Güncelleme Tarihi:
Tam sayılar herhangi kesirli ifadeye sahip olmayan bütün sayılara denir. Ondalık olmayan olarak da tabir edilebilen bu sayılar çeşitli durumlara göre pozitif veya negatif olabilir. Almancada zahlen yani sayılar kelimesinden türetilmiştir kavram bütün negatif ve pozitif sayıları kapsar.
Tam Sayı Nedir ve Nelerdir?
Tam sayı nedir konusunu en iyi açıklayan ifade gündelik hayatta sıklıkla kullanılan sayıların ondalık ifade olmadan kullanılmasıdır. Bir başka deyişle tam sayılar virgüllü ifade içermeyen sayılar olarak da tabir edilebilir. Rakamlar olarak bilinen ve 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 olan sayılar matematikte kullanılan bütün rakamları kapsar. Bazı durumlarda daha yüksek sayılar gerekli olduğu için bu rakam kümesinin genişletilip 10, 11, 12 … gibi uzaması gerekir. Kimi durumlarda ise olayları açıklığa kavuşturabilmek için negatif ifadelere ihtiyaç duyulur. İşte bunların hepsini kapsayan ve eksi sonsuzdan başlayıp artık sonsuza kadar giden bütün sayılar tam sayı olarak ifade edilir.
Tam Sayılar Örnekleri ve Konu Anlatımı
Genellikle sayı doğrusu üzerinde anlatılan tam sayılar sıfırdan başlayıp negatif ve pozitif yönde ilerleyebilir. İki gruba ayrılan tam sayılar negatif ve pozitif olarak öne çıkar. Negatif tam sayılar konusunda verilebilecek örnek hava sıcaklığı, herhangi bir işletmenin kar zarar durumu ve yapılan egzersiz sonucu kaybedilen kilo olarak tabir edilebilir. Pozitif tam sayılara verilebilecek örnek ise iki rakamın toplanması sonucu elde edilen sonuç, herhangi bir işyerinde çalışan kişilerin sayısı ve hava sıcaklığı olabilir.
Pozitif tam sayılar sayı doğrusu üzerinde sıfırdan uzaklaştığı sürece büyür. Negatif tam sayılar ise sıfırdan uzaklaştığı süre içerisinde küçülür. Bir örnek üzerinden açıklanacak olursa sayı doğrusu üzerinde sıfıra uzak olan 3 1’den büyüktür. Pozitif tam sayı örneği içerisinde yer alan bu durum her zaman bu şekilde olup sonsuza kadar ilerler.
Negatif tam sayılarda pozitif tam sayılara göre tam tersi bir durum söz konusudur. Yani sayı doğrusunda uzaklaşıldığı sürece elde edilen sonuç daha küçük olacaktır. Hava durumu üzerinden bir örnek verilirse -10 derece olan hava -4 dereceden daha soğuk olacaktır. Örnekte de görebileceğiniz gibi sıfırdan daha uzak olan -10 -4’ten küçüktür.
“Z” sembolü ile ifade edilen tam sayılar ayrıca bazı tanımlamalara sahiptir. Tam sayılar sonsuza kadar ilerleyebildiği için eksi sonsuz ile artı sonsuzun toplamı 0 olacaktır. Formül üzerinde gösterilecek olursa;
-Z (bütün negatif tam sayılar) + Z (bütün pozitif tam sayılar) = 0
Sonsuza kadar uzayabilen tam sayılar birçok matematik işleminde karışıklığa neden olabilir. Bu nedenle mutlak değer ifadesi tam sayılar ile ilişkilendirilir. Mutlak değer herhangi bir tam sayının sayı doğrusu üzerinde sıfıra olan uzaklığını gösterir. Böylelikle yapılan matematik işlemleri daha açık bir şekilde ifade edilip karışıklık ortadan kaldırılır. Ek olarak mutlak değer içerisinde yer alan bütün sayılar mutlak değer dışına pozitif olarak çıkar. Asıl kullanım amacı başlangıç noktasına olan uzaklığı keşfetmek olduğu için mutlak değer içerisinden negatif bir ifade çıkması mümkün değildir. Başlangıç noktasına yani sıfıra eşit uzaklıkta bulunan iki sayının farkı her zaman sıfırı verir.