Satirik Şiir Nedir Ve Özellikleri Nelerdir? Satirik Şiir Konusu Ve Örnekleri

Satirik şiir kavramına gerek günlük hayatımızda gerekse eğitim hayatımızın edebiyat derslerinde sıklıkla karşılaşmışızdır. Özellikle de şiir konusuna meraklı olan bireyler satirik şiir örneklerini iyi bilmektedir. 

 Satirik Şiir Nedir? 

 Edebiyatın önemli bir parçası olan satirik şiirin ne olduğunu anlayabilmek için öncelikle edebiyatın en küçük yapı taşı olan şiir kavramını bilmek gerekmektedir. 

 Şiir, dilin ses estetiği, ses sembolizmi, ölçü, ritmik özelliklerini kullanan düz kelime anlamına ek olmak üzere veya yerine anlamlar oluşturmak amacıyla meydana getirilen edebiyat türüne denmektedir. 

 Edebiyatımızda şiir konusu Sümerlerin Gılgamış destanına kadar uzanmakta ve dolayısıyla da köklü bir tarihe sahip olmaktadır. Şiir yazınsal bir anlatım olarak düz yazı sayılmamaktadır. Şiir ölçülü uyaklı meydana getirilebileceği gibi özgür de üretilebilmektedir. 

 Şiir okurda estetik duygular uyandırırken duygu, düşünce, özlem ve yaşantı birikimlerinden beslenmektedir. Kelimeler ise sözcük anlamlarının dışına çıkarak farklı anlamlarda şiir eserlerinde kullanılabilmektedir. Ritim, imge, simge ve uyumlar şiir içerisinde yer alarak söz sanatlarının da yardımıyla özel bir dil oluşturularak üretilir. Günümüzde ve tarihte çok çeşitli şiir kategorileri bulunmaktadır. Satirik şiir de bu gruplardan sadece bir tanesidir. 

 Satirik şiir eleştirici bir anlatımı olan şiir türleri içerisinde yer alan edebiyat ürününe verilen isimdir. Burada bahsedilen eleştiri konusu kişi, olay ya da durumu iğneleyici kelimelerle ve alaycı ifadelerle eleştirmektir. 

 Satirik şiirde didaktik şiir özellikleri de görülmektedir. Dolayısıyla satirik şiir didaktik şiir içerisinde de incelenmektedir. Satirik şiirin didaktik şiirden ayrı bir kategoride sınıflandırılmasının nedeni ise eleştirinin açık bir şekilde yapılmasıdır. 

 Satirik Şiirin Özellikleri Nelerdir? 

 Satirik şiirin özellikleri aşağıda şöyle sıralanmıştır: 

Eleştirel bir anlatım söz konusudur. 

Eleştiri açık bir şekilde yapılmaktadır. 

Özellik olarak didaktik şiirlere benzemektedir. 

Alaycı ifadeler kullanılmaktadır. 

İğneleyici kelimelere yer verilmektedir. 

Eğlenceli ve anlamlı yönleri bulunmaktadır. 

Çevrede yer alan nesneleri ya da bireyleri konu olarak ele alır. Daha çok bu olguların gülünç taraflarıyla ilgilenir. 

Satirik şiirler bu gülünç tarafları kötülemektedir. 

Özellik olarak konu hakkında bilgi vermeyi de amaçlamaktadır.

 Satirik şiir divan edebiyatında hiciv olarak bilinmektedir.

 Satirik şiir halk edebiyatında ise taşlama olarak değerlendirilmektedir. 

Yeni Türk edebiyatında satirik şiir yergi anlamına gelmektedir. 

Edebiyatımızda Pir Sultan Abdal, Cahit Sıtkı Tarancı ve Tevfik Fikret gibi çok sayıda satirik şiir yazan şairimiz bulunmaktadır. 

Satirik Şiir Konusu ve Örnekleri 

 Satirik şiirlerin konusu çevredeki nesneler ve kişilerin gülünç yönleridir. Bu yönleri konu olarak ele alırken eleştirel, yeren ve kötüler şekilde ele almaktadır. 

 Kısacası satirik şiir olay, olgu, kişi ve nesneyi konu olarak ele alabilir. Fakat bu olguları alaycı bir şekilde kötüleyerek yererek eleştirerek ifade eder. 

 Yahya Kemal Beyatlı'nın bir şiir olan satirik şiir örneği: 

 Bir arzuhal yazsan makama varsan

 Ağlasan derdini davanı sorsan

 Ağır hasta olsan hekime varsan

 Yarana bir ilaç sürmez parasız 

 Burada eleştirilen konu ağır hasta bile olunduğunda ve doktora gidildiğinde hekimlerin parasız iş yapmamasıdır. Görüldüğü gibi bu satirik şiirde de eleştiri ön plandadır. 

 Orhan Veli Kanık’ın cımbızlı şiir satirik şiir örneğidir. Bu şiir ise şöyledir: 

 Ne atom bombası

 Ne Londra Konferansı

 Bir elinde cımbız,

 Bir elinde ayna;

 Umurunda mı dünya