Güncelleme Tarihi:
Genel olarak önemli kişilerin cümleleri ele alınmak suretiyle tanık gösterme yapılabilmektedir. Yani cümle içerisinde başka kişilerin cümleleri değerlendirilir. Böylece herhangi bir konu karşılaştırma olarak daha etkin bir şekilde karşı tarafa iletilmektedir.
Tanık Gösterme Nedir?
Anlatılan bir fikri ya da düşünceyi daha iyi hale getirmek, inandırıcılığını arttırmak ya da ispat gerçekleştirmek adına, üçüncü kişilerin söylediği cümlelerin kullanmak tanık gösterme olarak ifade edilir. Aynı zamanda alıntı yapma olarak da ifade etmek mümkün. Çünkü üçüncü kişilerin söyledikleri cümleler bir alıntı olarak kişinin kendi cümlesi içerisinde kullanması üzerinden ele alınır. Günümüzde halk arasında da kullanılan tanık gösterme, aynı zamanda öğrenciler için Türkçe üzerinden de mutlaka bilmesi gereken konulardan biridir.
Tanık Gösterme ve Alıntı Yapma ile Farkı Nasıldır?
Belli başlı farkları ile beraber tanık gösterme ve alıntı yapma arasında değişkenlik bulunmaktadır. Özellikle bunları iyi bilmek ve ayırt etmek çok önemlidir. Öncelikle her ikisini de tanımını yapmak suretiyle aradaki farkı belli oranda anlamak mümkün olabilir.
Alıntı yapmak: Herhangi bir yazının bir kısmını ya da bir parçasını almak alıntı yapmak olarak ifade edilebilir.
Tanık göstermek: Bir kişi ya da bir yazar düşüncesi ile aynı fikirde olan bir kişiyi tanık olarak göstermektir.
Burada alıntı yapmak herhangi bir fikir ya da cümle içerisindeki durumu ele almak ve kullanmaktır. Fakat tanık göstermek yine herhangi bir konuyu ispatlamak ve özellikle karşı tarafı ikna etmek amaçlı değerlendirilir. Bu aradaki farkı iyi anlamak çok önemlidir. Böylece özellikle öğrenciler sınavlara çıktığı zaman aradaki farkı ortaya çıkarabilir.
Tanık Gösterme Örnekleri ve Cümleleri ile Konu Anlatımı
Tanık gösterme kavramı özellikle örnekler üzerinden ele alınmak suretiyle daha iyi bir şekilde anlatılabilir. Şimdi burada farklı örnekler kapsamında anlatımlı bir biçimde bu konuyu ele alalım.
‘’Özellikle Atatürk bu konu hakkında, ‘Hayatta en hakiki mürşit ilimdir.’ cümlesini kuruyor.’’
Görüldüğü üzere burada Mustafa Kemal Atatürk'ün söylediği cümle eksiksiz bir şekilde alınmakta ve cümle içerisinde kullanılmaktadır. Yani burada herhangi bir alıntı ya da örnekleme gerçekleşmiyor. Karşı tarafa aynı konu üzerinden onu ikna edebilmek için, özellikle önemli bir kişinin söylediği bir cümle kullanılıyor.
‘’Jean-paul Sartre şunu söyler, ‘İnsanlar bazı şeyleri söylemeyi seçtiği için yazardır.’’’
Yine görüldü gibi yukarıda herhangi bir şekilde önemli bir kişinin cümlesi hiç değiştirilmeden kullanmaktadır. Bu bağlamda kişi kendi görüşünü karşı tarafa aktarabilmek için ispatlamak ya da daha güçlü hale getirmek adına bilindik bir kişinin cümlesini değerlendiriyor.
‘’Ünlü bir sosyolog, ‘Tarım devrimi ile ortaya güçlü ve kötü bir insan çıktı.’ şeklinde cümle kurmaktadır.
Tanık Gösterme Hangi Amaçla Kullanılır?
Herhangi bir konuyu daha güçlü hale getirmek ya da ispatlamak için günümüzde tanık gösterme cümleleri kullanılmaktadır. Aynı zamanda bir düşünceyi ya da fikri desteklemek için en önemli dilbilgisi kuralları arasında yer almaktadır. Günümüzde hem dünya çapında ya da ülke çapında bilindik insanları cümleleri hem de halk arasından kişilerin cümleleri de kullanılabilir. Önemli olan burada konu ile ilgili bir cümle olmasıdır. Aynı zamanda cümle herhangi bir şekilde değiştirilmeden aynı biçimde cümlede yer almalıdır.