Soyutlama nedir, nasıl yapılır? Soyutlama örnekleri
Güncelleme Tarihi:
Dilde kullanılan sözcükler duygu ya da düşüncelerin sesler yoluyla ifade edilmesini sağlar. Varlıklara ait olan kavramlardan hareketle somut anlam taşıyan bir kelimenin soyut anlam ifade edecek şekilde kullanılması ile soyutlama ortaya çıkmaktadır. Peki, soyutlama ne anlama gelir? Nasıl soyutlama yapılır? Soyutlama örnekleri nelerdir? İşte, soyutlamanın ne olduğu ve nasıl yapılacağı ile ilgili detaylar.
Soyutlama bazı düşünceleri anlatmak için insan zihninde yer alan kavramları daha anlaşılır bir şekilde ifade etme biçimi olarak belirtilmektedir.
Soyut anlamlı sözcükler beş duyu organının algılayamadığı kavramlar olmaktadır. Bu sözcükler ancak düşünce yoluyla algılanabilmektedir. Soyutlama da somut olan herhangi bir şeyin soyut anlama gelecek şekilde kullanmasından ibarettir. Soyutlama kavramı bir kavramın gerçek anlamının dışında mecaz anlamı ile kullanılması anlamına da gelmektedir. Soyutlama yapmanın amacı anlamı tekdüzelikten kurtarmak ve zenginleştirmektir.
Nasıl Yapılır?
Soyutlama, somut anlamlı olan bir kelimenin soyut anlam ifade edecek şekilde kullanılmasıdır. Herhangi bir düşünceyi soyutlama yapmanın üç yolu bulunmaktadır. Bunlar:
- Gerçek anlamın genelleştirilmesi
- Gerçek anlamın analiz edilmesi, ayrıştırılması
- Gerçek anlamın tekrar inşa edilmesi
Soyutlama şu şekilde yapılmaktadır:
Attığın taş kafamı kanattı.
Bu cümledeki taş kelimesi gerçek anlamında yani somut anlamlıdır. Taş, beş duyu organları tarafından algılanabilen bir varlıktır.
Taş kelimesi soyut anlama gelecek şekilde kullanılırsa:
Sen taş kalplinin birisin.
Bu cümlede geçen taş kelimesi duygusuz anlamına gelecek şekilde kullanılmaktadır. Burada taş kelimesi somut anlamlı iken soyut bir anlam kazanmış ve soyutlama yapılmıştır.
Büyükbaş hayvanların yüreği daha büyük olur.
Bu cümlede yürek kelimesi somut anlamda kullanılmaktadır. Yürek kelimesi kalp anlamına gelir.
Ali de hiç yürek yokmuş.
Bu cümledeki yürek kelimesi ise gerçek anlamının dışında korkak anlamında kullanılmaktadır. Burada yürek kelimesi ile soyutlama yapılmıştır.
Soyutlama Örnekleri
Soyutlamaya örnek verilecek cümleler şu şekilde olmaktadır:
- Bu sorunu çözmenin başka bir yolu daha olmalı.( Yol kelimesi ile yöntem kastedilmektedir.)
- Ayşe karne hediyesini alınca havalara uçtu. ( Uçmak kelimesi ile sevinmek kastedilmektedir.)
- Konuşması ile kendisini bizden soğuttu.( soğutmak kelimesi ile ilgiyi kaybetmek kastedilmektedir.)
- Ahmet bize çok sıcak davrandı.( sıcak kelimesi ile samimi kastedilmektedir.)
- Yufka kalbi olanlara daha fazla dayanamadı.( yufka kelimesi ile olaylardan çabuk etkilenme kastedilmektedir.)
- Kimsesizlere her daim kol kanat oldu.( kol kanat kelimesi ile destek olmak kastedilmektedir.)
- Bu kızda hiç kafa yok.( kafa kelimesi ile akılsızca davranışlar kastedilmektedir.)
- Mustafa bu aralar hiç havasında değil.( hava kelimesi ile moralinin yerinde olmadığı kastedilmektedir.)
- Bu olayda onların parmağı vardır.( parmak kelimesi ile alaka kastedilmektedir.)
- Arkadaşımla yaptığım planlarımız suya düştü.( suya düşmek deyimi ile istenilenin olmaması kastedilmektedir.)
- Annem şimdi başını taşlara vuruyor.( başını taşa vurmak deyimiyle kastedilen pişmanlık duygusu olmaktadır.)