Tatili verimli geçirmeyen bir aylık bilgiyi unutuyor

Okullar kapandı, üç aylık bir tatil süreci başladı. Milli Eğitim Bakanlığı’nın geçen yıl başlattığı uygulamayla tatillerde öğrencilere ödev verilmesi yasaklandı. Çocukların sanatsal ve sportif faaliyetlere teşvik edilmesi istendi. “Yaz tatilini verimli geçirmek için neler yapılabilir?” sorusunu Boğaziçi Üniversitesi Temel Eğitim Bölümü’nden Yard. Doç. Dr. Mine Göl Güven, yanıtladı. Güven’in verdiği bilgilere göre, yaz tatilinde aile tarafından desteklenmeyen çocuklar matematik becerilerinde okulda bir ayda öğrendiği bilgiyi kaybediyor. Yard. Doç. Dr. Güven, tatili verimli geçirmek için ailelere etkinlik önerilerinde de bulundu:
Yaz, giderek şehirleşen Türkiye nüfusu için iş-okul rutinini az da olsa kırabilme umudu. Farklı eğitim ve gelir seviyesindeki ebeveynler, yaz tatiliyle ilgili farklı kaygılar taşıyor. Gelir ve eğitim seviyesi yüksek olan ebeveynlerin soruları “Acaba okulda öğrendiklerini tatilde unutur mu?”, “Ödevlerini yapmasa sorumluluk duygusuyla ilgili yanlış mesaj mı vermiş olurum?” Düşük eğitim ve gelire sahip ebeveynlerin ise sorduğu tek bir soru var:
“Ben çalışırken çocuğumla kim ilgilenecek?”. Yoksun ve yoksul mahallerde çocuk ve gençlerin vakitlerini etkin kullanmaları için donanımlı spor ve sanat birimleri olmalı. Ama yok. Böyle olunca da çocuklar kıyıdaki köşedeki boş arsa ve arazilerde, gençler ise sokak aralarında bir yerlerde ‘takılıyorlar’.

BAŞARI FARKI YAZLARI DAHA DA ARTIYOR

Duke Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Harris Cooper’ın bir araştırmasına göre, tatilde ailesi tarafından desteklenmeyen bütün çocuklar yaz döneminde, matematik becerilerinde bir okul ayını kaybederken, sadece gelir seviyesi düşük ailelerin çocukları okuduğunu anlama becerilerinde ortalamada 3 aylık bir kayıp yaşıyor. Prof. Cooper, yoksul ve zengin arasındaki başarı farkının yazları daha da arttığını söylüyor. Bunun için çocukların bir şey yapmadan oturdukları değil, mahalle gençlik ve çocuk birimlerinde aktif olarak katılacakları, yaz projelerini öneriyor.

ÜÇTE BİRİ YARIM SAAT DIŞARI ÇIKABİLİYOR

30 yıl öncesine kıyasla bugünkü çocuklar haftada 9 saat daha az serbest zamana sahip. Ulusal Oyun Enstitüsü kurucusu Dr. Stuart Brown, on ülkeyi ve yaşları 5 ile 12 arasında olan çocuklara sahip 12 bin anne-babayı kapsayan bir çalışmasında, her iki çocuktan birinin mahkumlardan ortalama bir saat daha az dışarı çıktığını tespit etmiş. Buna göre, çocukların üçte biri günde ortalama yarım saat dışarı çıkabiliyor. Ayrıca yıl içinde okulların dışarıda geçirilen zamanı pek önemsemedikleri söylenebilir. Oysa, dışarıda yetişkinin dahil olmadığı uzun süreli serbest oyunun çocuk gelişimi üzerindeki katkısı biliniyor. Hareket ve düşünme bağlantılı; çocuklar ne kadar koşarsa, ağaca tırmanırsa, zıplarsa o kadar çok düşünme gelişiyor. Eskiden okul ve eğlence gün içinde yaşanabilirken şimdi bunu tatile bırakmak gerekiyor. Mahallemiz, kendimiz ve çocuklarımız için yazlı kışlı programlar, projeler yapalım. Verdiğim önerileri çocuğunuzun yaşına göre farklılaştırabilir, onunla yeni projeler üretebilirsiniz.

TATİL İÇİN 7 ÖNERİ

1-MANAV, FIRIN ZİYARETİ: Esnaftan ürünlerin nereden geldiğini ve içeriğini öğrenme.
Geliştirdiği beceriler: Yiyeceklerin doğadan gelen ve insan üretimi olanlarını ayırt etme, yaşadığı çevredeki insanları tanıma.

2-BİTKİ ÖRTÜSÜNÜ İZLEME: Ağaç, çiçek gibi incelemeler. Geniş/iğne yapraklı, otsu/odunsu şeklinde inceleme yapma.
Geliştirdiği beceriler: Yaşadığı yerin bitki örtüsünü, bitkileri farklı özelliğine göre tanıma.

3-YÜRÜYÜŞ: Yokuş ve eğimlerde vücudunda oluşan değişiklikleri gözlemleme.
Geliştirdiği beceriler: Hızlı/yavaş nefes alıp verme ve kalp atışları, terleme, eklemler gibi vücudunun işleyişiyle ilgili farkındalık kazanma.

4-TRAFİK GÖZLEMLEME: Trafik işaretlerini araştırma, yoğunluğu gün içinde gözleme.
Geliştirdiği beceriler: Gözlem, not tutma, trafikle ilgili bilgi edinme.

5-EMLAKÇI DOLAŞMA: Ev ve dükkanların rayiç bedelleri üzerine bir araştırma yapma.
Geliştirdiği beceriler: Veri toplama, veri analizi yapma, hesaplama, farklı değişkenleri değerlendirme, yaşadığı çevreyi tanıma.

6-ENGELLİLERİN YAŞAMA KATILMA İMKÂNINI İNCELEME: Engelli bireylerin hayatlarını kolaylaştırıcı ve zorlaştırıcı koşulları not alma, önerilerde bulunma.
Geliştirdiği beceriler: Veri toplama, hak savunuculuğu becerisi kazanma.

7-SOKAK HAYVANLARININ DURUMLARINI ARAŞTIRMA: Kedi ve köpekleri gözlemleme, davranışlarını not alma, yaşam şartlarını iyileştirmek için önerilerde bulunma, hayvan haklarıyla ilgili çalışmalar yapan derneklerle bağlantıya geçme.
Geliştirdiği beceriler: Gözlem yapma, not alma, önerilerde bulunma, kaynak arama ve bulma.