Güncelleme Tarihi:
Sonda, doktorların tavsiyesi üzerine hastalara uygulanan bir işlemdir.
Sonda Nedir ve Neden Takılır?
Hasta olan bireylere uygulanan işlemlerden biri de sonda işlemidir. Sonda işlemi doktorların kontrolü ve onayıyla yapılan bir işlemdir. Pek çok kişi sonda işlemi hakkında detaylı bir araştırma yaparak bilgi sahibi olmak istiyor. Sondanın ne olduğu ve neden takıldığı da araştırılan bir bilgidir. Sonda işlemleri, beslenme sondasıyla benzese de aynı işlemler değildir. İdrar sonrası takma işlemleri hastaya uygun görülen girişimsel bir müdahale türüdür.
Sonda işlemleri genellikle hekimler veya hemşireler tarafından takılır. Sonda yapmanın bazı nedenleri ve amaçları bulunuyor. Mesane bölgesine sonda hortumu yerleştirilir ve mesanede birikmiş olan idrarlar boşaltılır. Yapılacak olan işlemlere verilen isim de, sonda işlemidir. Sonda hortumu içerisinde idrar torbasına biriken idrar, kontrollü olarak ilerleyen zamanlarda boşaltılır. Sonda hortumunun neden takıldığını merak eden bireylere verilecek bazı bilgiler vardır. Sonda işleminin yapılmasına neden olan durumlar şu şekilde sıralanabilir;
İdrar yapamayan ve idrar yaparken zorlanan kişilere
Ameliyat sonrasında ayağa kalkma sorunu yaşayan bireylere
Yatağa bağlı olarak hayatını devam ettiren kişilere
Görüntüleme tetkikleri için geçici süre yapılabilir
Felç veya benzeri gruptaki hastalara
Hasta ve yaşlı insanlara idrar takibi yapabilmek için
Sonda Nasıl ve Nereye Takılır?
Sonda işlemlerinin nasıl yapıldığı kişilerin en çok merak ettiği konulardan biridir. Sonda işlemleri kadın ve erkeklerde farklılık gösteren bir işlemdir. Sonda işlemleri enfeksiyon veya kanama gibi riskleri ortaya çıkarabilecek bir işlemdir. Hekim ve hemşirelerin yapması gereken işlemler arasında yer alıyor. Sonda takılmadan önce sonda aparatlarının ve tek kullanımlık steril ürünlerin hazırlanması gerekir. Sonda takma işlemleri sırasında hastalar hafif ağrılar yaşayabilir.
Hastanın ağrıyı hissetmemesi adına soğutucu jel ürünleri kullanılabilir. Mesane bölgesine sonda takma işlemi yaklaşık 10 ile 15 dakika sürer. Kadınlar sonda işlemi sırasında sırt üstü pozisyona getirilir. Dizleri bükülür ve bacaklarının birbirinden açık olması sağlanır. Sonda işlemini yapacak kişilerin son hazırlıklarını yapar. Sonda takılma işlemi sırasında idrar damlaması önlemek için bez kullanılır. Vulva bölgesi tamamen temizlenir. Ellere kayganlaştırıcı jel sürülerek, sonda ucunun kaygan olması sağlanır. Dudaklar açık pozisyona getirilerek, hortum itilir. Yaklaşık 5 ile 8 cm arasında itilme yapılarak, idrar hortumuna idrar gelip gelmediğinin kontrolü sağlanır.
Erkekler de, sonda işlemi sırasında sırt üstü yatırılır. Penis bölgesinin idrar kısmı steril malzemelerle temizlenir. Hortuma kayganlaştırıcı jel sürülerek, penis ucundan kolay geçmesi sağlanır. Penis dikleştirilerek sonda hortumu penis içerisinden ileri doğru ittirilir.
Sondanın Çıkarılması Hakkında Bilgi
Erkeklerde sonda çıkarılma işlemleri pek çok kişi tarafından merak edilebiliyor. Sonda balonu içerisine koyulan su şırıngaları geriye doğru çekilir. Mesanede yer alan balon yapılan işlemlerle söner ve sonda hortumu kolayca çıkartılır. Sonda takma ve çıkarma işlemleri, hekim ve hemşireler tarafından yapılmalıdır. Hastanın herhangi bir sorunla karşılaşmaması adına, tüm kurallara uygun olması gerekiyor.
Enfeksiyon ve kanama gibi çok büyük risklerin olduğu sonda işlemlerinde, yetkili dışında kimsenin müdahale etmemesi gerekiyor. Kadınlarda da, sonda çıkarılma işlemleri erkeklerde uygulanan yöntemler ile aynıdır. Balon içerisine yerleştirilen su şırıngaları geri çekilerek, mesane içinde bulunan balonların sönmesi sağlanır ve sonda hortumu çekilerek çıkartılır.