Şufa davası nedir, nasıl açılır ve ne kadar sürer? Şufa davası açma süresi ve zamanaşımı
Güncelleme Tarihi:
Şufa hakkı bir çeşit önalım hakkı olarak bilinmektedir. Paylı mülkiyetlerde üçüncü kişilerin girmesi sonucu söz konusu olan bir haktır. Peki, şufa davası nedir? Bu hak nasıl açılır ve ne kadar sürer? Şufa hakkının kullanım şartları nelerdir? Şufa hakkı hangi şartlarda kullanılabilmektedir? Bu davanın zaman aşımı ne kadardır? İşte, şufa hakkı ve şufa davası hakkında bilinmesi gereken tüm detaylar.
Şufa hakkı önalım hakkı anlamına gelmektedir. Paylı mülkiyetlerde söz konusu olmaktadır. Herhangi bir paydaşın kendi payını üçüncü bir kişiye satması durumunda diğer paydaşlara yönelik söz konusu payın öncelikle satın alma hakkını vermekte olan bir haktır.
Şufa Hakkı Nedir?
Paylı mülkiyetlerde kendi hakkını üçüncü bir kişiye aktaran paydaşlar olabilmektedir. Bu durumda diğer paydaşların söz konusu hakkı almasında öncelik tanınmaktadır. Bu hak şufa hakkı yani önalım hakkı olarak tanımlanmaktadır. Şufa hakkı, paylı mülkiyetin kurulması ile birlikte doğar ve herhangi payın birinin üçüncü kişilere satışı ile kullanılabilir hale gelmektedir.
Şufa Hakkını Kullanma Şartları
Şufa hakkının kullanılabilmesi için belli şartların bir arada bulunması gerekmektedir. Medeni Kanun şufa konusunda paydaşlara dava hakkı tanımış ve taşınmazın mevcut olan paydaşlar arasında kalmasını öncelikli hedeflemiştir. Böylece üçüncü kişilerin dışardan girerek taşınmaza paydaş olmasını zorlaştırmıştır. Aynı zamanda mevcut paydaşlar arasında süren ahengin devam etmesi öngörülmüştür.
Şufa hakkı paylı mülkiyetlerde söz konusu olmaktadır. Yani sadece paylı mülkiyette tabi taşınmazlarda kullanılabilen bir haktır. Kat mülkiyeti gibi taşınmazlarda bu hak kullanılamamaktadır. Taşınmazın arsa ya da daire olması fark etmez. Burada bulunan ön şart taşınmazın vasfı değildir. Taşınmazın paylı mülkiyete tabi olması gerektiğidir.
Şufa Davası Nedir, Nasıl Açılır ve Ne Kadar Sürer?
Şufa hakkının kullanılması sadece dava yolu ile olmaktadır. Yani gayrimenkulün paydaşı olan paydaşlardan herhangi birinin taşınmazı satın alan üçüncü alıcıya karşı şufa davası açması gerekmektedir.
Şufa davaları Asliye Hukuk Mahkemelerinde görülmekte olduğundan davanın bu mahkemelere açılması gerekir. Yani bu hak böylece kullanılabilir. Şufa davasında yetkili mahkeme ise gayrimenkulün bulunduğu yerde bulunan mahkemedir. Bu sebeple, örneğin Aksaray’da bulunan bir gayrimenkul için başka bir ilde davası görülmez. Yani bu davanın yetkili mahkeme olan gayrimenkulün bulunduğu Aksaray Asliye Hukuk Mahkemesine açılması gerekmektedir.
Şufa Davası Açma Süresi ve Zamanaşımı
Şufa hakkını kullanılması için bir süre öngörülmektedir. Burada paydaşların süresiz şekilde dava açma hakkını kullanmasının önüne geçilerek alıcıyı zor durumda bırakmalarını engellemek istenmiştir. Şufa hakkının kullanılması için geçerli iki türlü süre söz konusu olmaktadır.
Şufa hakkı yani önalım hakkı eğer paydaşlara gayrimenkulü alan tarafından satış noter aracılığı ile bildirilmişse, satışın bildirilmesi baz alınarak 3 ay içerisinde önalım yani şufa davasının açılması gerekmektedir.
Eğer şufa hakkı sahibi diğer paydaşlara satışı noter vasıtası ile bildirilmemiş ise satış tarihinden itibaren iki yıl zaman zarfı içerisinde şufa davasının açılması gerekmektedir. Eğer belirtilen bu süreler geçilmiş ise hak düşürücü nitelik olmaktadır. Yani bu süreler sona erdikten sonra şufa davasının açılması mümkün olmamaktadır.
Alıcının Satışı Noter Aracılığıyla Bildirme Yükümlülüğü
Medeni Kanunun ilgili maddeleri gereği alıcının diğer tüm paydaşlara ilgili taşınmazı satın aldığını noter vasıtası ile bildirme zorunluluğu bulunmaktadır. Bildirme yükümlülüğünü yerine getirmemiş olan alıcı diğer paydaşların açacağı önalım yani şufa davasının muhatabı olur. Alıcı, paylı taşınmazlardan pay satın aldığını noterden değil de yazılı bir şekilde yerine getirmiş olsa bile bu bildirim geçersiz olmaktadır. Kısacası noter marifeti ile bildirim alıcı için mutlak sayılan yükümlülükler arasında bulunmaktadır.