Şart kipi nedir? Şart kipinin olumlu ve olumsuz cümleleri ve örnekleri ile konu anlatımı
Güncelleme Tarihi:
Cümle içerisinde yer alan fiillerin hangi zaman diliminde ve hangi koşullarda yapıldığını bildiren eklere kip denir. Kipler, haber ve dilek kipleri olmak üzere iki ana başlıkta toplanır. Dilek kipleri de, gereklilik, emir, istek ve dilek - şart kipi olarak dörde ayrılır. Şart kipi nedir? Olumlu, olumsuz ve soru cümlelerinde şart kipi nasıl kullanılır detayları ile derledik.
Dilek şart kiplerine örnekler: 1- Gel (Emir kipi) 2- Gelmelisin (Gereklilik kipi)
3- Geleyim (İstek kipi) 4- Gelse (Dilek - şart kipi)
Bir eylemin ancak belli başlı koşulların yerine getirilmesiyle gerçekleşebileceğini anlatan eklere şart kipi denir. Şart kiplerinin kullanıldığı cümlelerde genellikle bir fiil ve bir fiilimsi kullanılır.
Örnekler:
1- Onu görsem içimden geçen her şeyi anlatacağım.
Görsem - Görmek fiiline getirilen -se eki şart kipidir. Cümlede ''görsem'' kelimesi fiilimsi ''anlatacağım'' sözcüğü ise fiil olarak kullanılmıştır.
2- Aradığım kitapları bulsam mezuniyet projesini yazmaya başlayacağım.
Bulsam - Fiilimsi
Başlayacağım - Fiil
3- Nerede olduğunu bilsem hemen yanına gideceğim.
Bilsem - Fiilimsi
Gideceğim - Fiil
4- Bütün dünya bir araya gelse yine de kararımdan vazgeçmem.
Gelse - Fiilimsi
Vazgeçmem - Fiil
5- Yazdıklarını bir dergiye göndersen bence kesin yayımlarlar.
Göndersen - Fiilimsi
Yayımlarlar - Fiil
Not: Bir cümle içerisinde birden fazla şart eki almış kelime bulunabilir.
Örnek Cümleler:
1- Ekmeği azaltsan ya da tamamen kessen, kısa sürede zayıflarsın.
''Azaltsan'' ve ''Kessen'' - Şart eki almış - Fiilimsi
Zayıflarsın - Geniş zaman eki almış - Fiil
2- Yetkili biriyle görüşsen ya da birine danışsan, konuyla ilgili bilgi sahibi olabilirsin.
'Görüşsen'' ve ''Danışsan'' - Fiilimsi
Olabilirsin - Fiil
Şart Kipinin Olumlu ve Olumsuz Cümleleri ve Örnekleri ile Konu Anlatım
A - Olumlu Cümlelerde Dilek - Şart Kipi
1- Sen de bizimle müzeye gelseydin Antik Romadan kalma heykelleri görebilirdin.
Gelmek - Gelseydin
2- Yanlış insanlarla arkadaşlık yaparsan ileride çok pişman olursun.
Yapmak - Yaparsan
3- Bana okuduğun son kitaplardan birkaçını önerirsen çok mutlu olurum.
Önermek - Önerirsen
4- Bu hafta sonu yanıma gelirse ona büyük bir sürpriz yapacağım.
Gelmek - Gelirse
5- Büyüklerinin öğütlerini dinlemezsen yanlış kararlar alabilirsin.
Dinlemek - Dinlemezsen
6- Duvarları sarıya ya da beyaza boyarsan odan daha aydınlık olur.
Boyamak - Boyarsan
7- Söylediklerimi ciddiye almazsa kendi kaybeder.
Almak - Almazsa
B - Olumsuz Cümlelerde Dilek - Şart Kipi
1- Yeteri kadar çalışmazsan istediğin üniversiteyi kazanamazsın.
Çalışmak - Çalışmazsan
2- Bu şekilde davranmaya devam ederse çok yakın bir zamanda etrafında kimse kalmayacak.
Devam etmek - Devam ederse
3- Bir kişinin söylediği bir yalanı yakalarsam bir daha onunla asla görüşmem.
Yakalamak - Yakalarsam
4- Eğer evlilik yıl dönümümüzü unutsaydım bana demediğinizi bırakmazdı. Unutmak - Unutsaydım
5- Hayatına çekidüzen vermezse onunla arkadaşlığımı bitireceğim.
Vermek - Vermezse
C - Soru Cümlelerinde Dilek - Şart Kipi
1- Teklifini kabul etmezse ne yapmayı düşünüyorsun?
Etmek - Etmezse
2- Verdiği sözü tutmazsa onunla yeniden görüşecek misin?
Tutmak - Tutmazsa
D- İstek Cümlelerinde Dilek - Şart Kipi
1- Bahar gelse, doğa uyansa, çiçekler yeniden açsa...
2- Sevgilim yanıma gelse, bu hasret artık son bulsa...
3- Keşke hemen yargılamak yerine beni bir dinlesen...
4- İnadı bıraksa da artık yanımıza taşınsa...
5- Keşke evde kalmak yerine o da bizimle gelseydi...