Tristör nedir, ne işe yarar ve nerelerde kullanılır? Tristör sembolü, çalışma prensibi ve kullanım alanları

Tristör (SCR olarak da adlandırılır), güç elektroniği devrelerinde hızlı anahtarlama için kullanılabilen bir devre elemanıdır.

 Tristör Nedir?

 Tristör (SCR olarak da adlandırılır), güç elektroniği devrelerinde hızlı anahtarlama için kullanılabilen bir devre elemanıdır. Yüksek akım ve yüksek voltajda hızlı geçiş yapabildikleri için bu tür devrelerde sıklıkla kullanılırlar. Güç elektroniğinin geliştirilmesinde çok önemli bir rol oynar. Bu amaçla 2000V ve 3300A gerilimlerde çalışabilen tristörler geliştirilmiştir. Tristör, dört ardışık yarı iletkenin bir kombinasyonundan oluşur.

 Tristör yapısındaki üç daldan biri, P tipi yarı iletken olan anot, biri N tipi yarı iletken olan katot, diğeri ise P tipi yarı iletken olan bir kapıdır. Tristörün çalışma prensibinden bahsedelim. Tristörü doğru şekilde polarize etmek için anotu (+) ve katodu (-) yüklenir. Verilen voltaj değeri çok artarsa, tristör hemen iletken duruma geçecektir.

 Voltaj yükseldikçe tristörün aniden açılması yaygın bir yöntem değildir. Ayrıca ters polarize edilirse bu sefer ters akım artışı olacaktır. Bu istenmeyen bir durumdur ve tristöre zarar verir. Genel olarak, pozitif elektrot, tristörü tetiklemek için uygun şekilde polarize edildikten sonra, kapıya belirli bir darbe uygulamak yeterlidir. Tristör açılırsa kesime ek uygulama yapılmazsa kapı gerilimi kesilse dahi transmisyonda kalacaktır.

 Tristör Ne İşe Yarar ve Nerelerde Kullanılır?

 Yukarıda bahsedildiği gibi, tristörler güç elektroniği ekipmanlarında anahtarlama elemanları olarak kullanılmaktadır. AC ve DC motor sürücü kartlarında yön ve hız kontrolü için de kullanılırlar. Ayrıca AC güç anahtarı ve güç kontrolü, zaman rölesi, elektronik kontaktör vb. Yerlerde de kullanılmaktadır. Fonksiyonlarına, yapılarına veya bacak sayısına göre birçok tip tristör vardır. Tristörlerin ortak bir özelliği olarak ağırlıklı olarak yarı iletken oldukları, bu nedenle uzun ömürlü oldukları, mekanik şoka karşı duyarsız oldukları ve bakım gerektirmedikleri söylenebilir.

 Tristörler, çok az ısı ürettikleri için çok fazla soğutma problemi yaşamazlar ve kayıpları düşük olduğu için yüksek verimlidirler. Tristörleri tetiklemek için küçük bir voltaj yeterlidir ve çok hızlı bir şekilde açılıp kapanabilirler. Tristörler tek yönlü akım taşıyan tristörler ve çift yönlü akım taşıyan tristörler olarak iki gruba ayrılabilir. Ana tristör tek yönlü akım taşır; silikon kontrollü redresörler, silikon tek yönlü anahtarlar ve programlanabilir tek kristal tristörler.

 Tristör Sembolü, Çalışma Prensibi ve Kullanım Alanları

 Tristör, alternatif P tipi ve N tipi malzemelerden (PNPN) oluşan dört katmanlı bir yarı iletken cihazdır. Dördüncü katman, geçiş anahtarı olarak kullanılır. Cihazdaki voltaj tersine çevrilmediği sürece (yani, ileri yönde tetiklendiği sürece), tristör akım iletmeye devam edecektir. En yaygın tristör tipi silikon kontrollü tristördür (SCR). Katot, anoda göre negatif olarak yüklendiğinde, ızgaraya bir darbe uygulanana kadar hiçbir akım akmaz.

 Ardından SCR çalışmaya başlar ve katot ile anot arasındaki gerilim belirli bir değerin altına düşene veya azalana kadar çalışmaya devam eder. Tristör: İç yapısı anot, katot, tripod geyt ve PNPN olarak dört yarı iletken katmandan oluşur. Tristörler DC ve AC akım ve gerilim ile çalışır. Elektrikli ve elektronik ürünlerin "güç kontrolü" sürecinde kullanılırlar. Tristörler, PNPN tipi malzemeler yan yana konularak üretilir. Farklı kılıf şekillerinde, anot ucunun ve katot ucunun kalınlığı, kapı ucunun kalınlığından daha büyüktür.

 Ucun bağlantı malzemesine göre N tipi veya P tipi olmak üzere iki türe ayrılır. Pratikte genellikle P kapılı kapılar kullanılır. Bu nedenle, P-kapı tristörlerinin verimi daha yüksektir. Tristör, küçük bir geçit (geçit) akımı ile büyük bir akımı kontrol edebilen yarı iletken bir sessiz anahtarlama devre elemanıdır. Anoda (+) ve katoda (-) voltaj uygulandığında hemen çalışmayacaktır. Anot ile katot arasında geçiş yapabilmek için katoda göre sayaca (+) gerilim sağlanması gerekir. Tristörde yük anot veya katot terminaline bağlanır. Pinyon ucuna, anahtarlama işlemi için düşük bir tetikleme akımı uygulanır.