Güncelleme Tarihi:
Roma Antlaşması, 01 Ocak 1958 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Bugünkü Avrupa Birliğinin temelini oluşturan bir antlaşmadır.
Roma Antlaşması Nedir?
25 Mart 1957 tarihinde Roma'da imzalanmış olan Roma Antlaşması ile uluslararası bir örgüt olan " Avrupa Ekonomik Topluluğu" kurulmuştur. Daha sonraki tarihlerde çok kez revize edilmiş olup yeni adıyla " Avrupa Topluluğu " olarak varlığını sürdürmektedir.
Roma Antlaşması Kimler Arasında Gerçekleştirilmiştir?
Daha öncesinde istişareleri yapılan, ön hazırlıkları tamamlanan, fikir birliğine varılan ve temel ilke ve hedefleri saptanan Avrupa Ekonomik Topluluğunu oluşturmak amacıyla Avrupa ülkelerinin imzaladığı bir antlaşmadır.
Batı Almanya, Fransa, Hollanda, İtalya, Belçika, Benelüks ve Lüksemburg 25 Mart 1957 tarihinde İtalya'nın başkenti Roma' da bir araya gelerek bu antlaşmayı imzalamıştır. Roma Antlaşması ile uluslararası bir örgüt olan " Avrupa Ekonomik Topluluğu" resmen kurulmuştur.
Roma Antlaşmasının Tarihi Ve Özeti
Birleşik bir Avrupa düşüncesi önceleri fikir olarak var olmuştur. Filozoflar, düşünürler bu konu üzerinde epeyce kafa yormuşlardır. Düşüncede kalan bu fikir 2. Dünya Savaşından sonra Avrupa'da kalıcı, sürekli bir barış nasıl kurulabilir çabaları devam ederken somutlaşarak ortaya konulmuştur. Milletler Cemiyeti Genel Sekreterlik görevini de yapmış olan Jean Monnet' nin bir tasarısı vardı. Avrupa ülkelerini, kömür ve çelik üretiminde alınan kararları bağımsız ve uluslar üstü bir kuruma devretmeye davet etti. Daha sonra Fransa Dışişleri Bakanı Robert Schuman bu öneri ve tasarıyı gündeme getirdi. Schuman' a göre de Avrupa' da barış ancak bu yol izlenirse mümkün olabilecektir. İşte Avrupa Birliğinin kuruluş öyküsü ve Roma Antlaşmasına giden yol bu şekilde açılmış oldu. Roma Antlaşmasından önce 1951 yılında da Schuman Deklarasyonunun sonucu olarak 6 üye ülkenin imzasıyla ( AKÇT ) " Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu" kuruldu.
Roma Antlaşmasının Maddeleri
Günümüzde " Avrupa Birliği" olarak hala varlığını sürdüren topluluğun kuruluş metni olarak kabul edilen ve 1957 yılında imzalanan Roma Antlaşmasının maddeleri ana başlıkları ile şöyledir:
l Roma Antlaşması ile hedef olarak Avrupa'nın ortak çıkarlarını koruyacak bir ortak pazara erişmek belirlenmiştir.
l Roma Antlaşması ile amaçlanan ayrıca " Avrupa halkları arasında daha da yakın bir birlik" tesis edilmesidir.
l Roma Antlaşması ve buna bağlı birliklerin temellerini değişik kültür, dil ve gelenek göreneklere sahip, farklı ülkelerden oluşan bu büyük aile, özgürlük, hukuk gücü, insan haklarına saygı ve eşitlik ilkesi üzerine kurulmuştur.
l AET antlaşmasının asıl metni olan Roma Antlaşmasında gümrük birliği, ortak ticaret politikası, ortak ulaştırma politikası, rekabet politikası, para politikasındaki sınırlı işbirliği ve makroekonomik politikaların koordinasyonuna ilişkin maddeleri yer almaktadır.
l 1957 yılında Roma'da imzalanan Roma Antlaşması 01 Ocak 1958 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiştir.
l Roma Antlaşmasının imzalandığı tarihte ayrıca ( Avrupa Atom enerjisi Topluluğu )EURATOM' u kuran bir diğer antlaşma daha imzalanmıştır.
l Bunun yanında var olan ( Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu ) AKÇT' ye iki yeni katılmıştır.
l İmzalanan bu iki antlaşma da Roma Antlaşması olarak bilinir.
Roma Antlaşması Önemi
Roma Antlaşmasının önemi elbette hala varlığını sürdüren uluslararası bir topluluğun kuruluş metni olmasıdır. Değişik tarihlerde revize edilen bu ana metin hala " Avrupa Topluluğu" nun kurucu ve ana metni olma özelliğini korumaktadır.
1957 yılında imzalanmış olan bu antlaşmanın, yani Roma Antlaşmasının başka bir önemi daha bulunmaktadır. İlk kez birçok devlet kendi özgür iradeleriyle, egemenlik haklarının bir kısmını gönüllü olarak uluslar üstü bir topluluğa bırakmayı kabul ederek bu antlaşmayı imzalamışlardır. Bu yönü ile de ayrı bir öneme sahiptir.
Roma Antlaşması Sonuçları
Roma Antlaşması imzalanırken, imza koyan devletlerin amacı işgücü ile mal ve hizmetlerin serbest dolaşımına dayanan bir ekonomik topluluk kurmaktı Esas hedef olan serbest dolaşım ve ortak pazar kurulması ve nihayetinde siyasi bütünlüğe ulaşılması amacına etap etap ve başarıyla ulaşılmıştır. Halen de revize ve iyileştirmelerle bu yapı korunmakta ve geliştirilmektedir.