Sentrozom nedir ve hangi hücrelerde bulunur? Sentrozom görevleri ve özellikleri

Sentrozom hayvan ve bitki hücrelerinde bulunan bir hücre organelidir. Hücre bölünmesinde eşlemeyi sağlayan sentrozom önemli bir yapı parçasıdır.

 Sentrozom Nedir?

Sentrozom zarı bulunmayan bir hücre organelidir. Daha detaylı incelersek; hücrelere destek veren yapılardan biri mikrotübül olarak adlandırılır. Mikrotübüller hücre iskeletini sağlayan elemanlardır ve bu elemanların üçlü gruplar halinde dokuzlu bir araya gelmeleri sentriyol yapılarını oluşturur. Bir çift sentriyol de bir araya gelerek sentrozomu oluşturur. Sentrozom oluşumu için bir araya gelen sentriyoller birbirine dik konumda bulunurlar.

 Sentrozom, hücre bölünmesi önemli bir organeldir. Bu esnada eşlenir ve zır kutuplara doğru hareket etmeye başlar. Bir yandan da iğ ipliklerini meydana getirir. Örneğin; spermin yapısındaki sentriyollerden biri mikrotübüllerle sperme hareket veren kamçıyı meydana getirir. Sentrozom da ribozom gibi zarsız bir yapıya sahiptir.

 Sentrozom Hangi Hücrelerde Bulunur?

 Sentrozom hayvan ve bitki hücrelerinde bulunan bir organeldir. Hayvanlarda sinir hücreleri dışında bütün hücrelerde bulunan sentrozom, mantarların bazılarında ve yosun ve eğrelti otu benzeri ilkel bitki hücrelerinde bulunur.

 Sentrozomun Görevleri Nelerdir?

 Sentorozomun en önemli özelliği hücre bölünmesi esnasında eşleme durumuna geçmesidir. Ancak bunun dışında farklı görevleri de vardır. Bazı hücrelerdeki kamçı ve sil gibi yapılar sentrozomlar sayesinde meydana gelir. Bu yapılar hücrelere hareket sağlayan yapılardır.

 Sentrozomun en temel görevi kromozomların bölünmesini ve taşınmasını sağlamaktır. Sentrozomdaki sentriyoller hücre bölünürken ikiye bölünür ve bu sentriyoller arasında iğ iplik yapıları oluşur. Çekirdek zarının dağılması sebebiyle iğ iplikleri yapılarına kromozomlar takılır ve bu sayede sentrozom kromozomların hücrenin zıt konumundaki kutuplara doğru çekilmesini sağlar. Böylelikle kromozomları taşır ve birbirinden uzaklaştırır.

Sentrozomun Özellikleri Nelerdir?

Sentrozom; alyuvar hücrelerinde, yumurta hücrelerinde ve sinir hücrelerinde bulunan bir organel değildir. Çoğu hayvan hücresinde bulunur.

Hücre bölünmesinde görev alan sentrozom organeli hayvan hücrelerinde çekirdeğe yakın bir konumda yer alır. Yapısı son derece değişik bir organeldir. Çoğu bitki hücresinde sentrozoma rastlanmaz. Ancak ilkel yapılı bitki hücrelerinden bazılarında sentrozom yer alır.

Hücre bölünmesinde sentriyollar hücrenin karşılıklı kutuplarına doğru hareket ederler. Kromozomların ayrılmasıyla ve bu aradaki iğ ipliklerine takılmasıyla hareket yönleri belirlenir.

Kamçı ve siller sentrozom sayesinde oluşur. Siller soluk borusundaki havayı temizleme görevine sahiptir.

Sentrozom yapı itibariyle zarsız olması nedeniyle ribozoma benzer. Ribozomda da zar bulunmaz.

Sinir hücreleri hariç bütün hayvan hücrelerinde sentrozom bulunur.

İçerdiği 2 silindirik yapı birbirine dik şekilde konumlanır. Bu yapılar 3-5 milimikron uzunluğa sahiptir. Ortası saydamdır yapıdadır. Ayrıca ribozom ve endoplazmik retikulum taşır.

Sentrozom 2 sentriyolden, sentriyoller ise 3 tüpten oluşur. Bu tüplerin içinde 9 adet iğ ipliği yer alır. İpliklerin arasında matriks vardır. Bazı hücrelerde sentrozom yapısındaki sentriyol yapısı 2'den fazla olabilir. Hayvan hücrelerinde bulunan iğ ipliklerine sentrozon adı verilir.

Üçerli mikrotübülleri bir arada tutan bir protein bağı vardır. Bu protein bağı üçlü protein bağıdır ve mikrotübüllerin dairesel şekilde bozulmadan kalmalarını sağlar.

Sentrozom yapısındaki iğ iplikleri hayvan hücrelerinde bulunur.

Kromozomun ayrılması ve taşınmasında görev yapar. Bu nedenle hücre bölünmesi sırasında aktif bir rolü vardır ve son derece önemlidir.

Hücre bölünmesinin interfaz adı verilen kısmında çekirdeğin yanında konumlanır.