Tapşırma Nedir Ve Tapşırma Şiir Örnekleri Nelerdir? Tapşırma İle Mahlas Arasındaki Farklar
Güncelleme Tarihi:
Tapşırma anlamı açısından yakın zamanda çok sık kullanılmamaktadır. Bu kelimenin yerine geçen pek çok kelime bulunur. Bu açıdan bazı kelimeler ile yakından bir ilişkisi bulunabilir. Mahlas kelimesi ile karıştırılan mahlas, anlamları incelendiği zaman farklarının meydana çıktığı bilinen bir kavramdır. Bu sebepten dolayı anlamını araştırmak ve bilgi sahibi olmak doğru yerde kullanmaya fayda sağlar. Mahlas nedir, tapşırma nedir, mahlas ile tapşırma arasındaki farklar nelerdir gibi merak edilen tüm detayları derledik.
Tapşırma ve mahlas kelime anlamı olarak birbirinden ayrılan konulardır. Her ikisi de divan edebiyatında kullanılmış olan kelimelerdir. Bu edebiyatın ürünleri olarak bilinir.
Tapşırma Nedir?
Tapşırma kelimenin türü açısından fiil olan bir kelimedir. Bu sebepten dolayı da mahlas ile farklılıkları bulunur. Divan edebiyatında kullanılan bu iki sözcük birbiriyle yakından ilişkileri vardır. Mahlaslar her şairin kendine ait olduğu bir mahlas olarak tanımlanır. Kısacası özel bir kullanım alanına sahip oldukları bilinir. Bu özel kullanımın da tapşırmayı meydana getirdiği bilinir. Divan edebiyatında bulunan Nesimi, Mevlana ve Ahmedi bu gibi durumları çok sık bir şekilde gerçekleştirmiştir. Çoğu zaman divan edebiyatı şairlerinin şiirlerinde tapşırma sanatı görülmüştür. O zamanın bir ürünü olduğu için o dönemde sık sık kullanılması ya da görülmesi olası bir durumdur.
Tapşırma Şiir Örnekleri Nelerdir?
Örnek:
Nerede kaldı Vatanım Ruhsati,
Takatim kesildi dermanım bitti
Kederimden canım ağzıma geldi
Yar yanıma gelene kadar ölmem
Bu dörtlükte geçen isimler tapşırmaya örnek olarak gösterilebilir.
Örnek:
Fuzuli rindi leydadır halka hemişe rüsvadır
Kim sorun bu ne sevdadır usanmaz mı bu sevdadan
Kaildir terkine ser dünyaya gönül virmez
Terk ehlinin Baki saadet var başında
Fuzuli bu dörtlükte tapşırma örneği olarak verilebilir.
Örnek:
Köroğlu'nun yandı bağrı
Sinene yanıp dayandı
Dostu herkesin uyandı
Gözü mestan uyan
Örnek:
Bu feryadı senden aldım
Dünyanın tadı bu imiş
Veysel adı anılmazdı
Sana aşık olmasa
Örnek 5:
Sözün haktır Karacaoğlan
Dostundan çoktur düşmanın
Aynlık bizim için yoktur
Ya ben ya sen ölmeyince
Örnek 6:
Veysel tele dokun
Gönül coştu akın etti
Benden bana sensin yakın
Ben olmazdım sen olmasan
Veysel, bu dörtlüğün tapşırması olarak bilinir.
Örnek 7:
Karacaoğlan eğmelerin
Sevmez gönül değmelerin
Düğmelerin iliklemiş
Elif çözer, Elif deyi...
Örnek 8:
Fuzuli yeter bunca cefa eyledin
Yoluna koydum serimi gelmedin sen insafa
Güzellerin padişahı Muhammet Mustafa
Bir nikap çek mah yüzüne el yanmasın ben yandım
Bu dörtlükte de tapşırma kullanılmıştır.
Tapşırma İle Mahlas Arasında Ne Gibi Farklar Vardır?
Mahlas, şair ya da yazar olan kişilerin kullandığı ad olarak tanımlanabilir. Tapşırma ise mahlaslarda yer alan son dörtlükte geçmesine izin verilen ad olarak bilinir. Her bir divan şairi bu mahlası eserlerinde geçirmiştir. Bunun yeri ise genel olarak şiirde bulunan son dörtlük olarak bilinir. Bu da tapşırma olarak adlandırılır. Sonucunda ise mahlas isim olarak tanımlanır.
Tapşırma ise bu ismi kullanan ve kullanılması olarak tanımlanır. Biri isim olarak değerlendirilir diğeri ise sanatın bir türü olarak ele alınır. Birbirinden tam anlamıyla farklı olan iki çeşit kavram anlamına gelir. Divan döneminde sık sık kullanılmasından dolayı birbiri ile özleşen bir durum haline gelmiştir. Bu açıdan kullanım da artık çok sık rast gelinmeyen bir hal almıştır. Eskiden kullanımı daha çok olmasına bağlı olarak bu iki kavram sık sık birbiri ile karıştırılmaktadır.