Spora vakit mi yok dediniz!

Fiziksel aktivite düzeyini artırmak için her ortam ve koşulda onu bir yaşam tarzı hâline getirmek, günlük hayatımızdaki aktif olmayan, oturularak geçirilen hareketsiz zamanı en aza indirme çabası göstermek bir yaşam felsefesi olmalı. Düzenli spor için en doğru ve faydalı yol şüphesiz bir merkeze üye olmak ve haftada en az 3 gün veya toplam 150 dakika egzersiz yapacak şekilde oraya gitmek. Özellikle üniversitelerimizde gençlerimizin fiziksel aktivite/spor yapma imkânlarını artırmaya yönelik yoğun bir çaba var. Üniversitelerimizin koşma, yürüyüş, yüzme, kondisyon çalışması için çok güzel olanakları bulunuyor ve bunlar her geçen gün artıyor. Yine üniversitelerimizde çeşitli kulüp ve topluluk faaliyetleri adı altında öğrencinin düzenli bir fiziksel aktivite yapmasına imkân sağlayacak organizasyonlara destek olunuyor. Örneğin halk oyunları, dans, doğa sporları, havacılık, kaya tırmanma, dağcılık gibi alanlarda öğrenci toplulukları veya kulüpleri buna örnek gösterilebilir. Öğrenciler üniversitelerinde var olan kulüp ve topluluklara üye olabilirler veya bir araya gelerek bu tür topluluk kurulması için talepte bulunabilirler. Yine pek çok üniversitemizde öğrencilere yönelik ücretsiz spor kursları da düzenleniyor. Ayrıca tüm bunların dışında, fiziksel olarak aktif bir yaşam tarzını benimsemek, evde, okulda, işte, seyahat ederken bile yapılabilecek birtakım aktiviteler ile fiziksel etkinlikleri yaşamın tüm alanlarına yayarak günlük hareket miktarını artırmak da mümkün.

ASANSÖR YERİNE MERDİVEN

Örneğin, yürüyerek ulaşabilecek merkezlere, ulaşım araçlarını kullanarak gitmek yerine yürünebilir. Trafik elveriyorsa bisikleti tercih etmek bu tür ulaşımlar için en doğru yol. Bu size hem ekonomik açıdan kazanç sağlar, hem de sağlıklı olma şansı verir. Toplu taşıma araçlarını kullanırken bir-iki durak önce inerek okulunuza, evinize, yurdunuza ya da işinize yürüyebilirsiniz. Eğer kendi otomobilinizi kullanıyorsanız, aracınızı biraz uzağa park ederek yine biraz hareket etme imkânı yaratabilirsiniz. Bir diğer yöntem de telefon konuşmalarını ayakta, hatta gezinerek yapmak. Yani kendinize yürümek için bahaneler oluşturabilirsiniz. Asansörü bırakıp, merdivenleri kullanmak da önemli bir aktif yaşam davranışı.

ÖĞLE TATİLLERİ YA DA OKUL ÇIKIŞLARI

Üniversite bahçesinde ya da yakınlarda bir yerde, bir parkta ya da alışveriş merkezlerinde arkadaşlarınızla yürüyüşler veya keşif gezileri düzenleyebilirsiniz. Bunu özellikle öğle tatillerinde ya da okul çıkışlarında yapabilirsiniz. Bunun için birbirinizi teşvik ederek motive edebilirsiniz. Örneğin üniversite yerleşkesinde kütüphane, yemekhane ya da bir başka fakülte binası gibi 20-30 dakikada ulaşabileceğiniz bir yer belirleyin. Her gün bu yere gidip gelin. Böylece düzenli olarak 40-60 dakikalık bir fiziksel aktivite yapmış olursunuz. Hava koşullarının uygun olmadığı durumlarda bu yürüyüşleri üniversite koridorlarında, katlar ve bloklar arasında yapabilirsiniz. Sırtınızı duvara yaslayarak ve duvardan ayırmadan hafif çömelip kalkma gibi hareketleri on kez yaparak bacak ve kalça kaslarını kuvvetlendirmek mümkün. Yine gözler açık ve kapalı, tek ayak üzerinde durma ve hatta bunu yarışma şeklinde yapma eğlenceli bir denge geliştirme egzersizidir. Özellikle bahar ve yaz aylarında okullarımızın bahçelerinde oynanabilen frizbi, ip atlama, paten, voleybol gibi bazı oyunlar da günlük fiziksel aktivite miktarını artırmayı sağlar. Önemli olan kendinize kişisel hedefler belirlemek, plan yapmak ve bu hedeflere ulaşmak için çaba göstermek.

MASA BAŞINDAKİ HAREKETLERLE VÜCUT DURUŞUNUZU DÜZELTEBİLİRSİNİZ

Spor yapmak için pahalı malzemelere çok para harcamaya gerek yok. Kantin veya kafeteryada otururken, ders çalışırken, otobüs/metro/dolmuşta seyahat ederken, evde televizyon seyrederken bile yapılabilecek aktiviteler bulunuyor. Örneğin ders çalışırken 10 dakika ara verip, kısa bir yürüyüş veya masadan hiç kalkmadan omurga sağlığını iyileştirici esneme ve kuvvet geliştirme çalışmaları yapılabilir. Başın öne-arkaya, sağa-sola yavaşça hareket ettirilmesi; çenenin sağ-sol omuzlara yavaşça çevrilmesi; eller arkada birbirine kenetlenmişken omuzların yukarıya kaldırılıp indirilmesi; kürek kemiklerinin birbirine yaklaştırılmaya çalışılması; başın el ile önde alından, yanlardan ve arkadan desteklenirken hareket ettirilmeye çalışılması ve bu pozisyonda 10 saniye kadar bekletilmesi gibi aktiviteler pek çok yerde yapılabilir ve düzgün bir vücut postürü sağlar. Bu hareketler her seferinde en az on kez tekrarlanır. Yine evde ya da yurtta müzik dinlerken, televizyon seyrederken elinize alacağınız küçük ağırlıklar veya her yerden kolayca temin edilebilen elastik bantlar ile kol ve bacak kaslarınızı kuvvetlendirebilirsiniz. Unutmayın, insan vücudu hareket için yaratılmıştır. Hareket etmek su ve hava gibi onun temel ihtiyacı. Günümüzde düzenli fiziksel aktivite sağlığı iyileştirmenin, hastalıklardan korunmanın, uzun ve sağlıklı bir yaşam sürmenin en ucuz, en kolay yolu. Her yaşta, her koşulda ve durumda yapılabilecek fiziksel aktive vardır.

SAĞLIKLI BİR YAŞAM İÇİN ÖNCE BAHANELERİNİZDEN KURTULUN

İnsanların neden yeterince hareket etmediği araştırıldığında; “Zamanım ya da param yok, ailem karşı çıkıyor, sakatlanmaktan korkuyorum, motivasyonum yok, yapamayacağımdan endişeleniyorum, tesis ve malzemem bulunmuyor, nasıl yapacağımı bilmiyorum” gibi pek çok gerekçeler ileri sürüldüğü görülüyor. Gençlerin egzersiz yapmasının önündeki en büyük engel ise zaman kısıtlılığı. Oysa bu detaylı incelendiğinde egzersiz yapmak için 40-50 dakikalık bir boşluk bulunabileceği görülecektir. Bunun için bir hafta boyunca günlük yaptıklarınızı not edin ve “Şunu yapmasam ne kaybederdim?” diye sorarak aktivitelerinizi inceleyin. Bu analiz sonrasında size çok daha büyük faydaları olacak egzersiz yapmanız için her gün en az 40 dakikalık bir boşluk bulunacağını göreceksiniz. Bu boşlukları düzenli fiziksel aktivitelerle doldurabilirsiniz. Eğer bütünsel olarak 40 dakika gibi bir zaman diliminiz yoksa da üzülmeyin, bunu gün içerisinde 10 dakikalık çoklu seanslar yaparak toplamda 40 dakikaya tamamlayabilirsiniz. Örneğin ders aralarındaki 10-15 dakikalık boşluklar bile iyi bir fiziksel aktivite olan yürüyüş için güzel bir fırsat.