Güncelleme Tarihi:
Felsefe alanı çok derin konuların olduğu bir alan olarak dikkat çekmektedir. Bu konuyla alakalı olan her şey büyük bir dikkatle incelenmektedir. Çünkü felsefe alanının temsilcileri çok sayıda konuda fikir beyan etmişlerdir. Ortaya çıkan her fikir insanların daha detaylı düşünmelerine neden olmaktadır. Temellendirme kavramı da felsefe için temel taşlardan birisi olarak bilinmektedir.
Temellendirme Nedir? Nasıl yapılır?
Temellendirme, felsefenin alanında çok önemli olan bir parçadır. Bir fikrin, yargının veya önermenin doğruluğunu göstermek adına temellendirme kullanılmaktadır. Tabi bunu yaparken ortaya koyulan doğruluğa dayanak bulmak gerekir. Yani doğruluğun dayanağı ve gerekçeleri ortay koyulurken temellendirme yapılmış olur. Buradan anlaşılacağı üzere temellendirme yapılırken doğruluğu kanıtlamak önemlidir.
İnsanların yaşantısında birçok sorun olduğu bilinmektedir. Her sorun için bir çözüm yolu bulunmaya çalışılmaktadır. Tabi çözüme giderken şüphe duymak mümkündür. Yani bir şeyin doğruluğuna kontrol etmeden karar vermemiz zordur. Örneğin birisi size hava kötü olduğu için yağmur yağabilir dediğinde bunu kendiniz kontrol edersiniz. Bunun için havaya bakarsınız ve doğru ya da yanlış diyebilirsiniz. Doğal olarak ortaya atılan bu fikrin gerekçelerini anlamak lazımdır.
Yaşamımız içerisinde birçok olayın bilim ile açıklandığı bilinmektedir. Çünkü ne olursa olsun bilim deney ve gözlem yaparak olayı açıklayabilir. Örneğin dalda duran elma yere düştüğü zaman, bilim buna yer çekimi kanunu diyerek konuya açıklık getirir. Felsefe ile bilim arasındaki fark ise felsefede akılsal çıkarımların ön planda olmasıdır. Bir filozof ortaya atılan düşünceyi mantıksal anlamda bütün olarak ele alır ve açıklar. İşte buna felsefede temellendirme denir.
Temellendirmede şuna dikkat edilmesi gerekir; ortaya atılan görüşün kanıtlayıcı nitelikte olması gerekir. Yani bir cevap verileceği zaman bunun çeşitli dayanaklar ile gerçekçi bir boyuta gelmesi çok önemlidir.
Felsefede Temellendirme Örnekleri
Felsefe içerisinde yer alan temellendirme ile alakalı birçok örnek bulmak mümkündür. Burada önemli olan cevabı aranan soruyu felsefi açıdan değerlendirmektir. Yani bilim yerine akıl ve mantık kullanılmaktadır.
Örnek 1.
Herakleitos şöyle der: her şey anlık olarak akar ve evrende sürekli bir değişim bulunmaktadır. Değişen şeylerin ise sabit bir bilgisi olamayacağı için doğru bilgiye ulaşmak imkansızdır. (Burada yapılan temellendirme, gerekçeleri ile açıklanmıştır.)
Örnek 2.
Platon'a göre, bir idea var olan bir şey değildir; o, gerçekten var olan, bütünüyle gerçek ve her neyse o olan bir şeydir. İdea; bir şey hakkında olan bir kavram değil ancak bir şeyin özüdür, yani mahiyetidir. (Bu örnekte de görüldüğü üzere Platon ortaya attığı düşünceyi gerekçeleri ile açıklamıştır.)
Temellendirmenin hayatımız içerisinde de sıkça yer aldığı görülmektedir. Yani sadece filozoflar veya felsefe ile uğraşan kişiler değil herkes temellendirme yapabilir. Örneğin aşk nedir sorusuna bilim ile yanıt verilmez. Bu soruya ancak felsefeyle ve mantığa göre cevap verilir. Yani yapılan açıklama gerekçeler sunularak kanıtlanırsa eğer ortaya bir temellendirme örneği çıkar.
Temellendirme yapmanın birçok açıdan yararı da bulunmaktadır. Çünkü yapılan temellendirme ile sorulara çok doğru cevaplar verilebilir. Burada önemli olan sunulan gerekçeler ve doğruluğun kanıtlanmasıdır. Aksi halde o olay, yargı veya önerme temellendirme olmaz. Buna dikkat ettiğiniz sürece temellendirme konusunu son derece rahat bir şekilde anlayabilirsiniz.