Üniter Devlet nedir? Yapısı ve özellikleri nelerdir? Üniter devlet anlayışı

 Tek bir merkezden yönetilmeyen ülkeler, "birleşik devletler" olarak nitelendirilir. Bu ülkelerde eyalet sistemi mevcuttur ve her eyalet özerktir. Bazı ülkelerin eyaletlerinin özerkliğini simgeleyen bayrakları da vardır. Amerika Birleşik Devletleri, Kanada ve Avustralya, eyalet sistemi olan birleşik devletlere örnek olarak gösterilebilir. 

 Üniter Devlet Nedir? 

 Çeşitli idari birimlere ayrılmasına rağmen merkezi bir hükümet tarafından yönetilen ülkelere, üniter devlet denir. Bu tanım ilk Aydınlanma döneminin en önemli yazarlarından biri olan J. J. Rousseau tarafından yapılmıştır. Fransız İhtilalinin ardından hem krallıklar hem de imparatorluklar yıkılmış, bu da birçok ülkenin üniter devlet yapısına geçişini hızlandırmıştır.

  Üniter Devlet Yapısı ve Özellikleri Nelerdir? 

 1- Üniter devletlerin büyük çoğunluğu demokrasi ile yönetilir. Merkezden yönetilen ülkelerde yaşayan yurttaşlara, hem kişilik hakları da hem de temel özgürlükler verilir. Bu hakların başında ücretsiz eğitim, sağlık, özel hayatın gizliliği, barınma hakkı yer alır. 

 2- Federal devletlerden farklı olarak üniter devletlerde en büyük yerleşim yerleri eyalet değil şehirlerdir. Nüfusu en az 15 - 25 bin aralığında olan şehirleri yöneten en yetkili kişiye vali denir. 

 3- Üniter devlet yapısına sahip olan ülkelerde köyler ilçelere, ilçeler ise şehirlere bağlıdır. Bu şekilde ham maddi hem de idari işlerin çok daha kısa sürede yerine getirilir. 

 4- Merkezden yönetilen ülkelerde eğitim ve sağlık gibi alanlarda yapılan çalışmalar bütünlük arz eder. Örneğin bir ülkenin her şehrinde eğitim müfredatı aynıdır. Her okul o müfredata uygun bir şekilde eğitim verir. 

 5- Federal devletlerde eyaletler özerk olduğu için yasaları birbirinden farklıdır. Ancak üniter devlet yapısında, anayasal haklar her yerde, herkes için aynıdır.

  6- Alınan idari kararların tümü resmi gazetede yayımlanır yayımlanmaz, ülke genelinde yürürlüğe girer. 

 7- İstisnalar hariç tüm üniter devletlerin tek bir resmi dili ve bayrağı vardır. Bazı ülkelerde resmi bayrak ile milli bayrak farklı olup birden fazla resmi dil kullanılabilir.

  8- Tek bir merkezden yönetilen ülkelerde güçlerin ayrılı ilkesi uygulanır. Bu ülkelerde yargı, yasama ve yürütme organları birbirinden bağımsızdır. 

 Üniter Devlet Anlayışına Sahip Olan Ülkeler 

 A- Asya Kıtasındaki Üniter Devletler 

 1- Türkiye

 2- Azerbaycan

 3- Kazakistan

 4- Ürdün

 5- Japonya 

 B- Avrupa Kıtasındaki Üniter Devletler 

 1- Fransa

 2- Çek Cumhuriyeti

 3- Malta

 4- Yunanistan

 5- Ukrayna

 6- Romanya

 7- Belçika 

 C- Amerika Kıtasındaki Üniter Devletler 

 1- Meksika

 2- Bolivya

 3- Uruguay

 4- Venezuela 

 Bunun dışında Finlandiya, İzlanda ve İsveç gibi İskandinavya ülkeleri de üniter devlet yapısına sahiptir.