Güncelleme Tarihi:
Sergüzeşt kelime olarak, macera anlamında gelmektedir. Esaret konularını ele alan ve de bir paşazadeyle cariyenin hiç uygun görülmeyen aşklarını anlatan kitabın kahramanı aslında Kafkasya'dan getirilmiş konaklarda halayık şeklinde çalıştırılan Dilber adlı kişidir. Bu roman; halkı eğitmek, köhnemiş kurumları ve de düşünceleri değiştirmeyi hedefleyen Tanzimat dönemine ait olan düşünce sistemlerinin kölelik kurumlarına yönelttiği toplumsal olan bir eleştiridir.
Sergüzeşt Kitabını Kim Yazmıştır?
Sergüzeşt kitabı Samipaşazade Sezai tarafından yazılmış olan, 1888 yılında yayınlanan romanı bir Türk romanıdır. Türk edebiyatında bir geçiş romanı olarak bilinen bu kitap romantizmden realizme geçiş romanı olarak kabul edilir. Millî Eğitim Bakanlığı tarafından da ortaöğretim kurumları için hazırlanmış olan 100 Temel Eser içinde yer alan bu eser, II. Abdülhamit döneminde yazılmış ve de yayınlandıktan sonrasında yazarın göz hapsinde tutulmasını ve de göz hapsinden kurtulması amacı ile Paris’e kaçmasına neden olmuştur.
Sergüzeşt Kitabı Özeti ve Konusu
Sergüzeşt kitabı, Kafkasya’nın bir köyünde yaşamakta olan Dilber adında bir küçük kızın esircilerin eline düşmesi ile başlamaktadır. Ardından bu küçük kız İstanbul’a getirilir ve henüz sadece dokuz yaşında olan güzel ve küçük kız, Mustafa Efendi adlı bir memura satılır. Bu evin hanımı çok serttir ve de kötü huyludur.
Bu küçük kız olan Dilber’e çok fazla cefa ederek tüm ağır işleri genel olarak ona yüklenir ve gücünün üstünde çalışmaktadır. Ayrıca sık sık dövülmekten ve aşağılanmaktan kurtulamaz. Bir gün Mustafa Efendi Erzurum iline bağlı bir ilçeye atanmıştır. Dilber’i götürmek istemediği için bir esirciye satar ve Dilber çok sıkıntılı yıllar geçirir. Dilber'e müzik, ev işleri öğretilir ve satılır. Bu kız bir paşa konağına düşmektedir. Asaf Paşa’nın ailesi hoşgörülü, görgülü ve bilgilidir. Dilber burayı çok sever ve ilk kez rahat etmiştir. Ailenin oğlu olan Celal Avrupa’da okumuş bir kültürlü ve çok yakışıklı bir genç olmaktadır. Dilber’i bir model olarak kullanır, iki genç zaman içinde birbirlerine yakınlık duyar.
Anne baba ise durumu sezince çok telaşa kapılırlar ve oğullarının hiç haberi olmadan bu kızı bir esirciye satıp konaktan uzaklaştırırlar. Sonra Celal olup biteni öğrenince üzüntüden yataklara düşer. Dilber’in yeni sahibi olan kişi Mısırlı bir zengindir. Bu kişi kızı haremine kapamak amacı ile almıştır. Bunun için kızı Mısır’a götürür ve genç kız olan Dilber hareme girmek istemediği için üst katta karanlık olan bir odaya kapatılır.
Burada bulunan Harem ağası Cevher Dilber'e acır, onu kurtarır İstanbul’a kaçırmak istemektedir. Gece yarısı bir gün odaya ip atıp yukarı tırmanır ve önce Dilber’i aşağı indirir sonrasında kendisi de aşağı inerken dengesini kaybeder ve düşerek ölür. Dilber yalnız, çaresiz bir şekilde kalır. Tek başına İstanbul’a gitmesinin imkansız olduğunu anlar. Kendini sonrasında Nil ırmağına atıp intihar eder.
Sergüzeşt Kitabı Karakterleri
Dilber: Küçük yaşlarda yalnız kalmış olan ve esir olarak satılmış bir kızdır.
Celal Bey: Avrupa'da iyi bir eğitim görmüş ve sanata çok düşkün bir genç.
Asaf Paşa: Zengin, eşine son derece kibar davranan bir İstanbul beyefendisi.
Zehra Hanım: Çok telaşlı ve hep statüsünü düşünmekte olan bir kadın olmaktadır