Turancılık Nedir? Osmanlı'da Turancılık Görüşü Ve Akımı Nasıldır
Güncelleme Tarihi:
1789 yılında gerçekleşen Fransız Devriminin ardından milliyetçilik akımı tüm dünyada yayılmaya başlamıştır. Bunun bir sonucu olarak Turancılık fikri 19. yüzyılın ilk çeyreğinden itibaren Osmanlı Devletinde etkili olmuştur. Birçok yazar ve düşünür, 19. ve 20. yüzyıl boyunca Turancılık akımını desteklemiş ve bu akım ile ilgili birçok eser kaleme almıştır Turancılık nedir? Osmanlı'da Turancılık görüşü ve akımı nasıldır? İşte, merak edilen tüm detaylar.
Ziya Gökalp, Turancılık fikrinin gelişmesinde en etkili isimlerden biridir. Bunun dışında daha çok öykü ve romanlarıyla tanıdığımız Ömer Seyfettin ve Halide Edip Adıvar da Turancılık akımına destek olmuştur.
Turancılık Nedir?
19. yüzyıl Osmanlı döneminde çeşitli fikir akımlarının ortaya çıktığı bir dönem olmuştur. Bunun en büyük nedenlerinden biri 18. yüzyılın ilk yıllarından itibaren Osmanlı Devletinin toprak ve güç kaybetmeye başlamasıdır. Fransız İhtilali ile birlikte monarşi ile yönetilen ülkelerin tek tek yıkılması ve imparatorluğun yerine ulus- devlet anlayışının ortaya çıkması da yeni fikir akımlarının ortaya çıkmasında etkili olmuştur.
Turancılık akımının temelini Türki değil Turani olarak nitelendirilen milletler oluşturur. Bu ideolojiye göre sadece Türkler değil Macarlar ve Moğollar da Turani milletler arasında yer alır. Bu görüşte esas olan ırk değil dildir. Turancılara göre Başta Türkçe ve Moğolca olmak üzere Ural - Altay diline mensup olan dilleri konuşan milletler tek bayrak altında toplanmalıdır.
Osmanlı'da Turancılık Görüşü ve Akımı Nasıldır?
Osmanlı'da Turancılık akımının öncüleri arasında Ziya Gökalp ve Mehmet Emin Yurdakul yer alıyor. Bu akım dönemin en yetkin yazarları tarafından da desteklenmiş, ancak muhalif görüşte olan birçok kişi tarafından da eleştirilmiştir.
19. yüzyılda Avrupa devletleri tarafından ''hasta adam'' olarak tanımlanan Osmanlı Devletini yıkılmaktan kurtarmak için birçok fikir akımı ortaya çıktı. Bu akımlardan en etkili olanlar sırasıyla Panislamizm, Pantürkizm ve Turancılık görüşü oldu.
Panislamizm, Müslüman devletlerin Avrupalı ülkelere karşı birleşmesi fikrine dayanır. Azerbaycan'da etkili olan Pantürkizmde ise Türk milletlerinin tek bir devletin bayrağı altında birleşmesi gerektiğini savunuldu.
Pan - Turanizm adıyla da bilinen Turancılık akımını destekleyen yazarlar ve kitapları şu şekilde sıralanabilir:
1- Ziya Gökalp - Türk Terbiyesi - Altın Işık - Türkçülüğün Esasları
2- Mehmet Emin Yurdakul - Türk Sazı - Tan Sesleri
3- Adnan Adıvar - Tarih Boyunca İlim ve Din
4- Yusuf Akçura - Üç Tarz-ı Siyaset - Siyaset ve İktisat - Yeni Türk Devletinin Öncüleri