Güncelleme Tarihi:
Toplumcu Gerçekçi Şiir Anlayışı ve Özellikleri Nelerdir?
Fütürizm genel bir sanat akımıdır. İtalya'da ortaya çıkmış olan akımın kurucusu İtalyan yazar Filippo Tommaso Marinetti olmaktadır. Türk Edebiyatında da fütürizm akımından etkilenmiş pek çok yazar ve şair bulunmaktadır. Toplumcu gerçekçi şiir anlayışının sahip olduğu özellikler ise şunlardır:
- Toplumcu gerçekçi şiirler serbest nazım özelliğini taşımaktadır.
- Bu şiirler ideolojik içerikli şiirlerdir.
- Toplumcu gerçekçi şiirler o güne kadar denenmemiş bir görsellik ve karmaşık biçimli terimler barındırmaktadır.
- Toplumcu gerçekçi şiir politik bir içerik taşımaktadır. Bu nedenle şiirin etkilenme ve belirleme gücü yükselmiştir.
- Toplumcu gerçekçi şiirde paralel simetrik akışlar ve kırılmalar Rus şair olan Mayakovski'den gelmektedir.
- Toplumcu gerçekçi şiirler Marksist ve Materyalist dünya görüşü üzerine yazılmıştır.
- Toplumcu gerçekçi şiir halkçılık ve köycülük kavramları ile hümanist bir düşünce etrafında şekillenmiştir.
- Toplumcu gerçekçi şiir ekseninde insan, üretim ve toplum ilişkileri bulunur.
- Toplumcu gerçekçi şiirde toplum için sanat anlayışı bulunmaktadır.
- Toplumcu gerçekçi şiirler eğitsel bir işlev ile yüklü olmaktadır. Bu şiirlerin ana amacı sosyalist bireyselliğin gelişmesidir.
- Toplumcu gerçekçi şiirde sanat dinsel ve töresel bağlardan kurtulmayı amaçlamaktadır.
- Toplumcu gerçekçi şiirler tezi olan bir edebiyattır.
- Toplumcu gerçekçi şiirde iyimser bakış açısı egemendir.
- Toplumcu gerçekçi şiirde insanı belirleyen temel öge kollektivizm olmaktadır.
Toplumcu Gerçekçi Şiir Anlayışı Temsilcileri Nelerdir?
Toplumcu gerçekçilik Marksist dünya görüşü üzerine oturan, dünyayı ve insanı bu görüş doğrultusunda yönlendiren yazınsal akım olmaktadır. Toplumsal gerçekçiliğin boyutlanmasında Birinci Dünya Savaşı ve Rusya'daki Ekim İhtilalinin etkisi bulunmaktadır. Türk Edebiyatında ise bu anlayış ile yazılan pek çok eser ve temsilci bulunmaktadır. Türk Edebiyatında toplumsal gerçekçi anlayışı ile yazan önemli temsilciler şunlardır:
- Nazım Hikmet
- Aziz Nesin
- Hoca Tahsin Efendi
- Ceyhun Atuf Kansu
- Ahmed Arif
- Ercüment Behzat Lav
- Vedat Nedim Tör
- Arif Damar
- Şevket Süreyya
- Enver Gökçe
- Şükran Kurdakul
- Mehmet Başaran
Toplumcu Gerçekçi Şiir Anlayışı Örnekleri Nelerdir?
Türk Edebiyatında Nazım Hikmetin etkisi ile birlikte 1940 yıllarından sonra toplumcu gerçekçi şaireler yetişmeye başlamıştır. Edebiyatımızda toplumcu gerçekçi şiir anlayışına örneklerden bazıları şunlardır:
- Nazım Hikmet toplumdan ilham alarak şiire toplumcu gerçekçiliği getirmiştir. Güneşi İçenlerin Türküsü şiiri buna örnektir.
- Rıfat Ilgaz toplumcu gerçekçi şairlerin başında gelmektedir. 1943 yılında yazmış olduğu Alişim şiiri buna örnektir.
- Attila İlhan sanat hayatına Nazım Hikmet etkisi ile oluşmuş toplumcu gerçekçi çizgide başlamıştır. Barakmuslu Mezarlığı şiiri buna örnektir.
- Ahmed Arif ele aldığı temalar ve söyleyiş bakımından dönemin diğer toplumcu şairlerinden farklı özellikler göstermiştir. Doğu Anadolu'nun yaban doğası ve feodal yaşam korkuları ile birlikte insanın sancılı, korkulu ve güç yaşamını yerel bir dil ile anlatmıştır. Vay Kurban şiiri toplumcu gerçekçi şiir anlayışına örnektir.