Sakıp Sabancı
Güncelleme Tarihi:
Kimilerine göre ’paranın baronu’, kimilerine göre zenginliği sevdiren adam’ kimilerine göre ise iyi bir oyuncu; ama bir gerçek var ki ülkemizin yetiştirdiği hayırsever, en güleç yüzlü, girişken ve sosyal, toplumun en çok ilgiyle izlediği medyatik sanayici, işadamı.
SAKIP SABANCI FOTOĞRAFLARI İÇİN TIKLAYIN
7 Nisan 1933 tarihinde Hacı Ömer Sabancı (1906-1966) ve Sadıka SabancıÂ(1910-1988)'nın ikinci çocuÄŸu olarak Kayseri'nin Akçakaya köyünde doÄŸdu.Â
KardeÅŸleri Ihsan (1931-1979), Hacı (1935-1998), Åževket, Erol ve ÖzdemirÂ(1941-1996) Sabancı'dır.
IÅŸ hayatına, Akbank’ta "stajyer memur" olarak baÅŸladı. Bankada yazı makinesi, hesap makinesi kullanmayı, tahsil fiÅŸi, tediye fiÅŸi ve makbuz kesmeyi öğrendi. 1948 yılında ilk kez Istanbul'a geldi, Sirkeci'deki Özipek Palas Oteli'nde kaldı. Üç yıl üstüste zatürre hastalığı geçirmesi nedeni ile liseyi bitiremeden okuldan ayrıldı (1950) ve aynı yıl kurulan Bossa Un Fabrikası'nda veznedar oldu; ardından da fabrikanın ticaret müdürü oldu (1955). Teyzesinin kızı Türkan Civelek ile evlendi (1957); Bossa Tekstil Fabrikasında Genel Müdür Yardımcısı olarak görev yapmaya baÅŸladı.Â
1964 yılındaÂbüyük kızı Dilek dünyaya geldi ve aynı yıl Adana Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu BaÅŸkanı oldu.ÂBabası Hacı Ömer Sabancı Istanbul'da vefat etti; Türkiye'deki ilk poliester elyaf ve iplik fabrikası Sasa kuruldu (1966).ÂKardeÅŸleriyle birlikte Hacı Ömer Sabancı Holding A.Åž.'yi kurarak Yönetim Kurulu BaÅŸkanı oldu (1967).ÂIkinci çocuÄŸu Metin dünyaya geldi (1970). Zihinsel özürlü olarak dünyaya gelen Metin Sabancı'nın tedavisi için Amerika ve Avrupa'da pekçok hastane ve doktora baÅŸvuruldu. Tamamen iyileÅŸme olanağı olmayan bu hastalıktan muzdarip pek çok gence yardım için 1976 yılında Erol Sabancı Spastik Çocuklar Tedavi ve EÄŸitim Merkezi ile 1996 yılında Metin Sabancı Spastik Çocuklar ve Gençler EÄŸitim Ãœretim ve Rehabilitasyon Merkezi kuruldu. 1973 yılında küçük kızı Sevil dünyaya geldi.
O sırada Sabancı Holding Genel Koordinatörü olarak görev yapan Türkiye Cumhuriyeti eski CumhurbaÅŸkanı Turgut Özal'ın ısrarı üzerine Sabancı Holding Istanbul'a taşındı (1974). Anne Sadıka Sabancı'nın bütün malvarlığını bağışlaması ve Sabancı kardeÅŸlerin katkılarıyla Hacı Ömer Sabancı Vakfı ’Vaksa’ kuruldu. Vakıf bugün, toplam 53 yerleÅŸim merkezinde 112 kalıcı esere sahip, Türkiye'nin en büyük aile vakfıdır. Izmit Köseköy'de Lassa (Brisa) daha sonraki yıllarda da Türk sermayesi ile yurtdışındaki ilk banka olan Akınternational BankÂ(Sabancı Bank Plc.) Londra'da kuruldu (1981) ve Sakıp Sabancı Amerika'da Houston'da ilk kez kalp kapakçığı ameliyatı oldu.Â
1984 yılında EskiÅŸehir Anadolu Universitesi tarafından ’onursal doktora’ ünvanı verildi; aynı yıl Stockholm'de Uluslararası Ticaret Odası Kongresi'nde Türkiye'yi temsil etti. ABD eski BaÅŸkanı Jimmy Carter ve eÅŸi, Sakıp ve Türkan Sabancı'yı Emirgan'daki evlerinde ziyaret etti; Türk ekonomisindeki geliÅŸmeleri, Avrupa'daki uluslararası firmaların ve bankaların temsilcileri ile Türkiye ile iÅŸ yapan Isviçre bankaları ve Isviçre firmalarının temsilcilerine aktarmak amacıyla Isviçre-Türk DerneÄŸi'nin Cenevre'de düzenlediÄŸi toplantıya konuÅŸmacı olarakÂkatıldı; ilk kitabı ’IÅŸte Hayatım’ yayınlandı; Mimar Sinan konusunda Fransa'nın ünlü Sorbonne Ãœniversitesi'nde konferans verdi (1985). Ertesi yıl, TÃœSIAD'ın Yönetim Kurulu BaÅŸkanı oldu. 1987 yılında, ÅŸimdi Belçika Kralı olan Prens Albert Istanbul'a gelerek, Sakıp Sabancı'ya Emirgan'daki evi Atlı Köşk'te "Belçika Kraliyet NiÅŸanı" takdim etti; TÃœSIAD Yüksek IstiÅŸare Konseyi BaÅŸkanı oldu ve eÅŸiyle birlikte ABD BaÅŸkanı Ronald Reagan ve eÅŸini Beyaz Saray'da ziyaret etti. 1988’de aynı ziyaretini ikinci kez yaptı.
1989 yılında babası Hacı Ömer Sabancı zamanında toplanmaya baÅŸlanan Resim ve Hat koleksiyonlarının sergilenmesi için SSCB Kültür Bakanlığı'nın daveti üzerine Moskova'da bir sergi açıldı. Bu sergi, sonraki yıllarda dünyanın en önemli müzelerinde segilenecek "Altın Harfler: Sabancı Ãœniversitesi Sakıp Sabancı Müzesi'nden Osmanlı Hat-Resim Koleksiyonu Sergisi" için bir mihenk taşı oldu.ÂAmerika'da Houston'da ikinci kez kalp ameliyatı oldu. Japon hükümeti tarafından Sakıp Sabancı'ya "Kutsal Hazine Altın ve Gümüş Yıldız NiÅŸanı" takdim edildi (1992).Â
1993 yılında, 1988’de temeli atılan Sabancı Center, 1994’te Japon Toyota ve Mitsui ile yüzde 50/50 ortak olarak Türk otomotiv sanayiine yeni bir pencere açacak Toyotasa fabrikası Adapazarı'nda açıldı. KardeÅŸi Özdemir Sabancı elim bir saldırıda hayatını kaybetti (1996). Türkiye Cumhuriyeti CumhurbaÅŸkanı tarafından "Devlet Ãœstün Hizmet Madalyası" ile onurlandırıldı;ÂDünyaca ünlü gıda devi Fransız Danone ile yüzde 50/50 ortaklıkla Danonesa kuruldu. Fransız Hipermarket zinciri Carrefour ve Sabancı ortaklığı ile Carrefoursa Hipermarket Zinciri kuruldu (1997). "Altın Harfler: Sabancı Ãœniversitesi Sakıp Sabancı Müzesi'nden Osmanlı Hat-Resim Koleksiyonu Sergisi" New York'ta Metropolitan Müzesi'nde sergilendi. Böylece Metropolitan Müzesi'nde sergilenen ilk özel koleksiyon ünvanına sahip oldu (2000 yılında da Paris'te Louvre Müzesi'nde sergilendi); Du Pont firması ile ortaklaÅŸa Arjantin ve Brezilya'daki endüstriyel iplik ve kord bezi fabrikaları satın alındı veÂKardeÅŸi Hacı Sabancı vefat etti (1988).
Sabancı Üniversitesi Istanbul’da açıldı; Çukurova Üniversitesi tarafından onbirinci onursal doktorasını aldı (1999). Sakıp Sabancı ve ailesi ABD Başkanı Bill Clinton'ın davetlisi olarak Beyaz Saray'a gittiler. Fransız Hükümeti,"Altın Harfler" koleksiyonunun Louvre Müzesi'nde sergilenmesini gerçekleştirerek Fransız-Türk kültür ilişkilerine yaptığı katkılar ve Fransa'nın önde gelen şirketlerinden Danone, Carrefour ve BNP ile sürdürdüğü başarılı ortaklıklarından dolayı, ElysZe Sarayı'nda yapılan törenle, Fransa Cumhurbaşkanı Jacques Chirac tarafından Sakıp Sabancı'ya "LZgion d'honneur" şeref nişanı takdim edildi. (2001). 10 Nisan 2004 sabahı Sakıp Sabancı, tedavi gördüğü Amerikan Hastanesi'nde, "böbrek tümörünün karaciğere atlaması" nedeniyle hayatını kaybetti (2004).