Senaryo Nedir Ve Nasıl Yazılır? Senaryo Yazım Kuralları Ve Örnekleri
Güncelleme Tarihi:
Senaryo edebiyat değeri taşır mı? Senaryo yazımını herkes yapabilir mi? Senaryo yazmanın kuralları var mıdır? Film, dizi, tiyatro gibi alanlar da çokça karşımıza gelen ve bu alanların olması için yazılması gereken bir yazım türüdür. Peki senaryo olamadan bu alanların akışı nasıl olmaktadır? Senaryonun bölümleri nelerdir? İşte senaryo hakkında açıklayıcı bilgiler.
Senaryo Fransızca kökenli bir sözcüktür. Türk Dil Kurumu bu sözcüğün anlamını film, dizi, tiyatro oyunu, piyes gibi oyunların sahnelenmesini ve oyunun akışını sağlayan yazılı metin olarak açıklamaktadır.
Senaryo Nedir?
Gerek canlı olarak oynanan tiyatro ve piyeslerin gerekse de sinema ve dizilerin oyun akışlarının yazılı olduğu metinlere senaryo denmektedir. Asıl olarak sinema teknolojisinin artması ve gelişmesi ile daha çok adı geçen senaryo, oynanacak oyunun kağıt üzerin de bulunan halidir.
Senaryo sadece oyunu oynayanları ilgilendiren bir husus değildir. Aynı zaman da hem yönetmeni hem de izleyicileri de etkilemektedir. Oyunun oynanmasın da ki ilk aşama senaryo türüdür. Senaryonun edebiyat ile aslın da çok da alakası yoktur. Sadece bir kompozisyon olarak yazılmasından dolayı az da olsa bir çeşit edebi yazım olarak adlandırılabilir.
Senaryo Nasıl Yazılır?
Senaryo hemen oturup bir çırpı da yazılı verecek bir yazım değildir. Uzun uzadıya planlı bir çalışma yapılmalıdır. Yaşamdan bir kesit sunulacağı, bir yaşam kısmının oyuna döküleceği unutulmamalıdır. Ayrıca bu senaryoya yönetmen, oyuncu, izleyici, teknik ekibinde katılacağı unutulmamalıdır. Senaryo yazmak için senaryonun öğelerini bilmek gerekir. Bu öğeler olay, durum, kişi, yer, zaman, senaryo, izleyici, ve oyunculardır.
Senaryo yazmak için biçimsel öğelerinin bilinmesi gerekir. Bu öğeler; sahne başlığı, görsel anlatım yani oyuncunun hareketleri, kişi adı, ayraç, konuşma örgüsü yani diyalog, ikili konuşma örgüsü yani ikili yapılan diyalog, genişleme, çekim, geçişlerdir.
Senaryo Yazım Kuralları
Senaryo yazarken, senaryonun hem göze hem de söze hitap eden bir yazım türü olduğu unutulmamalıdır. Senaryo yazmak için önce metnin biçimsel özellikleri saptanmalıdır. Hareketin anlamları, isimlerin belirtilmesi gibi bölümlere dikkat edilmesi gerekir. Kamera hareketlerinin nasıl olması gerektiği hakkın da söylemler senaryo da geçmemelidir. Hareketler geniş zaman kipin de yazılmalıdır.
Senaryo yazım kurallarının anlatımın da önemli olan bir hususta senaryo evrelerinin bilinmesi ve buna göre senaryo yazılması gerekmektedir. Bu evrelerin birincisi taslak öykü yani Sinopsistir. Burada kafa da canlanan senaryonun hikayesini kısa bir özet haline getirilmesi gerekir. İkincisi geliştirim senaryosu yani Treatmentdir. Bu kısım öyküye göre daha uzun olmaktadır. Bu metinde olayların birbirine bağlanması esas alınmalıdır.
Üçüncü evre ayrımlama senaryosu evresidir. Bu evrede hazırlanan metin çekime hazır hale getirilmelidir. Son evre ise çekim senaryosudur. Burada da film sahnesine dönüşecek metin hazır olmalıdır. Çünkü yönetmen bu metne göre işlem yapmaktadır.
Senaryo Örnekleri
Senaryo örnekleri Fransız ve Amerikan olmak üzere 2 çeşit format bulunmaktadır. Senaryonun ortaya çıkmasına ait örnek James Cameron tarafından 1984 yazdığı 57 sayfalık ayrımlama senaryosu olarak verilebilir. Film senaryosu ve dizi senaryosu örneklerine gösterime girmiş ve oynanmış tüm eserler örnek olarak verilebilir. Örneğin film olarak Hababam Sınıfı, 8 Mile; dizi olarak da Kurtlar Vadisi, Çocuklar Duymasın dizileri örnek verilebilir.
Bu örnekler senaryo yazmak isteyenler için bir örnek teşkil eder. Ayrıca senaryonun nasıl olduğu ve nasıl yazıldığı hususun da genel bilgiler verir. Bölümlerinin ve kısımlarının nasıl olduğu ve bu ayrımların nasıl yapıldığı gibi farklılıklar saptanabilir. Böylece senaryo yazmak adına genel bir kanı oluşabilir.