Türk Dil Kurumu’nun Kürtçe sözlüğü yolda

Gaziantep Üniversitesi (GAÜN) Eğitim Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Fevzi Karademir'in başkanlığında 3 akademisyenin yoğun çalışmaları sonucu hazırlanan sözlük, raportör incelemesi için Türk Dil Kurumu (TDK)’na gönderildi. Karademir, çalışmayı TDK'ya sunduklarını ve raportörlerin değerlendirmesini beklediklerini söyledi.

"Türkçe-Kürtçe" ve "Kürtçe-Türkçe" şeklindeki sözlüğü, bu alanda yüksek lisans yapan uzman kişilerle hazırladıkları anlatan Karademir, bir dilin bütün söz varlığını madde başları haline getirip sözlük içinde değerlendirmenin kolay bir iş olmadığına dile getirdi.

TDK'nın ilköğretim öğrencilerine yönelik çıkardığı Türkçe sözlüğü temel olarak rehber edindiklerini anlatan Karademir, kelimelerin madde başlarını değerlendirerek Kürtçe karşılığını bulduklarını belirtti.

Kelimenin Türkçe karşılığını bularak da Kürtçe kısmını oluşturduklarını aktaran Karademir, şöyle devam etti:
"Türkçe' deki bazı sözcüklerin farklı karşılıkları olduğundan dolayı Kürtçe kısmında madde başı olarak sayı biraz daha arttı. Raportör değerlendirmesinde olan sözlükte bazı kelimeler çıkarılır veya eklenir mi bilmiyorum ama bazı değişiklikler olabilir. Süreci takip ediyoruz."

Her dilde olduğu gibi Kürtçe' de de ağızların bulunduğunu söyleyen Karademir, şu anda yazılmış sözlüklere bakıldığında, internet sitelerinde, gazetelerde yavaş yavaş standartlaşmanın olduğunu gördüklerini dile getirdi.

Herhangi bir ağzı değil söz varlığındaki yazımı esas aldıklarını anlatan Karademir, sözlerine şöyle devam etti:
"Yer yer sıkıntılar yaşadık, bir kelimeye Van halkı farklı anlam verirken Mardin halkı farklı anlam yükleyebiliyor. Burada da Mehmet Malmisanıj'ın 'Doğru yazım için Kürtçe-Türkçe sözlük' adlı kitabını esas aldığımız için bu sıkıntı bir noktada aşılmış oldu."

Kürtçe dersinden dolayı ihtiyaç oldu

Çok sayıda araştırmacının sözlük hazırladığını hatırlatan Karademir, "Bizim hazırladığımız sözlük mevcut eğitim-öğretim içerisinde bulunan Kürtçe dersinden dolayı ihtiyaç oldu. Bu çerçevede bir sözlük hazırlandı. Fakat bu sözlük ilköğretim eksenli düşünülmemeli. Temel bir Türkçe-Kürtçe sözlük olarak düşünülmeli. Söz varlığı ilköğretim sözlüğünü biraz aşacak mahiyette" değerlendirmesinde bulundu.

Mevcut Kürtçe alfabenin Kürtçe' nin bütün seslerini karşılayamadığını, bunun da önemli bir sıkıntı olduğunu belirten Karademir, "Çünkü bu sesler anlam ayırıcı seslerdir. Okumada biraz zorluk oluşturacak ama daha sonra bu da çözülür" diye konuştu.