Sürrealizm nedir ve ne demek? Sürrealizm Akımı özellikleri, sanatçıları, eserleri ve örnekleri

Sürrealizm kelimesinin Türkçe karşılığı Gerçeküstü olarak çevrilmiştir. Bu akım duyguyla var olan bir akım olarak karşımıza çıkmaktadır.

 Sürrealizm Nedir?

 Sürrealizm Türkçe de Gerçeküstü demektir. Bu akım ilk defa Fransa'da ortaya çıkmıştır. Bu akımın ortaya çıkmasında Dadaizm akımının etkisi büyüktür. Akımın kuruculuğunu ise Andre Breton yapmıştır. Andrea Breton 1924 yılında bir manifesto yayınlamış ve bu manifesto ile Sürrealizm ilkelerini tüm insanlığa anlatmıştır.

 Andrea Breton Sürrealizm akımını ortaya çıkarırken Sigmund Freud'dan çok etkilenmiştir. Onun fikirlerini edebiyat ile birleştirip eserlerinde insan ve toplu konu edinmiştir. Sürrealizm akımında bilinçaltı çok önemli bir unsurdu. Bu amaçla eserlerde her zaman otomatik yazı stili kullanıldı.

 Sürrealizm Ne Demek?

 Sürrealizm akımına göre bilinçaltını toplum, din, yasa, ahlak gibi zorunluluk gerektiren ögeler oluşturmaktadır. Bilinçaltının oluşması ile birlikte çeşitli şekillerde ifşalar gerçekleşmektedir. Sürrealistler rüyaların tamamen bilinçaltının eseri olduğunu savunmaktadır.

 Sürrealis sanatçılar Freud'dun psikanaliz fikirlerinden etkilenmiş ve bilinçaltını açığa çıkarmak için çalışmalar yapmışlardır. Freud özellikle cinsel rüyaların toplumun bastırılmış duygularına, yasa ve din zorunluluklarına bağlamaktadır. Bu düşünce ile birlikte de psikanaliz hipnotizma tekniği ortaya çıkmıştır. Sürrealist sanatçılar bu yöntem sonucunda ortaya çıkan verileri eserlerine yansıtır.

 Sürrealizm fikirlerin dışında kullanılan dil ve üslup ile de farklı eserlerin ortaya konulmasını sağlamıştır. Sürrealist sanatçılar eserlerinde kapalı bir anlatımı tercih etmişler ve herkes tarafından anlaşılır bir şekilde yazmayı reddetmişlerdir. bunun dışında sürrealistler eserlerinde noktalama işaretleri de kullanmamış, bu şekilde eserlerini kaleme almışlardır.

 Bu akımı savunanlar akılcılığa karşı çıkmaktadır ve içlerinden nasıl geliyorsa yazılarını o şekilde yazmışlardır. Bu şekilde akıl egemenliği koymadan yazar sınırların dışında dilediği gibi yazabilmektedir. Sürrealizm akımı 20. yüzyılın en önemli ve en çok ses getiren akımlarından biridir. Edebiyat ile resim dışında pek çok sanat alanında sürrealist eserler yapılmıştır. Dünyaca ünlü ressam Salvador Dali Sürrealist resimleri ile oldukça dikkat çekmiştir.

 Sürrealizm Akımı Özellikleri

 Sürrealizm akımının temsilciliği Andre Breton, Paul Eluard, Louis Aragon yapmıştır. Türk edebiyatında da pek çok sürrealist akım özelliği gösteren eserler bulunur. İkinci Yeni şairlerinin pek çoğu bu akımdan etkilenmiştir. Bunun yanında ünlü şair Orhan Veli'nin bazı eserlerinde de bu akımın izleri görülmektedir.

 Sürrealizm insanların bilinçaltında bulunan karanlık ve karmaşık duyguların gün yüzüne çıkarılmasını kendine hedef edinmiştir. Sürrealistlere göre bütün gerçekler bilinçaltı ile alakalıdır. Sürrealizm dönemine kadar sanat eserlerinde insan, mantık ve zeka her zaman ön plandaydı. Ancak bu tavır insanların eksik ve tek yönlü olmalarına neden olmuştur. Bu şekilde saf ve esas insan ulaşmak mümkün olmamıştır.

 Sanatçıları, Eserleri ve Örnekleri

 Gerçeküstücü sanatçıları tüm kurallara, ahlaki değerlere ve törelere karşı çıkmışlardır. Çünkü aklın ürünü olan değerler bilinçaltının gün yüzüne çıkmasına olanak tanımazlar. Bu sebeple de aklın eserlerde ön planda olmasına karşı çıkmışlardır.

 Sürrealistler otomatik yazı stilini benimsemişlerdir. Öncelikli olarak düşüncelere odaklandıktan sonra bir kağıt ve kalem ile önceden üzerinde düşünülmemiş konularda olabildiğince hızlı bir şekilde yazı yazmaktadırlar. Otomatik yazıda sürrealist yazarlar noktalama işaretleri kullanmazlar. İmla hatalarına önem vermezler. Bunlara önem vermek sürrealist eserler açısından oldukça tehlikeli olmaktadır.

 Sürrealist yazarlar mizah ve alaya da çok önem vermişlerdir. Bu nedenle de bu yazarların alaycı bir kimlikleri olduğunu söylemek mümkündür. Çünkü her zaman yeni bir dünya kurmayı amaç edinmişlerdir.