Güncelleme Tarihi:
Bütün canlı hücrelerde bulunan ve protein sentezinde de görev yapan ribozom organeli pek çok sayıda hücrelerde yaklaşık olarak on binlerce adet şeklinde yer almaktadır.
Ribozom Nedir?
Ribozom organeli, daha önce de bahsettiğimiz gibi tüm canlı hücrelerde varolan ve yaklaşık 20 nanometre boyutunda olan organellerden birisidir. Bakteriler de dahil olmak üzere bütün hücrelerde pek çok sayıda ribozom vardır. Ancak virüslerde var olmayan bir organel olmaktadır. Hücrede protein sentezinin işleminin gerçekleşmesinde görevlidir. Hücre zarına ve de endoplazmik retikuluma bağlı halde bulunan yapılar olup üç çeşit ribozom bulunmaktadır. Bunlar: Ribozomal RNA, taşıyıcı RNA ve mesajcı RNA olarak gruplandırılmaktadır.
Ribozom, aslında ribozomal RNA yani rRNA ve proteinlerden oluşmaktadır. Hücrelerin protein sentez yeridir. Ribozomların yaklaşık olarak %65 kadarı ribozomal RNA iken, geri kalan kısmı ise %35 ribozomal proteinlerden oluşmaktadır.
Ribozom Yapısı Nasıldır?
Ribozomun yapısına bakıldığı zaman genel olarak şu şekilde açıklanmaktadır. Protein sentezi sağlayan ribozomlar 20 ile 30 nanometre çapında olup zarsız bir organeldir. Büyük alt birim ve de küçük alt birim olarak iki bölümden oluşmaktadır. Bu sistemde tek bir ribozomda ortalama 80 çeşit protein mevcut olmaktadır. Ribozomların yapısında RNA mevcuttur. Ayrıca ribozom proteinleri sadece RNA üzerinde bulunmamaktadır. Ribozomun çevresini de proteinler kaplamaktadır. Bu proteinler ise ribozomu çevreleyerek yapısını sabitler ve böylece daha da kolay çalışmasını sağlarlar
Ribozomun Özellikleri Nelerdir?
Ribozom organelinin pek fazla sayıda değerli özellikleri yer almaktadır. Ribozomun en bilinen temel özellikleri genetik kodlar aracılığı ile protein üretimini gerçekleştirmesi olmaktadır. Ribozom, hücrelerin yaşamasından ve de yönetiminden sorumludur. Ayrıca pek çok görevi olan ribozom: Endoplazmik retikulum ve ya hücre zarında bulunur. Yapısı olarak bütün canlı hücrelerde çok benzer özellikler gösterir iken içeriğindeki protein farklılaşmaktadır. Hücrelerin hemen hemen pek çok yerinde ribozomlara rastlamak mümkün olmaktadır. Mitokontride de ribozomlar bulunmakta olup her hücrede ayrı ihtiyaca göredir. Zar sistemlerine bağlı olan ribozomlar enzimatik proteinler de üretilmektedir.
Ribozomlar, prokaryot ve de ökaryot hücrelerin ortak olan organelidir. Ayrıca pek çok sayıda ribozomlar bir araya gelerek birleşip boncuk dizisi gibi bir şekilde poliribozomları meydana getirirler. Ribozomlar hücrede bulunan hemen hemen en küçük organellerdir. Ribozom organeli yaşlı olan hücrede endoplazmik retikulumun üstünde bol miktarda bulunmaktadır.
Ribozom Görevleri Nelerdir?
Ribozom organelinin pek çok sayıda görevleri bulunmaktadır. Bunlardan bazıları şu şekildedir. Enzimlerin ve de proteinlerin sentezinde aktif olarak görev almaktadır. Ribozomlar oldukça bol miktardaki protein sentezini gerçekleştirir iken yan yana boncuk şeklinde dizilerek polizom ismi verilmekte olan yapıları meydana getirirler. Ribozomlar, hücrelerin yaşamsal olan faaliyetlerini ya da canlılık özelliklerini sürdürebilmek amacı ile ribozoma ihtiyaçları bulunmaktadır. Ribozomun sayısı ayrıca enzimin salgılamış olduğu bez hücrelerinden de daha fazla olmaktadır.
Ribozom Hücrede Nerede Bulunur?
Ribozom organelin pek çok yönlü olan bir organeldir. Hücre sitoplazmasında genel olara serbest bir şekilde bulunmakta olup endoplazmik retikulum zarına bağlı yapışık bir şekilde bulunmaktadır. Nükleus yani çekirdek zarının üst kısmında yapışık bir şekilde bulunmaktadır. Mitokondri ve de kloroplast organelinin yapısının içinde bulunabilmektedir. Bu ribozom organeli çok değerli bir organeldir.