Güncelleme Tarihi:
Ribat, sınır noktalarına, sınır hakim yerlerine yapılan, askeri bir strateji izlenen ve ülke güvenliği için kullanılan yapıtlardır. Zamanla daha fonksiyonel yapılar haline gelmiştir. Özellikle Müslüman devletlerce daha fazla kullanılmıştır.
Ribat Nedir?
Stratejik mevkilere oluşturulan, sınır güvenliğini amaçlayan, askeri amaçlı olarak kullanılan yapılara ribat adı verilmektedir. Sözlük anlamına bakıldığında düşmandan gelebilecek saldırıları önlemek maksadıyla sınırlarda nöbet tutmak anlamına gelmektedir. Kuran'da ve gelişen hadiselerde cihat yapmak için beslenen, bakılan atlar ve sınırları koruyan askerler için kullanılmıştır. Osmanlı İmparatorluğu zamanında da ribatlar kullanılmıştır. Buralar vakıflar tarafından inşa edilerek orduya teslim edilirmiş.
Ribatlar Hangi Amaçla Kullanılmıştır?
Ribatların ilk amacı sınır karakolu olarak kullanılmasıydı. Ancak bu yapılar zamanla başka amaçlar ile kullanılmaya başlanmıştır. Bazen bir kervansaray, bazen bir tekke veya medrese, bazen de kadınlar için sığınma evi olmuştur. İslam dininin yayıldığı zamanlarda, hayvanların bağlanıp beslendiği çitler ve savaşa gelenlerin konakladığı yerler olarak kullanılmaktaydı.
Zamanla buralar giderek daha gözle görülen yapılara dönüşmeye başladı. Hatta buralara kaleler inşa edilmeye başladı. Tüm bu alanlara ribat isimi verildi. Buraların idaresi vakıflar tarafından sağlanmıştır.
Ribat olarak inşa edilen yapılar, her ihtiyacın karşılanabileceği yapılar haline gelmiştir. Ancak sınırların değişmesi ve ülke politikaları gibi nedenlerden ötürü buralar artık askeri amaçlı olarak değil de, bulunduğu yere göre eğitim veya kervansaray binaları olarak kullanılmıştır.
Ribatlar Hangi Devlet Tarafından Kullanılmıştır?
Ribatlar, İslam devletleri, Selçuklu Devleti ve Osmanlı Devleti tarafından inşa edilerek kullanılmıştır. Akdeniz sahilinin güvenliği, Suriye'nin Bizans'a karşı güvenliği, Türkistan'ın ticaret yol güvenliği için ribatlar inşa edilmiştir.