Güncelleme Tarihi:
Smith sayıları matematiğin önemli konularından birisidir. Kendine has özellikleri ile smith sayıları birçok alanda ve sınavda karşımıza çıkabilmektedir.
Smith Sayıları Nelerdir ve Nasıl Bulunur?
Smith sayıları ilk olarak Albert Wilanski tarafından 1982 yılında önerilmiştir. Albert Wilanski 'e göre smith sayıları rakamları toplamı asal çarpanlarına ayrılması sonucu bulunan rakamların toplamına eşit olan ve asal olmayan sayılara denmektedir. Albert Wilanski bir gün kardeşini telefonla arar bir yandan kardeşi ile konuşurken bir yandan da kardeşinin telefon numarası olan 4937775 'i asal çarpanlarına ayırmaya başlar.
4937775 sayısını asal çarpanlarına ayıran profesör ilginç bir şey fark eder. 4937775 sayısının asal çarpanları ile kendi rakamları toplamları eşittir. Sonrasında bu bulduğu özelliği başka sayılarda da denemeye başlar ve daha birçok sayı bulur. Bulduğu bu keşfi kardeşini aradığında bulduğu için teoriye kardeşinin adı olan Harold Smith 'ten dolayı smith adını verir.
Smith sayıları ilk olarak 200 öss sınavında sorulmuştur. Asal sayıların kendi özellikleri düşünüldüğü zaman her asal sayıda aslında bir smith sayıdır.
Smith Sayıları Örnekleri
Smith sayıları ilk ortaya çıktığı günden sonra sürekli bir araştırma konusu haline gelmiştir. Bu araştırmalar sonucunda smith sayılarının sonsuza kadar ilerlediği varsayımı bulunmuştur. Albert Wilanski tarafından bulunan 1000 'den küçük asal sayılar 4, 22, 27, 58, 85, 94, 121, 166, 202, 265, 274, 319, 346, 355, 378, 382, 391, 438, 454, 483, 517, 526, 535, 562, 576, 588, 627, 634, 636, 645, 648, 654, 663, 666, 690, 706, 728, 729, 762, 778, 825, 852, 861, 895, 913, 915, 922, 958 ve 985. olarak bulunmuştur.
Günümüze kadar smith sayıları konusunda yapılan hesaplamalar ile bulunan en büyük sayı ise oldukça yüksek basamaklı bir sayıdır. Smith sayıları üzerine yapılan araştırmalar sonucunda iki asal sayının çarpımı şeklinde yazılan sayılara yarı asal smith sayıları denmiştir. Örneğin 121 sayısı 11x11 olarak yazılmaktadır. 1+2+1=1+1+1 şeklinde olduğu için 121 sayısı yarı asal smith sayıdır.
Ayrıca baştan ve sondan okunuşları aynı olan smith sayılarına Palindromik Smith Sayıları denmektedir. Bir birini takip eden 728 ve 729 gibi sayılara ise kardeş smith sayılar denmektedir. Smith sayıları örnekleri sonsuza kadar devam edebilmektedir. Smith sayıları hem kendine has özellikleri hem de ilk bulunma şekli itibariyle matematiğin farklı konularından birisidir. Sınavlarda genelde asal çarpanlarına kolay ayrılan sorular sorulmaktadır ve soru içinde kısa bir açıklanması yapılmaktadır.