Tanzimat Dönemi edebiyatı hangi yılları kapsar? Tanzimat Dönemi Türk edebiyatı özellikleri ve konuları

Tanzimat dönemi edebiyatı da bu dönemin kültürel ve siyasi olaylarının bir sonucu olarak ortaya çıkan bir edebi akımdır. Bu edebiyat akımının başlangıcı ise, 1839 yılıdır. Batılı bir metot ile birlikte ve öz bakımından milli yapıyı birleştirmeyi amaçlayan bir edebiyat dönemidir.

Tanzimat Dönemi Edebiyatı Hangi Yılları Kapsar?

Tanzimat dönemi, Osmanlı İmparatorluğu'nun 1839 ile 1876 yılları arasında kalan 37 yıllık bir dönemi kapsar. Tanzimat dönemi padişahları ise, Sultan Abdülaziz ve Sultan Abdülmecid'dir. Bu dönemde yaşanan en önemli gelişme ise, Islahat Fermanı ve Tanzimat fermanıdır.

Tanzimat Dönemi Türk Edebiyatı Özellikleri ve Konuları

Tanzimat dönemi, kendi içinde iki farklı dönem halinde incelenir. Birinci dönem 1860-1877, ikinci dönem ise, 1877 ile 1895 yıllarını kapsar.

1860 ve 1895 yılları arasında yer alan ve Batılı bir anlayışın hakim olduğu çok önemli bir edebiyat dönemidir.

Roman, deneme, hikaye, eleştiri, makale gibi pek çok türün ilk örnekleri bu dönemde verildi.

Batıda hakim olan eşitlik, özgürlük ve vatan gibi kavramlar ilk defa bu dönemde kullanıldı.

Bu dönemde realizm, romantizm ve natüralizm akımlarının etkisi çok büyüktür.

Şiirin konusu genişletilerek ve her şey şiirde tema olarak işlenmeye başlandı.

Divan Edebiyatı’nın nazım şekillerinin yanında Batı’dan alınan nazım şekilleri de kullanıldı.

1. Dönem Tanzimat Edebiyatının Özellikleri

Divan edebiyatını eleştirseler de bu edebiyatın etkisinden kurtulamadılar.

Vatan, hak, millet, adalet ve özgürlük gibi önemli kavramlar ilk kez bu dönemde kullanılmaya başlandı.

Toplumu bilinçlendirmek için edebiyat bir araç olarak görülür.

Batılı anlamda ilk edebi eserler bu dönemde ortaya çıkmaya başladı.

Roman, tiyatro, modern hikaye, anı, gazete, eleştiri bu dönemde kullanılmaya başlandı.

Dilin sadeleşmesi gerektiğini savundular ama bu konuda başarılı olamadılar.

Bu dönemin önde gelen sanatçıları aynı zamanda devlet adamı sıfatını da taşıyordu.

Klasizim ve romantizmden önemli ölçüde etkilenmiştir.

2. Dönem Tanzimat Edebiyatının Özellikleri

Bireysel konulara dönüş yapılmıştır.

Sanat, sanat içindir görüşü hakim olmuştur.

Realizm ve natüralizm diğer baskın akımlar olarak göze çarpar.

Birinci dönemde kullanılan Divan edebiyatı, nazım biçimleri bu dönemde yavaş yavaş bırakılmaya başlandı.

Şiirin konusu genişletildi, sanatçılar; güzel olan her şeyin şiirin konusu olabileceğini savundu.

Öykü ve roman tekniği gelişti. Birinci döneme göre çok daha nitelikli ürünler ortaya çıkarılmaya başlandı.

Realizm akımının etkisi ile gözlem daha çok önem kazandı. Olay ve kişiler daha gerçekçi bir anlayış ile anlatılmaya başlandı.

Betimlemeler ilk döneme göre çok daha ölçülü bir şekilde yapılır.

Tanzimatın ikinci döneminde pek çok eser veren Muallim Naci, bu dönemde Divan edebiyatının tek savunucusu oldu.

Tanzimat Dönemi Edebiyatı Sanatçıları

Şinasi: Edebiyatımıza pek çok yeniliğin girmesini sağladı. Aynı zamanda ilk makaleyi yazan sanatçıdır. Bu makale ise, Tercüman-ı Ahval Mukaddimesi'dir. Bununla birlikte ilk özel gazeteyi çıkarmıştır. İlk özel gazete ise, Tercüman-ı Ahval'dir.

Namık Kemal: Vatan şairi olarak da bilinir. Vatan, millet, özgürlük kelimelerini ilk defa edebiyatta kullanan kişidir.

Ziya Paşa: İlk edebiyat tarihi taslağı olarak bilinen Harabat eserini yazdı.

Ahmet Mithat Efendi: Halk için roman geleneğini benimsedi. Aynı zamanda en üretken yazar olarak bilinir ve yazı makinesi olarak da anılır. Otuz altısı roman olmak üzere toplam 200'e yakın eseri bulunur.