Şizofreni genetik mi? Şizofreni hastalığı için genetik yatkınlık var mıdır?

Kişiliğin bütünlüğünü ve birliğini sağlayan beyin bölgelerinin gelişiminde yaşanan aksaklıklar, düşünce, duygu ve tüm davranışlarındaki bütünlüğü de bozar. Bunun sonucunda ise, dissosiasyon kısacası, bütünün parçalarının çözülmesi adı verilen durum ortaya çıkar.

Şizofreni Genetik mi?

Şizofreninin ortaya çıkış nedenleri henüz kesin olarak biliniyor. Özellikle de son 20-30 yıldan beri şizofreni giderek daha da artan bir şekilde beynin bir gelişim bozukluğu olarak görülüyor. Şizofreninin kelime anlamı, akıl yarıklığı olan şizofreni hastalığı, özellikle de genç yaşta başlayan, insanın giderek kişilerarası yaşadığı ilişkilerden ve gerçeklerden daha da uzaklaşarak kendine özgü bir içe kapanım dünyasına çekildiği, duyuş, düşünüş ve davranışlarda çok önemli bozuklukların görüldüğü ağır bir ruhsal bozukluktur.

Kişiliğin bütünlüğünü sağlayan tüm beyin bölgelerinin gelişiminde meydana gelen aksaklıklar duygu, düşünce ve davranışlarındaki bütünlüğü de bozar. Sonuçta dissosiasyon adı verilen yani bütünün parçalarının çözülmesi şeklinde tanımlanan durum ortaya çıkıyor.

Şizofreni Hastalığı için Genetik Yatkınlık Var mıdır?

Şizofreninin ortaya çıkış nedenleri daha kesin olarak bilinmiyor. Özellikle de son 20-30 yıldan beri şizofreni giderek artan ve daha da yaygınlaşan beynin bir çeşit gelişim bozukluğu olarak kabul edilir. Erken başlangıçlı şizofreniklerde ise, kalıtımın önemi giderek daha da artıyor. Hastalığın ortaya çıkış nedeni daha kanıtlanmamış bir beyin bozukluğu olduğu görüşü kesinlik kazansa da, bu hastalığın ortaya çıkmasında ve zaman zaman görülen alevlenmelerde ruhsal ve çevresel etkenlerin varlığı da küçümsenmemelidir. Şizofrenin tüm dünyada herhangi bir erişkin topluluğunda yaygınlaştığı oran ise, yaklaşık olarak %1’dir.

Anne ya da babadan birisi hasta ise çocuklarda hastalık riski genellikle % 13; her ikisinde de hastalık varsa bu oran ise, %35-40’a çıkar. Akrabalık daha uzaklaştıkça bu oranlarda düşme de görülür. Yapılan ikiz çalışmaları sonucunda konkordans (eş hastalanma oranı) çift yumurta ikizlerinde % 10-15; tek yumurta ikizlerinde görülme olasılığı ise %35 - 47’dir. Bir risk etkeni olarak kalıtımın yeri kesinleşmiştir. Ama genetik geçişin şekli ve türü daha tam olarak bilinmiyor. Çok etkenli ve çok genli (multifaktöryel ve polijenik) bir geçiş olduğu tezi savunulur. Genellikle 18-25 yaş aralığında pek çok kişide bu rahatsızlık, her çeşit psikolojik stresle başlayabilir. Nadiren de olsa hastalık, çocukluk çağında yani 13 yaş öncesinde de başlayabilir. Görülme sıklığı ise, erişkinde % 1 iken, çocukluk çağında genellikle on binde 1-5 gibidir. Paranoid tip şizofreni ise, genellikle 30-40 yaşlarında ortaya çıkabilir.