SEL

Normal dediğime göre, “bir de normal olmayanlar var” sonucu otomatikman çıkıyor.

“Peki kim onlar? Ve neden bu olumlu ruh haline giremiyorlar? Neden normal dışı oldukları iması yapıyorsunuz?” dediğinizi duyar gibiyim...

Öyle diyorum çünkü bahar yaz ayları aynı zamanda sınav stresinin tavan yaptığı zaman dilimine denk geliyor. Normal olmayanlar da lise, üniversite vb. gibi sınavlara hazırlanan çocuklar, gençler ve onların ebeveynleri oluyor. Bu süreçte olanların hiç bir duygularının, ruh durumlarının, hatta fiziksel hallerinin normal olamayacağına inanıyorum.

Şu aralar, bu dönemden geçen kimi görsem muhabbet tek: Sınav, test, çatışma, aile içi huzursuzluk, yoldan çıkmış çocuklar, eziyet eden hocalar, birbirine girmiş karı-kocalar, kifayetsiz sistem vb.

Mesajlar, soru soranlar... Herkeste bir bunalım, bir sıkıntı, asabiyet, umutsuzluk, şuursuzluk. Kazanma hırsı ile kavrulan beyinler, yürekler.

Tek odak;

- Kaç yaptın, o kaç tutturdu, kaçıncı oldu?
- Bu kaç puana tekabül eder, nereyi kazanır?

Bazı okullarda beden, müzik, resim dersi yapılmadığı, çocukların tamamen test skoruna göre neredeyse ruhen kırbaçlandığını, ailelere neredeyse psikolojik işkence tadında baskılar yapıldığını duyuyorum.

Bu kadar strese, baskıya can mı dayanır?..

Evlerde iki lokma huzurlu lokma yiyen yok. Herkes birbirine bilenmiş. Analar, babalar didişiyor. Çocuklarla beraber psikiyatrların, psikologların kapısı aşındırılıyor. Sanki sırat köprüsü geçiliyor!
Büyük küçük çocuklarda eğitim, sınav ve ne yazık ki okul alerjisi oluşmuş durumda. Evlerden “ben okula gitmek istemiyorummmm” diyen çocuk feryatları yükseliyor.

Daha önce de yazmıştım, hep de yazacağım. Lütfen bi duralım, bi kendimize gelelim anneler, babalar ve eğitmenler...

- Ne yapalım sistem böyle...
- Ben ister miyiz böyle olsun, lakin yine de yarışta olmak şart!
- Siz öyle diyorsunuz ama bakın yine de iyi yerlere gelenler, iyi para kazananlar hep iyi okullardan

Deyip sıyrılmayalım...

Çünkü öyle değil... İyi yerlere gelenleri diplomaları değil, kendi sosyal ve duygusal kapasitelerinin yüksekliği oralara taşıyor. Hatta diplomasızları da... Duydunuz değil mi, Google’da çalışanların yüzde 14’ü diplomasız çalışanlardan oluşuyor.

İyi ezberlediği ya da ezberlettirildiği için testlerden yüksek puanlar alıp, iyi okullara kapağı atmış ama duygusal ve sosyal zekası gelişmemiş, idrak kanalları tıkanmış, ruhu örselenmiş, psikolojisi sakatlamış profillerin hiç ama hiç başarı şansı yok bilesiniz. Hele bundan sonra hiç...

Siz siz olun ille bir akıntıya kapılacaksanız, SEL’e kapılın...

Çocukları, kendinizi bile bile “ruhsal engelli” yapmayın! Daha iyi gelecek için sağlıklı nesillere ihtiyacımız var...

SEL ne demek?

SEL, Social and Emotional Learning’den geliyor. Türkçesi Sosyal ve Duygusal öğrenme.

SEL, bireyin kendisini, başkalarını, kısacası onu çevreleyen tüm koşul ve ilişkileri etkin yöneterek iş görme becerisine odaklanıyor. Bu tür yaşamsal becerilerle (life skills) öğrenme sürecine deniyor.

SEL, empati, sempati gibi başkalarını, ihtiyaçlarını daha iyi anlamayı, duyguları yönetebilmeyi geliştirdiği için her seviyede olumlu ilişkiler geliştirilebilmesine yardımcı oluyor.

SEL, aynı zamanda etik, ahlaki değerlerin gelişmesini, insanların daha yapıcı ve çözümcü tutumlar benimsenmesini sağlıyor.

1990’da Daniel Goleman’ın hayatımıza kattığı “Duygusal Zeka” sonrasında “Sosyal Zeka” ile birleşince SEL diye kısaltılan ve yeniçağın öğrenme yetkinliği olarak kabul edilen SEL’in 15 alt yetkinliği var:

Sosyal ve Duygusal Öğrenme Yetkinliğinin gelişmesi için gereken temel yetkinlikler:

1- Kendisinin ve başkalarının duygularının farkında olmak
2- Yüksek dozdaki, güçlü negatif ve pozitif duyguları yönetmek
3- Güçlü yönleri ve ihtiyaç alalarını fark etmek
4- Çok sıkı dinleyici olmak ve net, yalın iletişim yapmak (yazılı, sözlü, görsel)
5- Diğerlerinin bakış açılarını kavrayıp, duygularını algılamak
6- Başkalarına ve kendine saygı duymak, farklılıkları hoşnutlukla karşılamak
7- Problemleri doğru tanımlayabilmek, anlamak
8- Pozitif ve gerçekçi hedefler koymak
9- Sorun çözmek, karar almak ve planlama yapmak
10- Diğer insanlara yaklaşmak ve olumlu ilişkiler geliştirmek
11- Akranlarının, yakınlarının negatif, olumsuz baskılarına direnmek
12- İşbirlikçi, müzakereci, çatışma çözücü ve şiddet karşıtı olmak
13- Grup çalışmalarına etkin biçimde katılmak
14- Yardım almak ve yardım etmek
15- Etik duruşa ve sosyal sorumluluğa sahip olmak

Çocuklarınızın ille yüksek test sonucu almasını istiyorsanız, yukarıdaki 15 soruluk mini testi yapın derim. Hatta kendinize de uygulayın.

İnanın yukarıdaki 15 maddeden geçer not alana ne diploma lazım ne de başka bir dış kaynak, destek... Bu 15 maddeyi iyice bellemiş, uygulayabilenler, önde, arkada, üstte, altta, yanda bir sürü köstek dahi olsa her türlü başarıyı eninde sonunda yakalıyor...

Şöyle bir bakın etrafınızdaki başarılı ve başarısızlara, hak vereceksiniz...

İyi ve akıllı insan olmak için diplomaya gerek yok!