Saltanat Nedir Ve Ne Zaman Kaldırılmıştır? Saltanatın Kaldırılması Tarihi, Nedenleri Ve Sonuçları

Osmanlı Devleti, kurulmuş olduğu coğrafyada her zaman güçlü bir devlet olmayı benimsemiştir. Kurulduğu günden itibaren hem sınırları içerisinde hem de sınırları dışında birçok topluluğa hükmetmeyi bilmiştir. Tabi böyle bir devleti kontrol etmek için sağlam bir yönetim biçimi gerekmektedir. Osmanlı Devleti'nin kullandığı ve benimsediği yönetim şekli ise saltanat olmuştur.

Saltanat Nedir ve Ne Zaman Kaldırılmıştır?

Saltanat, kelime anlamı olarak padişahlık veya hükümdarlık olarak tanımlanabilir. Osmanlı Devleti açısından bakıldığında saltanatın bir yönetim şekli olduğu görülür. Bu yönetim şeklinde sahip olunan hükümdarlık babadan oğula geçmekteydi. Buna göre tahtın sahibi padişah ve ailesi oluyordu. Tahta sahip olan kişi ülkenin de tek yöneticisi olarak varlığını korumuştur.

Saltanata uygun olarak yönetilen Osmanlı Devleti'nde kullanılan yönetim şekli normal şartlarda kabul gören bir yönetim olmuştur. Yani ülkenin sahibi padişah olduğu için padişahtan sonra başa geçecek kişi padişahın oğlu olmaktaydı. Bu açıdan bakıldığında saltanatın uygulanmasının hiçbir sakıncası yoktur gibi görülebilir. Ancak, yeni düşüncelerin ve ilkelerin ortaya çıkışı saltanata olan bakışı değiştirmiştir.

Saltanat, zaman geçtikçe işlemez bir hale gelmiştir. Bunun nedeni ise Cumhuriyet'in benimsenmesi ve değişmez ilkelerin kabul edilmesidir. Cumhuriyet'in ilan edilmesi yaklaştıkça saltanatla ters düşen düşünceler ortaya çıkmıştır. Bu şartlarda saltanatın devam etmesi mümkün olmamıştır ve 1 Kasım 1922 tarihinde saltanatın kaldırılması gerçekleşmiştir.

Saltanatın Kaldırılması Tarihi, Nedenleri ve Sonuçları Nelerdir?

23 Nisan 1920 yılında TBMM açılmış ve yeni Türk devletinin temelleri atılmaya başlanmıştır. Yeni Türk Devleti, bağımsız ve demokratik bir yapıyla oluşturulmuştur. Bu devletin yönetim şeklide demokratik olmak zorundaydı. Ancak, Osmanlı Devleti'nde egemenlik anlayışı saltanat üzerine kurulmuştu.

Saltanat anlayışını yıkmak kolay olmasa da yeni düzende saltanat ile devam edilmesi mümkün değildi. Bundan dolayı saltanatın kaldırılma süreci başlamıştır. 1 Kasım 1922 tarihine gelindiğinde ise saltanatın kaldırılması kesinleşmiştir ve karar alınmıştır. Köklü bir geçmişi olan saltanat zorda olsa ortadan kaldırılmıştır.

Saltanatın Kaldırılmasının Nedenleri

Saltanatın kaldırılması gerektiği düşüncesi yeni Türk devletinin her zaman gündeminde olmuştur. Saltanatın sahip olduğu özellikler milli iradeye ters düştüğü için bu yönetim biçimiyle devam etmek doğru olmazdı. Birçok neden ortaya çıkınca saltanatın kaldırılması zorunlu hale gelmiştir.

1- Saltanatın ulusal hakimiyet ile zıt olması.

2- Padişahın ve İstanbul Hükümeti'nin milli direnişe karşı olması.

3- Ülkede bulunan iki yönetimin fikirlerinin birbiriyle bağdaşmaması.

4- TBMM Hükümeti'nin, İtilaf devletlerine karşı kesin bir zafer elde etmesi.

Saltanatın Kaldırılmasının Sonuçları

Saltanatı kaldırmak sanıldığı kadar kolay bir iş değildi. Halkın alışmış olduğu bu yönetim biçimi yıllar boyunca benimsenmiştir. Yeni gelecek olan yönetim biçimini halka kabul ettirmeden hayata geçirmek mümkün değildi. Saltanatın kaldırılması ile birlikte birçok sonucun ortaya çıkması geç olmamıştır.

1- Milli egemenliğin gerçekleşmesi yolunda ciddi bir adım atılmıştır.

2- Din ve devlet işlerinin ayrılması sağlandı. Laikliğe geçilmiş olundu.

3- Osmanlı'nın yıllar boyu süren saltanatı sona erdi.

4- Son Osmanlı padişahı olan Vahdettin ülkeyi terk etmek zorunda kaldı.

5- Cumhuriyet'in ilan edilme süreci hızlandı ve daha ciddi adımlar atıldı.

6- Yeni Türk devletinin sahip olduğu fikirler net bir şekilde ortaya koyulmuş oldu.

7- Halkta huzursuzluk çıkmaması için 20 Kasım 1922 tarihinde, Osmanlı hanedanından olan Abdülmecid halife ilan edilmiştir.