Selefilik nedir, selefiler kimdir? Selefilik hakkında bilgiler
Güncelleme Tarihi:
Temelleri İbn-i Teymiye tarafından atılan bir İslâm inanç hareketi olan Selefilik son günlerin merak edilen konuları arasında yer alıyor. Bir mezheb olan selefilik tartışmalı modern İslami hareketlerindendir. Peki, Selefi ne demek, anlamı nedir? Selefilik nedir, Selefiler kimdir? İşte merak edilenler...
Selef, İslam'ın dindar atalarıdır ve genellikle Müslüman topluluğunun ilk üç nesli olarak ifade edilmektedir. Pek çok kaynak, “Vahhabi hareketi” veya “Vahhabi İslam”dan bahsetmektedir. aslında İslami düşüncede daha büyük bir fenomenin bir parçasını temsil etmektedir. Bu da Selefiliktir. Peki, Selefilik nedir, kimler savunur? İşte Selefilik mezhebinin ortaya çıkış hikayesi...
SELEF NE DEMEK?
Selef, "önde olan" anlamına gelir ve geleneksel olarak İslâm Peygamberi, sahabeler ve onları görerek tâbî olanlardan (tâbiîn ve tebeut tâbiîn) oluşan gruba verilen isimdir.
Arapça sıfat Selefi ve Türkçe isim Selefilik, İslam düşüncesinde, İslam'ın tek doğru anlayışı olarak Selefin dindarlığına ve ilkelerine dönüşe özel önem veren bir eğilime atıfta bulunan karmaşık terimlerdir. Tüm Müslüman âlimler selefi rol model olarak görse de çoğunluk, alimlerin yüzyıllar boyunca düşünce ve pratik içinde kabul ettikleri kurumların ve tarihi gelişmelerin İslam'ın meşru ifadelerini temsil ettiğine inanmaktadır.
SELEFİLER NEYİ SAVUNUR?
Selefe yönelim ve spekülatif akıl yürütme yerine Hadise metinsel bağlılık, İbn Hanbel (ö. 855) gibi 9. yüzyıl alimlerinin ehl-i hadis hareketini karakterize etti . Klasik Selefilik, 14. yüzyılda Hanbeli düşüncesinin, özellikle Şam'ın çok etkili Hanbeli âlimi İbn Teymiyye ve onun baş müşaviri İbn Kayyim el-Cevziyye'nin (ö. 1351) ellerinde yeniden dirilişini temsil ediyordu. Her iki bilgin de tartışmalı şahsiyetler olarak kalsalar da, aynı zamanda şüphesiz Sünni İslam'ın en etkili düşünürlerinden ikisi olmuştur.
Selefilikte İslam’ın siyasi bir sistem olarak uygulanması gerektiği fikri, İslam hukukunun hüküm ve yasaların ana veya tek kaynağı olduğu fikridir. Selefi düşüncenin en belirgin yönü, tevhid ilkesini savunma ve şirki (putperestliği) reddetme konusunda katı bir bakış açısıdır. Böylece selefiler, evliyaların kabirlerini ve türbelerini ziyaret etmeyi ve çevrelerini tavaf etmeyi yasaklarlar. Evliyanın şefaatini istemeyi de yasaklarlar, çünkü bu tür davranışlar Allah'tan başkasına tapmakla eş değer kabul edilir ve dolayısıyla şirk sayılır. Selefiler, bidat (yenilik) olarak kabul edilen uygulamalara ve bu tür yenilikleri uygulayan kişilere (örneğin Sufiler) şiddetle karşı çıkarken, Şii gibi sapkın olarak kabul edilen diğer Müslüman mezheplere karşı uyarıda bulunurlar.
Müslümanlar arasında mezheplerin kurulmuş olduğu 8. ve 9. asırların öncesinde yaşayan sahabe, tâbiîn ve tebeut tabiin gibi Müslümanlar "Selef-i Sâlihîn" kabul edilir ve doğru yolda olduklarına inanılırdı.
Selefçiliğin hadisçilerin temsil ettiği bir ekol olması, katı nakilci tavrı, dini anlayış ve problem çözümünde kıyas ve re'y gibi aklî metodlara itibar etmemesi ile farklılaşır. Hanbeliliğin de kurucusu olan İmam Ahmed bin Hanbel ile ilk devresini yaşayan Selefilik, Harranlı İbn-i Teymiyye ile ikinci aşamasını geçirdi.
Günümüzde de devam eden üçüncü kuşağın öncüsü, 18. yüzyılın başında doğmuş olan Muhammed bin Abdülvahhab'dır. Selefîlik, günümüzde çoğu kez Hanbelî ekolünden Muhammed bin Abdülvahhab'ın öğretilerini benimseyen ve İslâm coğrafyasında karşıtları tarafından yaygın şekilde Vahhâbîlik olarak tanımlanan inanç sistemine mensup kişileri tanımlamak için kullanılmaktadır.[1] Bugün Selefîler'in en yoğun olduğu bölge Suudi Arabistan'dır.