Savcının görevleri nelerdir? Kısaca kıdemli, nöbetçi ve baş savcının görevleri

Çeşitli suçlara karşı devletin en önemli mekanizmaları arasında savcılık gelir. Aynı zamanda kariyer yapılabilecek bir meslek olduğunu da bilmek gerekir.

 Savcının Görevleri Nelerdir?

 Savcı, şikayet, ihbar ya da farklı bir kanal aracılığı ile kanuna aykırı bir durum tespit ettiğinde, konuyu hukuk çerçevesinde inceleyerek, soruşturma ve araştırma yapan kişidir. Savcılar, kanunlarda kamu davası açılmasının gerekli olduğu hallerde, şikayet olmasa bile araştırma ve soruşturma yapabilir. Savcıların başlıca görev ve sorumlulukları ise şunlardır;

Dava konusu ile ilgili taraflar aracılığı ile kanıtların toplanmasını sağlamak,

İddianame hazırlamak,

Kasten adam öldürmek ya da taksirle adam öldürmek gibi durumlarda ölen kişilerin adli muayenesini yakından takip etmek,

Mağdurların ya da kamunun haklarını büyük bir titizlikle savunmak.

Savcı Olmak İçin Gerekenler

 Türkiye’nin yasal rejiminde birkaç farklı savcı çeşidi vardır. Bunlardan ilki ve en bilineni ise, cumhuriyet savcılarıdır. Bir kişinin cumhuriyet savcısı unvanını alabilmesi için üniversitelerin 4 yıllık Hukuk Fakültesini tamamlaması gerekir. Adalet Bakanlığı ve ÖSYM’nin ortaklaşa bir şekilde düzenlediği sınavda başarılı olan hukuk mezunları, öncelikle stajyer savcı olarak çalıştıktan sonra asli görevli olarak atanır. İl ya da ilçe cumhuriyet savcıları ise, yeteneklerine ve mesleki ilerleyişlerine göre Yargıtay gibi kurumlarda da çalışabilir. Diğer bir savcı çeşidi ise, Danıştay savcılığıdır.

 Danıştay savcısı olmak isteyen kişilerin öncelikle İktisadi ve İdari Bilimler, İktisat ve Maliye ya da Hukuk Fakültesi gibi fakültelerin 4 yıllık öğretim programlarını tamamlaması gerekir. İlgili bölümlerden mezun olan kişiler, ÖSYM ve Adalet Bakanlığı tarafından hazırlanan sınavdan başarılı olduktan sonra da stajyer idari hakim olarak görev yapar. Gerekli şartları yerine getirdiği zaman idari hakim olarak görev yapar. İdari yargı alanında yeterli mesleki gelişime ve yeterli tecrübeye sahip olduktan sonra ise Danıştay savcısı unvanı ile atanır.

 Savcı, suç haberinin kendisine ulaşması sonucunda devlet adına araştırma ve soruşturma faaliyetinde bulunur. Bunun yanında mahkemelerin verdiği kararları yerine getirmek, kamu davasının açılmasını gerektiren şartlar ortaya çıktığı zaman dava açmak ve yürütmekle ilgilenir. Aynı zamanda savcılar, kanunla kendisine verilen diğer görevleri yapması halinde yürütme erki içinde yer alan bir devlet memuru olarak tanımlanabilir.

 Savcılık Teşkilatı

 Savcılık kurumu, yürütme içinde yer alan savcılık idari bir görevdir. Savcılar da hukuki statü açısından devletin bir ajanı konumundadır. Her asliye ceza mahkemesinin yargı çevresinde bir Cumhuriyet Başsavcısı ve gerektiği kadar da Cumhuriyet Savcısı yer alır. Ağır ceza mahkemesi, asliye ceza mahkemesinin bir dairesi olduğu için ayrıca bir savcılık teşkilatı kurulmamıştır. Dolayısı ile ağır ceza mahkemesi yanında bulunan savcılık, aynı zamanda ağır ceza mahkemesinin de savcılığı olur. Sulh ceza mahkemelerinin savcılık teşkilatı da o yer asliye ceza mahkemesinin yanında yer alan savcılık teşkilatıdır.

 İl ve ilçe Cumhuriyet Başsavcı vekilleri atanması yetkisi ise, gerekli görülen yerlerle sınırlı olacak şekilde ve Adalet Bakanlığı’nın önerisi üzerine, HSYK’ye verilir. Ağır ceza mahkemesin Cumhuriyet Başsavcısının, Cumhuriyet Başsavcı vekilleri, Cumhuriyet Savcıları ile bağlı birimler, ağır ceza mahkemesinin yargı çevresinde görevli olan Cumhuriyet Başsavcıları, asliye ceza mahkemesi Cumhuriyet Başsavcısının ise o yer yargı çevresinde görev yapan Cumhuriyet savcıları üzerinde denetim ve gözetim yetkilerini gerçekleştireceği hükme bağlanmıştır.