzaktan öğretim yazılımlarını edinmesi, bilimsel-sosyal ve sportif kulüplere dahil olma bilgileri oryantasyon hizmetleri kapsamına girer. Oryantasyon desteği genç bireyin deneme-yanılma ve zaman kaybederek üniversite yaşam kültüründen uzaklaşma ihtimalini önleyecektir.
Bireyin üniversiteye uyum sağlaması ve akademik gelişimi, 'sosyalleşme' sürecinin başarılmasına bağlıdır. Oryantasyon programları, yeni eğitim sistemine adapte olma ve sosyalleşme sürecinin başarılmasına katkıda bulunur. Tüm bunların dışında öğrencinin de bu amaçla bazı adımlar atarak, kampüs harici yaşam yerine üniversite içinde sosyal faaliyetlerde bulunması gereklidir.

MEMDUH SAMİ TANER KİMDİR?
1984 yılında Yalova Lisesinden mezun olarak Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Kimya bölümüne girdi ve 1989 yılında Kimyager unvanıyla mezun oldu. Aynı yıl Ege Üniversitesi Nükleer Bilimler Enstitüsü Nükleer Teknoloji Anabilim Dalında yüksek lisans (master), daha sonra aynı Enstitünün Nükleer Uygulamalar Bölümünde Radyofarmasötikler (Radyoaktif ilaçlar) üzerine Doktorasını yaptı. Tez çalışmaları için İngiltere, ICRF-Londra Kraliyet Kanser araştırma merkezinde Prof.Dr.Stephen J. Mather’in davetlisi olarak araştırma faaliyetlerinde bulundu, bu sırada İngiliz Eğitim sistemini inceleme fırsatı da bularak 'Bilim Eğitimi' ile ilgilendi.

Ege Üniversitesi Nükleer Tıp Ana Bilim Dalında, Bilim Uzmanı olarak asistan eğitim programları ve Radyofarmasi çalışmaları yaptı. 2007 yılında Akdeniz Üniversitesi Eğitim Fakültesi Kimya Eğitimi Anabilim Dalına kurucu öğretim üyesi olarak geçti. Halen bu fakültede, fizik Eğitimi Anabilim Dalı’nda görev yapmaktadır. Fizikokimya, Radyofarmasi, Fen Astronomi Astrokimya ve Kimya Eğitimi konularına odaklanmıştır. Çocuklara yönelik bilim eğitimi çalışmaları özel ilgi alanıdır. Son 10 yılda “Deneylerle Bilim Okulu” adlı proje okulu ile yaz dönemlerinde Akdeniz Üniversitesi kampüsünde çocuklara yönelik TÜBİTAK destekli bilim etkinlikleri düzenlemektedir. Bilim Toplum çalışmaları ile TÜBİTAK 4006 Programı Antalya İl Temsilcisidir. Antalya Kimya Olimpiyatlarını başlatarak TÜBİTAK Bilim Olimpiyatlarından sonra hayata geçirilmiş ‘Türkiye’deki tek Kimya Olimpiyatı’nın yürütme kurulu başkanıdır. Ayrıca Dünya’da ve ülkemizde yeni bir bilim dalı olan Astrokimya ile ilgilenmektedir. Astrokimya Eğitim Derneği Yönetim Kurulu başkanıdır.