Röle nedir, ne işe yarar ve nerelerde kullanılır? Röle sembolü, çalışma prensibi ve çeşitleri hakkında bilgi

Röle, küçük değerli bir akım ile yüksek güçlü bir alıcıyı anahtarlayabilme amaçları için kullanılmaktadır. Bobin iki kontağı mıknatısladığı zaman rölenin bir kontağı açılırken bir kontağı kapanmaktadır. Röleler tek bir elemanda birden fazla anahtar kontağına sahip olabilmektedirler. Böylece birden fazla yükü, aynı anda açıp kapatabilme nitelikleri vardır. Bu nitelikleri dikkate alındığında röleler, tristör ve triyaklardan çok daha avantajlıdırlar.

 Röle Nedir?

 Röleler, elektromanyetik çalışan bir devre elemanı olarak tanımlanırlar. Bobin, palet ve kontak olmak üzere başlıca üç bölümden meydan gelirler. Bobin kısmı rölenin giriş kısmını oluşturmaktadır. Palet ve kontak kısmının bobin ile herhangi bir elektriksel bağlantısı bulunmamaktadır. Röle, başka bir elektrik devresinin açılıp kapanmasını sağlayan elektriksel bir anahtardır. Bu anahtar bir elektromıknatıs tarafından kontrol edilmektedir. Rölenin tarihçesine dair 1835 yılında Joseph Henry tarafından icat edildiği bilinmektedir.

 Röle Ne İşe Yarar ve Nerelerde Kullanılır?

 Röleler, küçük akımlar ile büyük elektriksel yükleri anahtarlayabildikleri için çok sayıda alanda kullanılabilmektedir. Röleler ya da röle devreleri, otomasyon sistemlerinde türlü sensörlerden alınan sinyallerle sistemdeki bazı elemanların çalıştırılması veya durdurulması için tercih edilen devre elemanlarıdır.

 Röle Sembolü Nedir?

 Röleler, AC ile DC' de çalıştırmak üzere üretilmektedir. DC mini röleler, en çok elektronik sistemlerde kullanılmaktadır. AC röleler, yüksek akım ile gerilim kontrolü gereken uygulamalarda kullanılmaktadır.

 Röleler, normalde açık (Normally Open - NO) ya da normalde kapalı (Normally Closed - NC) biçiminde üretilebilir.

 Röle Çalışma Prensibi ve Çeşitleri Hakkında Bilgi

 Röle yapısı ve çalışma prensibi, rölenin cinsine bağlı olarak değişkenlik göstermektedir. Röleler; demir nüve, kontak, yay, bobin ve paletten meydana gelmektedir. Röle içerisinde yer alan demir nüveye çok turlu sarılan ince telin oluşturduğu bobine akım uygulanarak N - S manyetik alan oluşturulmaktadır. Bu alan bobin içerisindeki demir nüveyi elektromıknatıs haline dönüştürmekte ve paletin kontaklarının konum değiştirmesini sağlamaktadır.

 Röleler hem AC hem DC' de çalıştırmak üzere kullanılabilmektedir. Röleler, anahtar (switch) ve ölçen röleler olarak da sınıflandırılmaktadırlar. Röleler çalışma, kullanım amacı ile devreye bağlanış şekillerine göre de gruplara ayrılmaktadır. Röleler, kullanıldığı yerlere ve çalışma prensiplerine göre isimlendirilmektedir. Güç, akım, ilk hareket, manyetik ters akım, termik ve kilitleme gibi pek çok türü bulunmaktadır. Manyetik röle, dil kontak röle, termik röle ve aşırı akım rölesi bu türler arasında yer almaktadır.

 Röleler kullanım amaçlarına göre zaman ve koruma röleleri olarak ayrılmaktadırlar. Bir kumanda devresini ayarlanan süre sonunda çalıştırmak veya durdurmak amacı ile kullanılan röleler, zaman röleleri olarak adlandırılırlar. Piyasada elektronik, motorlu ya da pistonlu olarak üretilebilmektedirler.

 Zaman geciktirmesi pistonlu zaman rölelerinde bir piston aracılığı ile sağlanmaktadır. Zaman geciktirmesinin bir motor ile bu motora bağlı bulunan dişli sistem ile sağlandığı düzenekler ise motorlu zaman rölelerinde görülmektedir. Elektronik zaman rölelerinde ise zaman geciktirmesi işlevini gerçekleştirmesi için R-C zamanlama devreleri bulunmaktadır. Bazı türlerinde ise özel zamanlama entegreleri de tercihen kullanılmaktadır.

 Koruma röleleri aşırı akım, aşırı ya da düşük gerilim, sıcaklık (aşırı ısınma - termistör) gibi kontrol edilen sisteme zarar verebilecek hallere karşı etkin bir koruma sağlama amaçlı kullanımı tercih edilen röle türleridir.