Güncelleme Tarihi:
Şarapnel ismi, İngiliz bir subay olan Shrapnel'den gelir. Shrapnel topçu bir asker olmasının yanı sıra, şarapnel isimli cephaneyi geliştirdiği için oldukça önemli bir şahıstır. Bu bakımdan, şarapnel kelimesinin kökeni İngilizcedir.
Şarapnel Nedir?
Pek çok silahla birlikte kullanılabilen şarapnel, patladığında etrafa küçük parçacıklar saçılmasına neden olan bir tür cephanedir. Barutla yüklenmiş pek çok küçük ve miskete benzer parçacığa sahiptir. Bu nedenle ateşlendiği zaman patlayarak içindeki parçacıkları oldukça hızlı şekilde etrafa saçar.
Şarapnelden saçılan parçalar sıradan kurşunlara göre daha ciddi hasar bırakır. Bunun sebebi, momentumun küçük parçalara aktarılmasıyla birlikte hız kazanmalarıdır. Oldukça hızlı şekilde saçılan parçalar sahip olduğu enerjileri aktarırken dayanıklı ve sert maddeleri bile parçalayabilir. İnsanlar için can kaybına neden olabilecek kadar tehlikeli bir maddedir.
İngilizcede şarapnel anlamına gelen shrapnel kelimesi, parça tesirli top mermisi anlamına sahiptir. Bu nedenle şarapnelin adı ve anlamı birbiriyle uyumludur. Etkilerini etrafa yaydığı parçacıklarla gösterdiğinden dolayı anlam kazandığı için hem Türkçe hem İngilizce haliyle kullanılabilmektedir. Ancak TDK'ye göre doğru kullanımı shrapnel değil şarapneldir.
Şarapnel Ne Anlama Gelir?
El bombası, bomba, roket veya top mermilerinde kullanılabilen şarapnel, baruttan yapılan bir cephanedir. Bir fünyeyle beraber havada ateşlenme özelliği bulunmaktadır. İnce çeperli olduğundan dolayı patlaması ve içindeki kurşun bilyeleri etrafa yayması oldukça hızlı şekilde gerçekleşir. Tamamı küçük olduğu için yayılan parçalar tabanca kurşunlarına göre daha hızlı olduğu için şarapnelin vereceği hasarlardan kaçmak oldukça zordur.
1803 yılında icat edilerek kullanıma başlanan şarapnel, öncelikle askeri okullarda kullanılmıştır. Askeri eğitimleri tamamlandıktan sonra savaşlarda yer almaya başlamıştır. Daha geniş alanda daha çok hasar bıraktığından dolayı uzun süre kullanımda kalmıştır. Sonrasında çeşitli geliştirmelere uğrayarak askeriyede önemli bir alan kazanmıştır. İlk kullanımı 1806 - 1812 yılları arasında gerçekleşen İspanya Savaşı'dır.
Şarapnel Parçası Ne Demek?
Ateşlenen ve saçılma yapan şarapnelden çıkan küçük parçalara şarapnel parçası denir. Ciddi hasarlar bırakabilen bu parçalar, şarapnelin içinde yer alan kurşun misketlerdir. Boyları küçük olduğu gibi sayıları oldukça fazladır. Bu nedenle bir şarapnelin patlaması ciddi can kayıplarına neden olabilmektedir.