Söyleşi nedir? Nasıl yapılır? Söyleşini türünün özellikleri
Güncelleme Tarihi:
Edebi türlerden bazıları yazarın kendisini daha rahat hissetmesini sağlayan özellikte olmaktadır. Böyle türlerde yazar belli kalıpların arasına sıkışmaktan kurtularak kendini ve söyleyeceklerini daha rahat ifade etmektedir. Söyleşi de bunlardan biri olarak ifade edilmektedir. Bu tür herkese hitap eden bir dil ile kaleme alınmış eserlerden oluşmaktadır. Peki, söyleşi nedir, nasıl yapılır? Söyleşi türünün özellikleri neler olmaktadır tüm detayları ile derledik.
Söyleşi ya da diğer adıyla sohbet edebi türler içinde yazarın düşüncelerini sıkılmadan dile getirdiği türler arasında yer almaktadır.
Söyleşi Nedir?
Bir yazarın, düşüncelerini karşısında olan biriyle konuşuyormuş gibi sohbet havası içinde anlatmasına söyleşi adı verilmektedir. Söyleşi gazete ve dergilerde çoğunlukla yer alan bir tür olduğu için herkesin anlayacağı bir şekilde kaleme alınmaktadır. Söyleşide anlatılanların bilimsel bir yanı bulunmamaktadır. Yazarın anlattıklarını kanıtlayamaya ihtiyacı bulunmamaktadır. Yazar bu türde birtakım iç konuşmalara yer verir ve bunu yaparken de samimi bir üslup kullanmaktadır.
Söyleşi kavramı aynı zamanda sohbet kavramı yerine de kullanılmaktadır. Arapça bir kavram olan sohbet kelimesi, dostça ve arkadaşça konuşmak, hoşça vakitler geçirmek anlamında kullanılmaktadır. Sohbetler ya da diğer adıyla söyleşiler çoğunlukla dergi ve gazetelerde yayınlanmaktadır. Günümüzde dijital ortamlarda da bu türün örneklerine rastlamak mümkün olmaktadır. Yazarın kendi kişisel düşüncelerinin ağır bastığı bu türde anı ve fıkralar malzeme olarak kullanılmaktadır.
Nasıl Yapılır?
Söyleşilerde yazar kişisel görüş ve düşüncelerini fazla ayrıntıya girmeden okuyucusu karşısındaymış gibi içten bir hava ile yazmaktadır. Karşılıklı olarak konuşmaktan hoşlanan insanların çoğu bu türde yazılmış yazıları da okumaktan keyif almaktadırlar.
Söyleşi herkesin iyi bildiği bir konuda yazı yazabileceği bir tür olmaktadır. Söyleşi yazmak için söylenmek istenenlerin nasıl söyleneceğini iyi bilmek gerekmektedir. Söyleşilerde şakalar, fıkralar ve anılar anlatıma canlılık kazandırmaktadır. Söyleşilerde bazen ağır konularda ele alınmaktadır. Bu konuları herkesin anlayabileceği şekilde yazan yazarlar sohbetlerinde yalın, açık ve anlaşılır bir dil kullanmaya özen göstermektedirler.
Söyleşi Türünün Özellikleri
Söyleşi, bir makalenin konuşma havası içinde yazılmış şekilde olanı olarak ifade edilmektedir. Bu yazılarda samimi olmak oldukça önemli olmaktadır. Yazarlar düşüncelerini okuyucuya kabul ettirmek için zorlamalarda bulunmamaktadır. Yazarın kişisel düşüncelerinin ön planda olduğu söyleşi türünün özellikleri şu şekilde olmaktadır:
- Anlamı güçlendirmek için anı ve fıkralardan yararlanılmaktadır.
- Karşılıklı konuşma havası içinde samimi bir üslupla kaleme alınmalıdır.
- Yazar düşüncelerini kanıtlamaya çalışmamaktadır.
- Günlük konuların dışında sanatla ilgili konularda yazılmaktadır.
- Yazarın içten anlatımı en önemli özelliği olmaktadır.
- Anlatılanların bir mantık sıralaması içinde kaleme alınması gerekmektedir.
-Yazar soru ve cevaplı bir ifade etme şeklini de tercih edebilir.
- Herkesin ilgi alanına giren konular hakkında yazılmalıdır
- Anlatılanların kolay okunabilir ve anlaşılır özellikte olmasına özen göstermek gerekmektedir.