Safevi Devleti tarihi - Safeviler Kuruluşu, Kurucusu, Hükümdarları, Sınırları Ve Yıkılışı hakkında özet bilgi
Güncelleme Tarihi:
Tarihte pek çok uygarlık ve devlet bulunmaktadır. Bu devletler bazı devletlerin temelini oluşturmuş ve var olduğu dönem boyunca en güçlü devletlerden birisi olmuştur. Dönemin en güçlü devletlerinden olan Safevi devleti de tarihi ile dikkat çeken bir devlettir. Safevi devleti ile ilgili son yıllarda yoğun bir araştırma yapılmaktadır. Peki, Safevi Devleti tarihi nedir? Safevileri kim kurdu? Safevi Devleti'nin hükümdarları kimlerdir? Safevi Devleti hangi topraklara hükmetti? İşte Safevi devleti ile ilgili her şey.
Safevi Devleti İran tarihinin en önemli devletlerinden birisi olarak kabul edilir. Günümüzdeki İran devletinin başlangıcı olarak Safevi Devleti kabul edilmektedir. Tarihi kaynaklarda Safevi Devleti ayrıca Safevi İmparatorluğu olarak da adlandırılmaktadır. Safevi Devleti'nde Azerice ve Farsça konuşulan diller arasında yer almaktaydı.
Safevi Devleti 1501 yılında kurulmuş olan modern İran'ın temellerini atan bir imparatorluktur. Safevi Devleti mutlak monarşi ile yönetilen bir devlettir. Safevi Devleti tarihte ilk kez Şiiliği kabul etmiş olan bir Şii İslam devletidir. Günümüzde, Türkiye'nin doğu illeri, Ermenistan, Azerbaycan, İran, Irak, Afganistan ve Türkmenistan Safevi imparatorluğuna bağlı olan topraklardı. Tümen, Abbasi ve Şahı Safevi Devleti'nin resmi para birimlerini oluşturmaktaydı. Safevi Devleti Safevi Hanedanı tarafından kurulmuş olan bir hanedanlık devletidir. Bazı kaynakların Safevilerin Farslar'dan çok Türkler'e daha yakın olduğundan bahsedilir. Buna en önemli kaynak ise Safevilerin konuştuğu dilin Azerbaycan Türkçesi olduğudur.
Safevi Devleti Erdebil şeyhliğinden Safevi devleti olmaya giden bir süreç yaşamıştır. Safevi Hanedanları bölgede varlığını hissettirdikten sonra çeşitli boylarla girmiş olduğu mukavemetler sonucunda devlet olmuşlardır.
Safevi Devleti Kuruluşu
O dönemde Anadolu'da Osmanlı imparatorluğu hakimiyetinden söz edilmekteydi. Osmanlı imparatorluğu ilerlemesi devam ederken Türkmenler'de Osmanlı hakimiyetine girmişti. Osmanlı Devleti bu dönemde kontrol etmekte zorlandığı bazı Türkmen boylarına baskı yapmak zorunda kalmıştı. Bu dönemde de Erdebil şeyhi Türkmenleri örgütleyerek dönemin en büyük imparatorluklarından biri olmak amacı ile Safevi Devleti'nin temellerini attı. Akkoyunlu Devleti'ni yenerek Tebriz şehrini ele geçirdiler. Devlet olduktan sonra en önemli yerlere yine Türkmenler getirilmiş oldu.
Osmanlı Devleti'nde varlığını hissettiremeyen bazı Türkmen aşiretleri de kendini Safevi Devleti içerisinde buldu. Bazı Osmanlı devleti topraklarını da Safevi devletine katmak amacı ile sık sık isyan çıkardılar.
Safevi Devleti Kurucusu
Safevi Devleti Şah İsmail tarafından kurulmuş olan bir devlettir.
Safevi Devleti Hükümdarları
- Şah İsmail
- I. Tahmasp
- II. İsmail
- Muhammed Hüdabende
- I. Abbas
- Safi
- II. Abbas
- I. Süleyman
- Sultan I. Hüseyin
- II. Tahmasp
- Ahmad
- III. Abbas
- Sam
- III. İsmail
- II. Süleyman Afşar
- Sultan II. Hüseyin
- II. Mohammad
Safevi Devleti Sınırları
Günümüzde ki İran'ın tamamı, Irak, Ermenistan, Azerbaycan ve Gürcistan'dan başlayarak Türkmenistan, Afganistan ve Pakistan'ın bazı topraklarını kapsayan bir sınırları bulunmaktaydı.
Safevi Devleti Yıkılışı
Osmanlı İmparatorluğu ile ikili mücadeleye giren Safevi devleti bir yanda da yeni komşuları ile mücadele etmek zorunda kaldı. 17. yüzyıla gelince Safevi Devleti genişleyen ticaret yolları içerisinde kalmıştı.1747 yılına geldiğimizde Nadir Şah Safevi Devleti'nde yapılan suikast sonucu öldürüldü. Bunun sonucunda ise Safeviler tekrardan bir şahlık ilan etti. Şahlığı tekrardan ele geçirilen Safeviler Zend Hanedanı'nın iktidara gelmesini sağlamıştı. Zend Hanedanı sultanı ve kurucusu Kerim Han Safevi devletinde toprakları ele geçirdi ve iktidara geldi. Bunun sonucunda da meşruluğu sağlamak amacı ile Safevi Devleti 1760 yılında yıkılarak tarihe karışan bir devlet oldu.