Güncelleme Tarihi:
Canlı olan her varlık üremektedir. Bu doğanın yasal bir kanunudur. Eşeysiz üreme, tomurcuklanarak üreme gibi çoğalma çeşitlerini genelde biyoloji dersinde görmekteyiz. Örneğin hayvanlar canlı alemini düşündüğümüzde deniz hayvanları kara hayvanlarından farklı şekillerde üreyebilmektedir. Hatta deniz hayvanları diye kategoriyi küçülttüğümüzde bile farklı farklı üreme tarzlarına rastlamaktayız. Buradan çıkarılan sonuç her canlının kendine özgü bir üreme şeklinin olabileceğidir.
Tomurcuklanarak Üreme Nedir?
Ana canlının vücudunda bir veya daha fazla çıkıntı oluşarak gerçekleşen üreme tarzına tomurcuklanarak üreme denmektedir.
Bu üremede canlı ana canlıya bağlı kalır. Böylece koloni oluşturabilir. Bunun yanında tomurcuklanarak üremede canlının ana canlıdan ayrılarak tek başına yaşayabilmesi de söz konusudur.
Tomurcuklanarak üreyen canlılara örnek vermek gerekirse deniz anası, sünger, hidra ve bira mayası verilebilir.
Tomurcuklanarak Üreme Hangi Canlılarda ve Nasıl Gerçekleşir?
Tomurcuklanarak üreme aşağıdaki canlılarda gerçekleşmektedir:
Hidra
Deniz anası
Bira mayası
Sünger
Merak edilen ise bu canlılarda tomurcuklanarak üreme nasıl gerçekleşmektedir. İlk olarak hidra canlısı ele alalım. Hidra sesil yaşayan ve tüp şeklinde vücudu olan bir hayvan canlısıdır.
Hidralar tatlı sularda, göllerde ve denizlerde yaşamaktadır. Buradan anlayacağımız gibi bir su canlısıdır. Hidra canlılarının dokunaçları bulunmaktadır. Bu dokunaçlar kesilse bile hayatta kalabilmektedirler.
Hidra canlısının üzerinde bir çıkıntı meydana gelir. Bu çıkıntı ana canlıya benzer ve bir döl özelliğine sahiptir. Yani oluşan bu çıkıntı üremenin gerçekleştiğini ve hidra canlısının bir yavrusu olduğunu göstermektedir. Mercan gibi deniz canlıları da bu şekilde üremektedir.
Bilindiği gibi deniz anaları büyülü canlılar olarak bilinmektedir. Bu canlı eşeyli üreyebilecekleri gibi tomurcuklanarak da üremektedir. Bu canlılarda dişi yumurta hücreleri erkek sperm hücreleriyle suda döllenir. Bu yumurtalar çatlar ve larva denilen canlı ortaya çıkar. Böylece tomurcuklanan yapılardan genç deniz anaları meydana gelir.
Bira mayasının tomurcuklanarak üremesinde ana hücre bölünür ve kendisine kalıtsal olarak benzeyen iki adet yavru hücre meydana getirir. Bu bir hücre bölüme şeklidir.
Sünger canlısı kayalarda, zeminlerde ve hayvan kabuklarına yapışarak yaşamını devam ettirir. Sünger canlısı bir deniz hayvanıdır ve çeşitli renkleri bulunmaktadır. Hayatta kalmak için bakıma ihtiyaç duyan sünger canlıları gözenekli yapısıyla oldukça ilginç gözükmektedir. Sünger canlısının gövdesinin bir bölümünde tomurcuk denilen çıkıntılar meydana gelir. Bu çıkıntılar gelişir ve büyür. Böylece yeni canlı ortaya çıkar. Bu olay sünger canlısında gerçekleşen tomurcuklanarak üreme şeklini anlatmaktadır.
Tomurcuklanarak Üreme Özellikleri ve Örnekleri
Tomurcuklanarak üremenin özellikleri şöyle sıralanmaktadır:
Bu şekilde üreyen canlıların gövdesinde çıkıntı denilen tomurcuk yapılar oluşmaktadır.
Bu tomurcuk yapılar belirli bir zamanda büyüyüp gelişmektedir.
Burada tomurcuklanma ana canlıda olmaktadır.
Ana canlıda meydana gelen çıkıntılar yani tomurcuklar büyüdükten sonra ana canlıdan kopar.
Böylece yeni canlı meydana gelmiş olur.
Fakat bu durumda ortaya gelen yeni canlı ana canlıdan kopma yapmak zorunda değildir. Yaşamı boyunca ana canlıya bağlı kalarak da nefes alabilmektedir.
Canlılardan herhangi bir nedenle ayrılan parçalar tomurcuklanarak üremede bir canlıyı oluşturmaktadır. Dolayısıyla tomurcuklanarak üreme örneklerine bira mayalarında, deniz analarında, mercan canlılarında, hidra canlılarında ve sünger canlılarında rastlanmaktadır.
Görüldüğü gibi bu canlılar genellikle deniz canlıları olup tek hücreli değildir. Öyleyse denilebilir ki tomurcuklanarak üreme örneklerine deniz canlılarında ve tek hücreli olmayan canlılarda da rastlanmaktadır.