Üniversite adayları için motivasyon artırma yolları

YGS ve LYS yerine getirilen, bu yıl ilk kez uygulanacak Yükseköğretim Kurumları Sınavı’nın (YKS) ilk oturumu olan Temel Yeterlilik Testi (TYT) 23 Haziran’da, ikinci oturumu Alan Yeterlilik Testi (AYT) de 24 Haziran’da yapılacak. Sistem ilk kez uygulanacağı için stres yaşayan ve “YKS’ye daha çok zaman var” diye düşünen adaylar dersleri ‘sermiş’ durumda. Öğrencilere motivasyon arttırma yollarını anlatan uzmanlar ise, “Hedefinizi belirleyin ve gerçekleştirmek için doğru yöntemleri uygulayın” tavsiyesinde bulunuyor. İşte eğitimcilerin önerileri:

ÖNCE HEDEF BELİRLEYİN
Prof. Dr. Nuray Senemoğlu (Hacettepe Üniversitesi Eğitim Programları ve Öğretim Anabilim Dalı Başkanı)
- İlgileriniz, istekleriniz, beklentileriniz ve hedeflerinizi belirleyerek işe başlayın. Hedef ve beklentilerinizi belirlerken kendinizle ilgili olumlu algıya sahip olun, başaracağınıza inanın. Hedefleriniz ne düzeyinizin altında olup sizi tembelliğe yöneltsin ne de ulaşamayacağınız kadar yüksek olsun.
- Bu hedeflere ulaşmak için sahip olmanız gereken özelliklerle sahip oldularınız arasındaki farkı, yani eğitim ihtiyacınızı belirleyin. Sınava gireceğiniz alanlarda hangi konuları anlamlı olarak öğrendiniz; hangilerinde eksikleriniz var, nasıl çalışırsanız daha iyi öğrenirsiniz üzerine dürüstçe bir değerlendirme yapın.
- Belirlediğiniz öğrenme ihtiyaçlarınız ve hangi konuları nasıl daha iyi öğreniyorsunuz sorusuna verdiğiniz cevaplar doğrultusunda; öğrenmenizi yöneteceğiniz bir öğretim planı hazırlayın. Böylece eksikliğini hissettiğiniz konularda kendinizi geliştirebilir, iyi olduğunuz konulardaysa öğrendiklerinizi pekiştirebilirsiniz.
- Motivasyon, bir işi başarıp başaramayacağımızla ilgili algımızdan (öz yeterlik algısı) büyük ölçüde etkileniyor. Bu nedenle, başarma motivasyonunuzun yükselmesi için çalışırken başarıyı tatmanız, böylece başarabileceğinize inanmanız gerekiyor.
- Yorgunluk öğrenmeyi engeller. Yorgunluğa ve bıkkınlığa yol açmadan etkinlik değiştirerek beyninizin dinlenmesini ve öğrenmeye açık hale gelmesini sağlamanız gerekiyor.

BU HATALARA DÜŞMEYİN
Prof. Dr. Halil Ekşi (Marmara Üniversitesi Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Anabilim Dalı Başkanı):
Sınavlara hazırlanırken her öğrencinin takip edebileceği farklı bir strateji söz konusu olabilir ve doğru denebilecek birden fazla yol var. Bu süreçte önemli olan temel bazı hatalar yapmamaktır. Bu hatalara düşmezseniz sınav başarısı da kendiliğinden gelecektir:
- En önemli hataların başında bir hedef belirlemeden, bir yaprak misali her duyulan teklife göre sürekli farklı meslek hedefleri arasında savrulup durmak. Ya üniversite ya meslek-bölüm ya da en azından başarı sırası hedefi belirlemek gerekiyor. Zor zamanlarda hedefi düşünmek size direnç katar.
- Ders çalışma ortamının doğru bir şekilde kurgulanmaması da önemli hatalardan biri. Öğrenme sadece beyinde gerçekleşen bir süreç değil. Çevresel koşullar ve uyarıcılar da öğrenmeyi kolaylaştırıp zorlaştırabilir. Bu nedenle ders çalışırken öncelikle müzik dinleyin. Sınavda müzik olmadığı için öğrendiğiniz bilgileri hatırlamakta zorluk yaşayabilirsiniz. Çok soğuk ya da çok sıcak bir ortamda ders çalışmak uykunuzu getirir, dikkatinizi böler. Yatarak ya da çok rahat bir şekilde ders çalışmak bir müddet sonra uyumaya neden olur. Kalabalık ve çok sesli bir ortamda ders çalışmak dikkat dağıtır. Cep telefonu, bilgisayar, internet, televizoyn eşliğinde ders çalışmak, “benim üniversite sınavına ilişkin ciddi bir iddiam yok” anlamına geleceği için bu teknolojik aletlerin çalışma saatlerinde ortamda olmaması gerekiyor.

EN KÜÇÜK DARBEDE YERLE BİR OLMAYIN
- Hazırlanmaya karar vermek, bu yolu seçmek yarışmayı, beraberindeki stresi ve belirsizlikleri göğüslemeyi gerektiriyor. En ufak darbede yerle bir olmamayı öğrenmek için sınava hazırlık güzel bir sabır öğretmenidir de aynı zamanda.
- Üniversite sınavında kendi kişisel başarınız, kariyer geleceğiniz ve kendinizi iyi hissetmek için motive olmak içsel motivasyona örnektir. Başkası ile rekabet etmek, sınav sonunda alınacak somut bir hediyeye odaklanmak ise dışsal motivasyon. İçsel motivasyon uzun soluklu bu yarışta daha dirençli olmanızı sağlayacaktır.
- İyi olduğunuz derslerle çalışmaya başlamak sizi motive eder ancak, sürekli iyi olduğunuz dersleri çalışıp eksiklerinize odaklanmazsanız gelişme gösteremezsiniz.
- Bazen bir saat bazen beş saat çalışmak, içinizden hangi dersin sesini duyarsanız ona çalışmak yapılacak en önemli hatalar arasında yer alıyor. Hazırlık süreci uzun, fakat sınırsız bir süre değil. Bunu verimli değerlendirmek için mutlaka aylık-haftalık ve günlük hedefler belirlemek gerekiyor.
- Çalışmayı ertelemek, bahaneler üretmek ve harekete geçmek için ilham beklemek, sabırsız davranmak, başarısız olunca tekrar denemekten vazgeçmek de yapılacak hatalar arasında yer alıyor.