Söyleşmeye Bağlı Anlatım Nedir Ve Özellikleri Nelerdir? (Maddeler Halinde)

Söyleşmeye bağlı anlatım bağla, bulunulan mevki ve konuşulan kişiye göre genellikle değişebilir. Çünkü kişi, yakınları ile daha rahat ve içten bir şekilde konuşurken resmî bir kurumda ise daha ciddi bir üslupla konuşması gerekir. 

 Söyleşmeye Bağlı Anlatım Nedir ve Özellikleri Nelerdir? 

Televizyonlardaki söyleşmeye dayalı bir şekilde yayınlanan programlar, genellikle spor ve tartışma sanat programlarıdır. Bu programların da hepsinde farklı söyleşme şekli yer alıyor. Birisinde bir yönetici eşliğinde ve masa etrafında bulunan 3-5 kişinin bir konu hakkında doğaçlama şeklinde söyleşi yaparken diğerinde ise, iki kişi sırası ile bir konu hakkında konuşabilirler. 

Sohbet (söyleşi), diyalog ve mülakat bazen de monolog (iç konuşma) türlerinde tercih edilen bir anlatım türüdür. Söyleşmeye bağlı olarak gerçekleştirilen anlatımda, karşılıklı konuşmalar konuşulan bağlama ve kişiye göre farklılık gösterir. 

Jest ve mimiklerle anlatımın gücünü daha çok artırır. 

Cümlelerdeki tonlama ve vurgu çok önemlidir. 

Dil, göndergesel işlev olarak kullanılır. 

Söz tekrarları ve anlatımı daha çok kuvvetlendirir. 

Tiyatro, röportaj, diyalog (iki kişinin karşı­lıklı konuşması), mülakat, monolog (kişinin kendi kendine yaptığı konuşma) söyleşmeye bağlı olarak anlatımın kullanıldığı metin türleridir. 

Söyleşmeye bağlı gerçekleştirilen anlatımda asıl amaç okurda gerçeklik hissi ve samimiyet uyandırır. 

Söyleşmeye bağlı olarak anlatım ile oluşturulan metinler oldukça gerçekçidir. 

Söyleşmeye bağlı olarak anlatımda dil günlük konuşma diline yakın bir şekilde kullanılır. Aynı zamanda karşılıklı konuşmalar edebi bir havada da yürütülür. 

Söyleşmeye bağlı gerçekleştirilen anlatımda cümleler yalın ve kısadır. 

Söyleşmeye bağlı gerçekleştirilen anlatımda dil heyecana bağlı olarak alıcıyı harekete geçirmek için kullanılır. 

Söyleşmeye Bağlı Anlatım ile İlgili Terim ve Kavramlar: 

Diyalog: En az iki kişinin karşılıklı bir şekilde konuşmasıdır. 

İç Monolog: Kişinin kendi kendine konuşmasına denir. 

Monolog: Kişinin tek başına konuşmasına verilen isimdir. 

Bilinç Akımı: Kişinin içinden geldiği gibi dil kurallarına uymadan rastgele konuşmasıdır. 

Söyleşmeye Bağlı Konuşma Çeşitleri 

Soru yolu ile konuşma: Kişilerin soru cevap şeklinde konuşturulmasına denir. Röportaj ve mülakatlar, bu tür konuşmalardır. 

Sıra ile konuşma: Konuşmaların belli bir düzen ve sıra ile yürütülmesine denir. Sempozyumlar, anma, kutlama konuşmaları bu türler arasında yer alır. 

Tanışma esaslı konuşmalar: Kişilerin kendilerini tanıtmak ya da tanışmak için yaptığı konuşmalardır. 

Olay tamamlama: Bir olgu, olay ya da durumun önemini belirtmek için yapılan çeşitli konuşmalardır. Hikaye ve roman gibi türlerde kahramanların konuşmaları bu türler arasında yer alır. 

Tartışma konuşmaları: Sürekli olarak karşılıklı fikir alış verişinin yapıldığı konuşmalardır. Forum ve açık oturum gibi türlerde yapılan konuşmalardaki denir. 

Söyleşme, karşılıklı konuşma şeklinde yapılan konuşmalara denir. Diyalog şeklinde gerçekleştirilen söyleşiler, mülakat, tiyatro gibi pek çok alanda kullanılır. 

Söyleşmeye bağlı anlatım genellikle tiyatro metinlerinde kullanılır. Çünkü tiyatro metinleri karşılıklı konuşmalardan oluşur. Öğretici metinlerin de pek çoğunda söyleşmeye bağlı anlatım kullanılır. 

Öğretici metinlerinin pek çoğunda gerçekleştirilse söyleşmeye bağlı anlatım kullanılmaktadır. Söyleşmeye bağlı olarak anlatımın kullanıldığı eserler farklı isimler aldı. Bazı edebi eserin içeriğinin tamamını karşılıklı konuşma oluştururken bazı edebi eserlerde konuşma sadece edebi esere renk ve canlılık katmak için de kullanıldı. 

Edebi metinlerin çoğunda söyleşmeye bağlı bir anlatım şekli kullanılır.