Türkiye'nin 'yüz akı' 10 üniversite

ODTÜ URAP Başkanı Prof. Dr. Ural Akbulut, dünya üniversitelerini sıralayan kurumlar ARWU, Leiden, NTU (HEEACT), SciMago, QS, THE, Webometrics ve URAP'ın 2014 yılındaki "en iyi üniversiteler" listelerine ait rapor hazırladı.

Üniversitelerin sıralaması, kaç kez ilk 500'de yer aldığına göre belirlendi. Eşitlik durumunda üniversitelerin URAP dünya sıralamasındaki yerleri kullanıldı.

Buna göre, 155 Türk üniversitesinin en az bir dünya sıralamasında yer aldığı belirlendi. Dünyadaki 8 sıralama sisteminden en az birinde ilk 500'e giren 10 Türk üniversitesi, ODTÜ, İstanbul, Ege, İTÜ, Hacettepe, Boğaziçi, Bilkent, Koç, Sabancı ve Gazi oldu.

ODTÜ, 8 sıralama sisteminin 6'sında (Urap, Leiden, Ntu, The, Qs, Webometrics) ilk 500'e girdi.

Urap, Arwu, Leiden, Scimago, Webometrics listelerinde ilk 500'e giren İstanbul Üniversitesi bu yıl Webometrics'te 190'ıncı sırada yer aldı ve Arwu'da Türkiye'den ilk 500'de yer alan tek üniversite oldu.

Ege Üniversitesi, Urap ve Leiden'de; İTÜ Urap ve The; Hacettepe Üniversitesi Leiden ve Scimago; Boğaziçi, Bilkent, Koç ve Sabancı üniversiteleri The ve Qs'de; Gazi Üniversitesi ise Leiden'de yer dünyanın en iyi 500 üniversitesine arasına girdi.

ODTÜ bu yıl The'da 85. sıradan ilk 100'e girerken, Ntu'da ilk 500'de yer alan tek Türk üniversitesi oldu.

155 Türk üniversitesinin dünyadaki durumu

Türkiye'deki 14 üniversite, ise dünya sıralamalarından en az birinde 501-1000 arasına girdi. En az bir sıralamada 1001-1500 arasına giren 29 üniversite bulunuyor. 23 üniversite ise en az bir sıralamada 1501-2000 arasına yer aldı.

Toplam 76 üniversite, dünyanın en iyi yüzde 10'luk diliminde yer alma başarısını gösterdi.

"Genel durum, 5 yıl öncesine göre daha iyi bir noktaya ulaştı"

ODTÜ URAP Başkanı Prof. Dr. Akbulut, dünya sıralamalarının ilk ortaya çıktığı yıllarda Türk üniversitelerinin, gelişmekte olan diğer ülkelere oranla listelerde oldukça hızlı yükseldiğini ancak son yıllarda yükselme hızında bir yavaşlama görüldüğünü söyledi.

Dünya sıralamasına ait 8 listenin tümünde ilk 500'e girebilen bir üniversitenin henüz bulunmadığını bildiren Akbulut, Türkiye'deki üniversite sayısı arttıkça dünya sıralamalarında ilk 2000'e giren üniversite oranının da arttığını anlattı.

"Önümüzdeki yıllarda 5-6 sıralama listesinde, ilk 500'e giren üniversite sayımızı arttırıp 15-20 üniversiteye ulaşmayı hedeflemeliyiz ki ilk 100'de 4-5 üniversitemiz olabilsin" diyen Akbulut, ilk 500'deki üniversite sayısının artması için üniversitelerin, mutlaka uluslararası saygın dergilere yönelmesi gerektiğini belirtti.

Akbulut, akademisyenlerin çalışmalarının en saygın dergilerde yayınlaması için her üniversitede teşvik primi verilmesini, var olanların da miktarının arttırılmasını önerdi. Yayın teşvik priminin, derginin etki değerine göre hesaplanması gerektiğini belirten Akbulut, etki değeri en yüksek dergilerin ilk yüzde 5'lik dilimine girenlere verilecek pirimin, normalin 2-3 katına çıkartılmasının yararlı olacağını söyledi.

Akbulut, etki değeri çok düşük dergilerde çıkan makalelere teşvik primi verilmemesi gerektiğini de vurgulayarak, bu tür makalelerin, çok az ya da hiç atıf almadığı için üniversitelerin yayın başına düşen atıf sayılarını düşürdüğüne dikkat çekti.

"Bizim üniversitelerimiz de başarabilir"

Akbulut, üniversitelerin hem uluslararası makale sayılarını hem de saygın dergilerdeki atıf sayılarını arttırıp dünya sıralamalarında yükselebileceklerini belirterek, "Bu hedef, üniversiteler için ulaşılamaz değil. Akademisyenler ve üniversite yönetimlerinin ortak çabasıyla gerçekleşebilir. Bunu Çin ve Singapur başardı ve ardından Rusya gerekli çalışmaları başlattı. Bizim üniversitelerimiz de başarabilir" diye konuştu.