Türkiye’de uygulanan sınavları katı buluyoruz

Collage Board’ın Uluslararası İlişkiler Koordinatörü Clay Henry, Türkiye’de uygulanan sınav sistemlerini de Hürriyet İK’ya değerlendirdi. Henry, ”Ortaöğretime ve üniversiteye girişte uygulanan tek sınavları çok katı buluyoruz. Bu tür sınavlar ABD’de üniversitelerin çok talep ettiği bir şey değil” dedi.
Amerika’nın Yükseköğretim Kurumu niteliğinde bulunan The Collage Board’a Oğuzkaan Koleji’nin üyeliği ve SAT merkezi (SAT-Scholastic Aptitude Test, ABD ve Avrupa’da üniversiteler tarafından kabul edilen sınav sistemi) olabilme başvurusunun kabulü nedeniyle Türkiye’de bulunan Henry, uygulanacak model hakkında bilgi verdi. Collage Board’ın Uluslararası İlişkiler Koordinatörü Clay Henry ile sınav sistemi ve eğitim üzerine konuştuk.

Sınavın öncelikli amacı nedir?
- Uluslararası öğrencilerle bağlantı kurmak ilk amacımız. Bu liseyi üniversiteye bağlayan bir program. Programı alan öğrenciler üniversitelere hemen kayıt yaptırabiliyor. Sınavda dünya tarihi fizik, İngiliz edebiyatı gibi 34 ders var. Türkiye’de uygulayan birçok okul var. En popüler olanı Robert Koleji. Bu sınava talep artıyor. Bunun nedeni daha fazla Türk öğrencinin yurtdışına gitmek istemesi.

SAT’nin en önemli özelliği nedir? Nasıl öğrenci kazanmayı amaçlıyor?
- Mantık yürütebilen, problem çözebilen öğrencileri seçmek amacıyla uygulanıyor. Soruları da o tarzda oluyor. Amerikan tarzı bir sınav olduğu düşünülüyor ama herkese adil olan bir sınav. SAT’ın ilk aşaması olarak uygulanan deneme sınavları olan PSAT’ta ise daha çok yolunu ve yöntemini gösteriyoruz genel sınavların. Öğrenciler, bu denemelerle asıl sınavlara nasıl hazırlanması gerektiğini görüyor. Amerika’da Bakanlık yok. Üniversiteler bağımsız çalışıyor. SAT ile 3 bin 200 okul çalışıyor. Eğitim polisi görevini görüyor. Bu nedenle adil ve dürüst olması gerek. Bütün üniversiteleri kapsayacak düzeyde olması gerek. SAT’de Amerika tarihi ile ilgili bir şey ya da bir yazarla ilgili soru sorulmaz. Hepsi verilen parçadan çıkarılır. Açık olmamız gerekiyor. Sorular da buna göre oluyor. Amaç formül ezberlemek değil, verilen formülü nasıl kullanacaksın nasıl çözeceksin. Üniversiteye hazırlarken öğrencilere çok bilgi vermek yerine bu sistemi oturtmak amacımız.

Ortaokul düzeyinde benzer sınavlar yapılıyor mu?
- En çok 8’inci sınıfa kadar inebilen program yani sınavlarımız var. Matematik ve İngiliz dili derslerinde bu grupta bulunan öğrencilere göre sorular var. 8 veya 9‘uncu sınıfta bu program başlıyor. Çocukların İngilizce seviyesine göre okuldan okula göre değişiyor. Bundan sonra 10 ve 11’inci sınıflar için deneme amacıyla PSAT yapılıyor. Öncesinde olan deneme amaçlı, geçerliği yok.

Türk öğrenciler nasıl buluyorsunuz? Türk eğitimini nasıl değerlendiriyorsunuz?
- Ziyaret ettiğim okullar çok güçlü okullar ancak hepsini bilmediğim için genel anlamda bir şey söyleyemeyeceğim.

Türkiye’deki eğitim sistemine dışarıdan nasıl bakıyorsunuz?
-Ulusal sınav SBS ve üniversiteye girişte uygulanan sınavı çok katı buluyoruz. Bu tür sınavlar ABD’de üniversitelerin çok talep ettiği bir şey değil.

Sınav sistemini nasıl değerlendiriyorsunuz?
- Öğrenciler bir sınava göre değerlendirilmiyor. Benim en çok beğendiğim yön bu. Birçok etkenler var. Referans mektubu, katıldığı etkinlikler, İngilizce seviyesini belirten sınavlar, mülakatlar gibi. Çok yönlü sistemi tercih ederiz.

Üniversitelerde iyi bir eğitim için nelerin olması gerektiğine inanıyorsunuz?
- Kaliteli profesörler, araştırma kolaylıkları, farklı ülkelerden bir topluluk ister iyi bir üniversite.

Dünyada en iyi sınav sistemi hangi ülkede sizce?
- Elbette ABD.

Güvenlik nasıl sağlanıyor? Sorunlar oluyor mu?
- Problemler oluyor. Kopya çekenler oluyor. Korumakta denetimli davranıyoruz. Yoğun güvenlik önlemleri alıyoruz.

Başarılı öğrenci sizce neye sahip olmalı?
Kararlı ve sürdürülebilir nitelikte yaratıcı olmalı.

SAT nedir?

İngilizce uygulanan ve özellikle ABD ve Avrupa’da saygın üniversiteler tarafından kabul edilen SAT (Scholastic Aptitude Test-Eğitim Yetenek Testi), sınav sistemi olarak uygulanıyor. SAT-I ve SAT-II olarak ayrılan sınav sisteminde adayların farklı açılardan kapasiteleri ve yetenekleri ölçülüyor. ABD’de üniversitelerin kabul ettiği sınavın geçerliliği 2 yıl.
Yapılan araştırmalar sonucunda okulların SAT merkezi olup olamayacağına karar veriliyor. Bu araştırmalarda okulun kaç yıllık olduğu, öğrenci sayısı, uluslararası ve ulusal başarıları, öğrenci başarısı, güvenirliği, bakanlığa bağlı resmi bir kurum olup olmadığı gibi kriterlere bakılıyor. Oğuzkaan Koleji de bütün bu aşamalardan geçerek üyelik başvurusunda bulundu. SAT belgesi için başvuruda bulunan kuruma Collage Board tarafından gözetim ve denetim yapan bir eğitimci gönderilerek ön temaslarda bulunuldu. Aday olarak kabul edilen okul daha sonra gelişmeler, belgelerin istenmesi, yazışmalar doğrultusunda deneme sınavları yapılarak süreç devam etti. Bütün bu çalışmaların ardından okul SAT üyesi olarak kabul edildi.
Sınav sisteminin en önemli özelliği sadece yazılı sonuçlarına değil, öğrencinin diğer yeteneklerine de bakılıyor olması. Sistemle üreten, düşünen, sorgulayan bireyler yetiştirilmesi hedefleniyor. Örneğin öğretmenlikle ilgili bir bölüm seçildiğinde, neden seçti, ne öğretmeni gibi sorular başvuru aşamasında yer alıyor. Öğrencinin hedef belirlenmesini sağlayan SAT sınavı Harvard, Yale gibi önemli üniversiteler tarafından kabul görüyor. Ayrıca sınav sonucu dışında ABD’de üniversiteler için önemli kriterler arasında bulunan öğrencinin sosyal aktiviteleri, projeleri, çalışmaları, sosyal etkinlikleri, yetenekleri, katılımları, özgüveni gibi alanların da ölçülmesine katkı sağlıyor.
Sınava girmek isteyen öğrencilerin hepsinin SAT merkezi olan okullarda okuması gerekmiyor. Sınava girmek için Collage Borad’un internet sitesinden başvuruda bulunmak ve kayıt yaptırmak gerekiyor. Belli bir ücret karşılığında sınava girmek istenilen ülke ve şehir seçiliyor. Lise mezunu veya son sınıf öğrencileri başvuruda bulunabiliyor. Sınav ise SAT merkezi olan okullarda düzenleniyor. Türkiye’de SAT sınav merkezleri arasında Oğuzkaan Koleji ile birlikte Amerikan Robert Koleji, Bilkent Üniversitesi, Özel İzmir Amerikan Koleji, Özel Tarsus Amerikan Koleji, Türk Amerikan Derneği bulunuyor.

Robert Koleji ile işbirliği yapacağız

SAT’yi yapacak olan Oğuzkaan Koleji yöneticisi Hatice Yılmaz şunları söyledi: “Sınavın en öncelikli amacının öğrenciyi farkı düşünmeye, sorgulamaya, sorumluluk sahibi bireyler yetiştirmek. Yoğun bir çalışma sonucunda başvurumuz kabul edildi. Projelere katılan adaylara sertifika verilecek ve çalışmaların kayıt altına alınacak. Bunlar da üniversite başvurusunda sunulacak. Eğitimimizi bu sınavın öğretim modeline göre yapıyoruz. Örneğin, kitap okuma ödevi verildi. Onlardan yazılı yapılacağı söylendi. Okuma becerileri geliştirmek için verilen ilk ödevler. Öğrenciler algılama ve yorumlama güçlerini geliştirmek için yapılıyor. Öğrencilerin yaptığı bu faaliyetleri kayıt altına alıp belge veriyoruz. Bu dosyasında yer alıyor. ABD’de üniversiteye başvururken kabullerde bunlar sunuluyor. İlk projeleri kalp haftası nedeniyle bir hastane içerisinde sergi açmak üzerine dayalı. ”Kalp sağlığı projesi”. Orada gelen insanlara hediye verecekler ama için önce okulda pasta yapıp satacaklar. Para kazanıp o paralarla bu organisazyonu yapacaklar. “Öğrenci klüplerini kurduk. Bu konuda Robert Kolej ile de işbirliği yapacağız. Akademik eğitim yanı sıra özellikle 9’dan başlayıp 12’nci sınıfa kadar çocuğun kendi becerilerinin farkında olmasını sağlayacağız. Bunu belgelendirerek daha da geliştirmesine yardımcı olacağız. Süreçte en çok programı oluştururken zorluk yaşadık bunu da eğitim ekibi nasıl uygulayacağımız planladık. Robert’ten destek aldık. Hatta bazı projelerde çocuklarımız ortak çalışabilmesi gibi çalışmalar yürümeyi de hedefliyoruz. Oradadan öğrenciler gelip okulumuzda deneyimlerini paylaşacak.”

Puan aralığı 200-800 arasında

-ABD’de okullar SAT ile öğrenci alıyor. Sınavın geçerliliği 2 yıl sürüyor.
-SAT I, öğrencilerin İngilizce olarak eleştirel okuma, belirli konuda yazma ve matematiksel işlem yapma becerilerini ölçüyor.
-Dünya çapında kabul gören saygın üniversiteler, matematik, yüksek matematik, Amerikan edebiyatı, Amerikan tarihi, fizik, kimya ve biyoloji derslerini kapsayan SAT II sonuçlarıyla öğrenci kabul ediyor. Öğrencilerin sosyal, sportif, sanatsal ve kültürel alanlarda yaptıkları çalışmalar da değerlendiriliyor.
-Yurtdışında öğrenim görmek isteyen öğrenciler, 10 ve 11’inci sınıfta SAT’a hazırlık amaçlı yapılan PSAT/NMSQT’ye giriyor.
-SAT sınavlarından yüksek puan alan öğrenciler, yurtdışında bulunan üniversitelere burslu olarak da kabul edilebiliyor.
-Dünyada aynı anda yapılan sınavın puan aralığı 200- 800 arasında değişiyor.
-Sınav görevlileri ise daha önceden yapılan yeterlilik sınavına göre seçiliyor.