Sabit Oranlar Kanunu nedir ve kim bulmuştur? Sabit Oranlar Kanunu soru çözümlü konu anlatımı

Sabit oranlar kanunu aynı zamanda sabit oranlar yasası olarak bilinmektedir. Elementlerin birbirleri üzerinden bileşik oluştururken ortaya çıkan bir yasa şeklinde ifade etmek mümkün. 1700'lü yılların sonlarında keşfedilmiş olan sabit oranlar kanunu, pek çok amaçlı altında önemli bir yere sahiptir.

 Sabit Oranlar Kanunu Nedir?

 Elementlerin birbirleri ile birleşik oluşturdukları sırada, belli oranda birleşmesine dayanan yasaya sabit oranlar kanunu denir. Daha detaylı şekilde ele almak gerekirse; bir bileşiği oluşturan elementlerin kütleleri arasında değişmeyen bir oran bulunmaktadır. Bu oran sabit oranlar yasası olarak bilinir. Yani elementler arasında bir birleşim meydana gelirken karşılıklı olarak kütle oranlarında herhangi bir değişkenlik yaşanmaz. Bu da ele alınacak birçok çalışma noktasında kimyasal açıdan büyük bir öneme sahiptir.

 Sabit Oranlar Kanunu Kim Bulmuştur?

 Kimyasal bir reaksiyon ile beraber elementlerin birleşmesi ve bu birleşim kapsamında kütle oranının değişmemesi sabit oranlar kanunudur. Bu kanun 1799 yılında Joseph Proust tarafından bulunmuştur. Bir element başka bir elementle bir araya geldikten sonra oluşan birleşik esnasında, bileşik içindeki elementlerin kütle oranları karşılıklı olarak sabittir. Bilim ve özellikleri kimya dünyasında önemli bir çığır açan bu buluş, sabit oranlar kanunu veya sabit oranlar yasası olarak tarihe geçmiştir.

 Sabit Oranlar Kanunu Soru Çözümlü Konu Anlatımı

 Sabit oranlar kanunu elementlerin bir araya gelmesiyle oluşmuş birleşik üzerinden ele alınmaktadır. Ancak bu bileşik kapsamında en önemli durum kütle oranlarının değişmesidir. Bu konuyu daha iyi anlayabilmek için farklı örnekler üzerinden işlem yapmak etkili olabilir.

 Örnek: Kükürt ve krom arasında meydana gelen bir birleşim ile beraber 20,8 gram kükürt ve 19,2 gram krom üzerinden gerçekleşmiştir. Buna göre gerçekleşen birleşim ile beraber kütle oranı nedir?

 Çözüm: Yukarıda verilen iki ayrı element ile beraber ortaya çıkan birleşim kapsamında, sabit oranlar kanunu üzerinden kütle değişimi olmadan oranlama gerçekleşmektedir.

 mS/mCr = 20,8/19,2 = 13/12

 Görüldüğü gibi yukarıdaki çözüm ile beraber kükürt ve krom arasındaki Bilişim üzerinden kütle oranları ortaya çıkmaktadır. Bu doğrultuda herhangi bir kütle oranında değişim değişkenlik görünmez. Bu da sabit oranlar kanunu kapsamında ele alınmakta ve ifade edilmektedir.

 Örnek: Azot ve oksijen üzerinden gerçekleştirilen birleşimi ile beraber Kütlece birleşme oranı 7/20 olarak öne çıkıyor. Buna bağlı olarak 32,4 gram bileşikte yer alan azot kütlesi nedir?

 Çözüm: Yaşanan birleşim ile beraber 7 gram N ve 20 gram O olduğu öne çıkıyor. Bu doğrultuda 27 gram bileşik içerisinde 7 gram azot olduğu öne çıkmaktadır.

 27 gram bileşik içerisinde 7 gram N vardır

 32, 4 gram bileşik içerisinde x gram N vardır

 Yukarıda verilen işlemler gerçekleştiği vakit x = 8,4 N olduğu ortaya çıkıyor. Yani sabit oranlar kanunu üzerinden ele alındığı vakit, doğru orantı ile beraber toplam kütle içerisindeki elementin kütlesi bu şekilde ortaya çıkarılabilir. Çünkü gerçekleşen reaksiyon eşliğinde herhangi bir biçimde elementlerin kütleleri arasındaki oran değişkenlik göstermez. Bu da sonuç olarak yaşanacak kimyasal reaksiyonlarda, kütlelerin her daim sabit kaldığı bilgisi oluşmaktadır. Yapılacak olan birçok çalışma ya da işlem noktasında bu durum her açıdan büyük bir öneme sahiptir.